مکسیم برنیِیر، رهبر حزب «مردم کانادا» در شهر سوری در بریتیش ‌کلمبیا، برنامه‌ خود را برای کاهش مهاجرت به کانادا اعلام کرد: به جای سالی ۳۰۰ هزار نفر، سالیانه حداکثر ۱۵۰هزار مهاجر وارد کانادا شوند. او همچنین گفت که می‌خواهد ۴۰ درصد پناهجویانی را که از مرز آمریکا رد شده‌اند و در مثال او، به استان کبک کانادا رفته‌اند، اخراج شوند؛ زیرا به گفته وی، «آن‌ها پناهجوی واقعی نیستند».

شهر سوری یکی از سریع‌ترین رشدهای اقتصادی کانادا را در سال‌های اخیر شاهد بوده است، چون یک شهر مهاجرپذیر است. در «مترو ونکوور»، سوری اغلب یادآور مهاجران آسیای جنوبی است که بیشتر آنان، این ناحیه را برای زندگی انتخاب کرده‌اند.

برنیِیِر، همین شهر را برای اعلام برنامه حزب خود در موضوع مهاجرت انتخاب کرد و البته، ابتدا صبر کرد تا پلیس افراد معترض را از نزدیک محل سخنرانی او دور کند تا بتواند برنامه‌اش را بازگو کند.

بیلبوردهای تبلیغاتی حزب او (که البته از چندین شهر کانادا پایین کشیده شدند) می‌گویند: «به مهاجرت توده‌ای نه بگویید و به حزب مردم کانادا رای دهید». برنیِیر در شهر سوری بار دیگر تاکید کرد که «مهاجرت توده‌ای» امری است که «کانادایی‌ها با آن مخالفند، اما احزاب این کشور حرف مردم را نمی‌زنند». 

برنیِیر می‌خواهد «۱۵۰هزار مهاجر سالانه» به کانادا در برنامه حزب مردم، «مهاجران اقتصادی» باشند و تمرکز بر ورود «افراد کاربلد و کارساز» باشد. 

او همچنین گفت، از ۴۵هزار پناهجویی که پس از به‌قدرت رسیدن دونالد ترامپ، پیاده از خاک آمریکا به استان کبک کانادا آمده‌اند و درخواست پناهندگی داده‌اند، «بایستی ۴۰ درصدشان از کانادا اخراج شوند»، «چون پناهجوی واقعی نیستند».

برنیِیر گفت: «این ادعای من نیست، سازمان مهاجرت می‌گوید که آن‌ها پناهجوی واقعی نیستند. آن‌ها را باید دو سال قبل اخراج می‌کردند، اما حالا این کار مشکل شده، چون آن‌ها بچه‌ دارند و بچه‌هاشان به مدرسه می‌روند و همین، کار را مشکل کرده است».

کانادا امسال جای آمریکا را در پذیرش پناهجو در جهان گرفت و نخستین کشور جهان در مقام پذیرش پناهجو شد. با این حال، موج گسترده پناهجویانی که در سه سال اخیر، پیاده از مرزهای جنوبی آمریکا گذشته‌اند، نگرانی برخی از مردم را همراه داشته است. حزب مردم کانادا اکنون می‌خواهد سوار بر موج‌ آن نگرانی‌ها شود تا برنده حوزه‌های انتخاباتی باشد؛ آن‌ هم زمانی که نظرسنجی‌ها می‌گویند احتمال آن که حزب‌های لیبرال و محافظه‌کار شانس تشکیل «دولت اقلیت» (دولتی که از ائتلاف اجباری دو حزب که هر یک به‌تنهایی از اکثریت لازم برخوردار نشده‌اند، تشکیل می‌شود. م) را داشته باشند، بیشتر است. هر دو حزب «مردم» و «سبز» کانادا، احزاب راست و چپ افراطی آن کشور، این روزها شرایط خودشان را برای چنین ائتلافی، گام به گام اعلام می‌کنند.

سبزها می‌گویند، اگر برنامه جدی برای مهار گرمایش زمین نباشد، با هیچ حزبی ائتلاف نمی‌کنند. در مقابل، حزب مردم برنامه‌های سنگین‌تری برای مقابله با مهاجران معرفی کرده است. 

پوپولیست‌های کانادا که می‌گویند حرف دل مردم را می‌زنند

برمییِر، رهبر حزب مردم، پیش‌تر عضو حزب محافظه‌کار کانادا بود که برنامه‌های این حزب را به اندازه کافی محافظه‌کار نمی‌دانست. حزب مردم کانادا در سیاست این کشور، در جایگاه حزب برگزیت در بریتانیا قرار دارد و برنامه‌های آن، یادآور برنامه‌های دولت محافظه‌کار دونالد ترامپ است. 

فعلا در نظرسنجی‌ها، این حزب از احتمال کمی برای انتخاب برخوردار است، اما بر پایه آنچه در کشورهای اروپایی گذشته است، زمانی از فنلاند و نروژ تا اتریش و بریتانیا، شکل‌گیری دولت‌ها مستلزم ائتلاف با احزاب راست افراطی شده است، این حزب هم می‌گوید که «روز انتخابات کانادا شگفت‌زده خواهید شد».

برمیِیر رابطه‌ای نزدیک با نیروهای راست‌افراطی کانادا دارد، اما حزب خود را بیشتر نزدیک به نظریات «پوپولیستی» معرفی می‌کند.  هرچند چپ و راست افراطی، حرف‌هایی متضاد همدیگر می‌زنند، اما نظریات و شخصیت‌های پوپولیستی در آمریکای شمالی، علاوه بر راست افراطی (مانند رئیس جمهوری کنونی آمریکا)، به چهره‌های چپ همچون برنی سندرز در انتخابات گذشته (و انتخابات ریاست‌ جمهوری آتی آمریکا) نیز نزدیکند. 

حزب مردم، آخرین حزب اصلی‌ کانادا است که در روز دوشنبه، ۳۰ سپتامبر فرصت دارد تا برای تمام حوزه‌های رای‌گیری، نامزد معرفی کند. برمیِیر البته همین ‌الان صدای خودش را دو مناظره اصلی انتخابات فدرال در شبکه سی‌بی‌سی – به زبان‌های فرانسه و انگلیسی – حفظ کرده است. او می‌خواهد علیه نگرانی‌ها از تغییرات اقلیمی، مهاجرت توده‌ای، افزایش قرض‌های کانادا سخن بگوید و با اتکا به برنامه حزب خود، بگوید «به ارزش‌های کانادایی تکیه کنید». حزب مردم کانادا همچنین می‌گوید که «مهاجرت توده‌ای» باعث شده است تا احزاب بتوانند بر رای مهاجران تکیه کنند و به‌نوعی، رای‌های آن‌ها را با امتیازها و رفاه زندگی، خریداری کنند.

همان‌طور که این توییت برمیِیر از قدرت‌ گرفتن پوپولیست‌های کانادایی در فضای سیاست این کشور، به مقاله بی‌بی‌سی جهانی راه یافت: «چند‌فرهنگی‌گرایی افراطی ترودو و تکیه بر گوناگونی باعث شده است تا ما به قبیله‌هایی جدا از هم تقسیم شویم و کمتر نکات مشترکی داشته باشیم، البته جز آن که به دولت اتاوا تکیه می‌کنیم. این قبیله‌ها تبدیل به مشتریان سیاسی‌ای شده‌اند که می‌توان با پول مالیات‌دهندگان و امتیازهای ویژه، رای‌شان را خرید». 

برمیِیر همچنین می‌گوید که مهاجران باعث گرانی بازار مسکن شهرهای اصلی کانادا شده‌اند: «۴۱ درصد مهاجران کانادا به تورنتو و ونکوور می‌روند که برخی از گرانقیمت‌ترین خانه‌های جهان را دارند. ساکنان این شهرها می‌دانند که کاهش نرخ مهاجرت، یکی از راه‌حل‌های رسیدن به خانه‌های مقرون به‌صرفه است؛ حتی اگر احزاب کانادا این خواسته آن‌ها را به‌ رسمیت نشناسند». 

اوج‌گیری زمزمه‌های پنهان ضد مهاجران، می‌تواند برای جامعه فارسی‌زبان هم نگران‌کننده باشد. این جامعه‌، در سال‌های اخیر، مهاجرات به کانادا را به‌عنوان نوعی «راه گریز» از فضای موجود ایران برگزیده است. مانند این توییت که یک کاربر این شبکه اجتماعی پس از رسیدن به کانادا نوشت: «من ۴روز است که به کانادا مهاجرت کرده‌ام، توی ایران کلی خوش می‌گذشت، کارم را داشتم، دوست‌ها، خانواده، سختی‌هاش را هم دیدم، بدبختی‌هاش را هم دیدم. حرفی که می‌زنم در حد همین ۴روز است اصلا، اما اینجا استاندارد زندگی مردم از جایی شروع می‌شود که توی ایران باید فقط خوابش را دید و بس».

کانادا و ایران، رودرروی جمعیت سالمندتر

کانادا هم مثل ایران با پیر شدن جمعیتش روبه‌روست. برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس ایران می‌گوید که تا ۱۵ سال دیگر، جمعیت سالمندان آن کشور سه برابر خواهد شد. یعنی در ۱۴۱۳، نزدیک به یک پنجم جمعیت ایران سالمند باشند. مشابه همین پیش‌بینی، سازمان آمار کانادا نیز می‌گوید که در ۲۰۳۱ میلادی (۱۲ سال دیگر) جمعیت سالمندان کانادا (افراد بالای ۶۵ سال) به اوج خود خواهد رسید و تا ۲۰۳۶ میلادی، بین ۲۳ تا ۲۵ درصد جمعیت این کشور را افراد سالمند تشکیل خواهند داد. در ۲۰۰۹ میلادی، ۱۴ درصد جمعیت کانادا سالمند بود.

سازمان آمار کانادا می‌گوید، برای حفظ تعادل جمعیتی، بایستی مهاجران بیشتری به کانادا وارد شوند. برای همین، دولت حزب لیبرال کانادا به رهبری جاستین ترودو، برنامه ورود یک میلیون نفر مهاجر بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ میلادی را تنظیم کرده است: سالی بیشتر از ۳۰۰هزار نفر. 

در مقابل، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌گوید که جمعیت کشور را بایستی خود ایرانی‌ها افزایش دهند و «خواستار افزایش جمعیت ایران به ۱۵۰ میلیون نفر» است. سازمان آمار کانادا می‌داند که جمعیت این کشور زیادتر خواهد شد، و پیش‌بینی کرده است که در ۲۰۳۶ جمعیت کانادا به ۴۳ میلیون نفر برسد، اما همزمان تاکید می‌کند که افزایش جمعیت، به ورود مهاجرانی وابسته است که علاوه بر سرمایه، تحصیل و امیدواری‌ها، فرزندان خود را نیز به کانادا می‌آورند تا در خلق آینده این کشور، سهیم شوند.