سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارش اخیر خود، رده‌بندی آزادی رسانه‌ها در ۱۸۰ کشور جهان را اعلام کرد. بر اساس این گزارش که به مناسبت سوم مه (۱۳ اردیبهشت)، روز جهانی آزادی مطبوعات، منتشر شد، رتبه ایران ۱۷۸ است و فقط دو کشور کره شمالی و اریتره در وضعیتی بدتر از ایران قرار دارند. رتبه افغانستان نیز ۱۵۶ است.

در رده‌بندی سال ۲۰۲۱ سازمان گزارشگران بدون مرز، رتبه ایران ۱۷۴ و رتبه افغانستان ۱۲۲ بود؛ اما در مدت یک سال، وضعیت هر دو کشور در زمینه آزادی رسانه‌ها بدتر شد و هر دو به رتبه‌های پایین‌تر سقوط کردند و ایران اکنون یکی از سه کشور ته این جدول است.

بر اساس این گزارش، نروژ که پیش‌تر نیز رتبه نخست را در آزادی مطبوعات داشت، جایگاه خود را حفظ کرد و همچنان در رتبه اول باقی ماند. پس از آن، دو کشور دانمارک و سوئد در رتبه‌های دوم و سوم قرار گرفتند.

چین به دلیل دستگیری و زندانی کردن بیش ۱۲۷ روزنامه‌نگار «بزرگ‌ترین زندان روزنامه‌نگاران در جهان» معرفی شد.

بیستمین ویرایش رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها در سازمان گزارشگران بدون مرز، افزایش دوبرابری قطبی‌شدن رسانه‌ها و شرایط وخیم اطلاع‌رسانی در کشورهای مختلف دنیا را نشان می‌‌دهد. بنا بر اعلام سازمان گزارشگران بدون مرز، «این دوقطبی‌شدن رسانه‌ها گسست در داخل کشورها را ژرف‌تر کرده است و در سطح جهانی نیز هم به گسست بیشتر در میان کشورهای جهان منجر شده است.»

این سازمان در گزارش‌های سالانه خود برای رده‌بندی کشورها، شاخص‌هایی همچون کنترل و نظارت دولتی، سانسور و فیلترینگ، برخورد با خبرنگاران و توقیف رسانه‌ها را در نظر می‌گیرد.

هم‌زمان با انتشار گزارش اخیر، کریستف دلوار، دبیرکل سازمان گزارشگران بدون مرز، گفت: «ایجاد زرادخانه رسانه‌ای در کشورهای خودکامه حق شهروندان در دسترسی به اطلاعات را نابود می‌کند و همچنین به افزایش تنش‌های جهانی منجر می‌شود که می‌تواند وقوع بدترین درگیری‌ها را در پی داشته باشد.»

در رده‌بندی جدید سازمان گزارشگران بدون مرز در سال ۲۰۲۲، وضعیت آزادی رسانه‌ها در ۲۸ کشور جهان از جمله روسیه، بلاروس، چین، ترکمنستان، ایران، کره شمالی و اریتره «خیلی بد» توصیف شده است.

جمهوری اسلامی ایران با روش‌هایی همچون دستگیری و احضار خبرنگاران، صدور حکم توقیف برای روزنامه‌ها و سایت‌های خبری، اعمال فشار و سانسور و فیلترینگ با آزادی رسانه‌ها مقابله می‌کند.

در گزارش جدید سازمان گزارشگران بدون مرز، درباره وضعیت روزنامه‌نگاران ایرانی در سال ۲۰۲۱ آمده است: «سال دشوار دیگری برای آزادی رسانه‌ها بود. ابراهیم رئیسی و غلامحسین محسنی اژه‌ای، دو سیاستمداری که بیش از ۳۰ است به آزار و ارتکاب جرم علیه روزنامه‌نگاران متهم‌اند، به ترتیب رئیس‌جمهوری و رئیس قوه قضاییه ایران شدند. در نتیجه، بازداشت خودسرانه، محکومیت و زندانی کردن روزنامه‌نگاران افزایش یافت و آن‌ها از مراقبت پزشکی در زندان محروم‌اند.» 

گزارش‌های سازمان گزارشگران بدون مرز آشکار می‌کند که از انقلاب ۵۷ تاکنون، دست‌کم ۸۶۰ روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای در ایران دستگیر، زندانی و اعدام شده‌اند. این سازمان روز جمعه، نهم اردیبهشت، نیز در بیانیه‌ای، درباره وضعیت نویسندگان و روزنامه‌نگاران زندانی در ایران ابراز نگرانی کرده و از سازمان ملل متحد خواسته بود با «اقدام فوری»، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران را به رعایت «الزام‌های حقوق بین‌الملل ناظر بر رفتار با زندانیان» وادار کند.

گزارشگران بدون مرز که پیش‌تر اعلام کرد بود «ایران یکی از بزرگ‌ترین زندان‌های جهان برای روزنامه‌نگاران ‌است»، در بیانیه اخیر خود تاکید کرد: «رژیم جمهوری اسلامی ایران زندانیان را با سرکوب و تبعید، تنبیه می‌کند و زندانیان بیمار را به کشتن می‌دهد.»