نپتون و اورانوس از بسیاری جهات به هم شباهت دارند: هر دو غول‌های یخی‌اند (ice giants) با جرمی بین ۱۵ (اورانوس) تا ۱۷ (نپتون) برابر زمین، اتمسفری دارند که اغلب از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است، و ده‌ها سال طول می‌کشد تا مدارهای طولانی و بسیار سرد خود را به دور خورشید طی کنند.
اما در حالی که نپتون با طوفان‌ها و ابرهای چرخان خود در چشم انسان به رنگ آبی تیره و سیر به نظر می‌رسد، اورانوس شبیه به یک گوی کم‌رنگ مایل به سبز متمایل به آبی تقریبا بی‌رنگ و روح است. دانشمندان اکنون فکر می‌کنند که چرایی آن را می‌دانند.
تیمی از محققان به رهبری پاتریک اروین، استاد فیزیک سیاره‌ای دانشگاه آکسفورد، در مقاله‌ای که در مجله «ژئوفیزیکال ریسرچ: پلنتز» (Journal of Geophysical Research: Planets) منتشر شده است، به این نتیجه رسیده‌اند که لایه‌ای از ذرات معلق، همراه با جو نسبتا آرام‌تر اورانوس، عامل کم‌رنگ‌تر بودن این سیاره است.
در نپتون نیز لایه‌های مه و غبار مشابهی وجود دارد و [همین] می‌تواند لکه‌های تاریکی را که در جو آن ظاهر می‌شوند توضیح دهد، اما جو متلاطم‌تر این سیاره، لایه مه را بیشتر از اورانوس از بین می‌برد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
هر دو سیاره که به عنوان غول‌های یخی شناخته می‌شوند - برخلاف غول‌های گازی مشتری و زحل - اتمسفر گازی عظیمی دارند که به دور گوشته‌ای از آب، آمونیاک و یخ‌های متان، با هسته کوچکی از سنگ و یخ پیچیده شده است. از زمان ماموریت وویجر ۲ ناسا در کنار اورانوس در سال ۱۹۸۶ و پرواز فضاپیما از کنار نپتون در سال ۱۹۸۹، هیچ یک از این دو سیاره [از سوی کاوشگرها] بازدید نشده‌اند.
پژوهشگران برای ساختن مدلی از جو هر دو سیاره، از رصدهای نور مرئی، فرابنفش، و فروسرخ تجهیزات تلسکوپ فروسرخ جمینای شمالی و ناسا در هاوایی، همراه با تلسکوپ فضایی هابل استفاده کردند.
دکتر ایروین در اظهاراتی گفت: «این نخستین مدلی است که به صورت هم‌زمان، مشاهدات نور منعکس‌شده خورشید را از طول موج فرابنفش تا فروسرخ نزدیک، با هم تطبیق می‌دهد. همچنین، نخستین موردی است که تفاوت رنگ مرئی بین اورانوس و نپتون را توضیح می‌دهد.»
پژوهشگران بر این باورند که متان روی ذرات غبار هواپخش (آئروسل) در اتمسفر هر دو سیاره چگالیده می‌شود و در نهایت به شکل برف متانی به پایین فرو می‌ریزد. نپتون، با داشتن سریع‌‌ترین بادها در منظومه شمسی - تندبادهایی با سرعت ۱۳۰۰ مایل در ساعت (حدود ۲۰۸۰ کیلومتر)- در به هم زدن متان موجود در مه و غبار و از بین بردن آن، به وضوح بهتر عمل می‌کند. لایه نازک‌تر مه روی نپتون به رنگ‌های واقعی سیاره اجازه می‌دهد که خود را نشان دهند، در حالی که لایه مه ضخیم‌تر روی اورانوس، عمق و شدت رنگ را می‌گیرد.
با این حال، این کشف تا حدودی تصادفی است، زیرا بنا به گفته مایک وونگ، عضو این تیم و ستاره‌شناس دانشگاه کالیفرنیای برکلی، هدف اصلی برنامه تحقیقاتی در زمان شروع آن درک بهتر رنگ اتمسفر نپتون و اورانوس نبود.
او در اظهاراتی گفت: «امیدوار بودیم که پیشرفت این مدل، در درک ابرها و مه و غبارها در جو سیارات غول‌پیکر یخی به ما کمک کند.» «توضیح تفاوت رنگ بین اورانوس و نپتون یک پاداش (bonus) نامنتظره بود!»
© The Independent
