رونن سولومون، تحلیلگر مستقل اطلاعاتی اسرائیل که وبلاگ اینتلی تایمز را اداره می‌کند، می‌گوید که توقیف اخیر یک هواپیمای باری ونزوئلا در آرژانتین می‌تواند به تلاش‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای حمله به اسرائیلی‌ها مرتبط باشد.

به گزارش اورشلیم پست، این هواپیمای باری که در مالکیت یک شرکت باربری دولتی ونزوئلا است، در روز هشتم ژوئن پس از فرود در بوینوس آیرس به دلیل نگرانی‌های مربوط به سابقه آن توقیف شد و مقام‌های آرژانتینی دستور بررسی و بازرسی‌های بیشتر این هواپیما را که خدمه ایرانی داشت، صادر کردند تا مشخص شود آن‌ها در بوینوس آیرس چه می‌کنند.

عملیات ایران در ونزوئلا

جمهوری اسلامی ایران در هدایت قاچاق اسلحه، مواد مخدر و نفت در آمریکای جنوبی، به ویژه با همکاری ونزوئلا و سازمان‌های جنایتکار در چند کشور این قاره، سابقه‌ای طولانی دارد.

یک منبع امنیتی غربی فاش کرد که یگان ۸۴۰ نیروی قدس که مسئولیت عملیات تروریستی خارج از ایران علیه اهداف غربی و گروه‌های مخالف را بر عهده دارد، در آمریکای جنوبی ماموریتی عملیاتی دارد که فردی به نام سید محمدحسن حجازی آن را اداره می‌کند. این یگان ۸۴۰ واحدی است که حسن صیادخدایی پیش از ترور، در آن خدمت می‌کرد. پس از ترور او، مسئولان ایرانی اسرائیلی‌ها را به تلافی‌ تهدید کردند؛ تهدیدی که به صدور هشدار از طرف مقام‌های اسرائیل برای شهروندان این کشور در برخی از کشورهای همسایه ایران منجر شد.

در کنار عملیات سپاه، حزب‌الله هم که با نیروی قدس ارتباط نزدیکی دارد، در مثلث مرزی آرژانتین، برزیل و پاراگوئه قدرت را در دست دارد و در آنجا به تجارت مواد مخدر، قاچاق خودرو، سلاح و جذب نیروی انسانی برای حمایت از عملیات‌ اطلاعاتی و تروریستی مشغول است.

تجارت اسلحه ایران و ونزوئلا

در روز ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۰، یک منبع اطلاعاتی تصاویری را منتشر کرد که به حضور چند ایرانی در ونزوئلا از جمله حسن کاظمی قمی، مظنون به ارتباط با سپاه قدس و حمید عرب‌نژاد، مدیرعامل ماهان‌ایر، مرتبط بود. پرویز بهرامی‌راد، رئیس هیئت مدیره شرکت چیلکو که در زمینه حمل‌ونقل، زیرساخت‌ها و انرژی فعالیت می‌کند، نعیمی موسوی و سعید بدرالدین، دو تاجر ایرانی دیگر، نیز بعدا به آن‌ها پیوستند. این گروه با پرواز شرکت فارس قشم ایر، مخفیانه وارد ونزوئلا شدند و با تعدادی از مقام‌های محلی از جمله طارق الایسامی، وزیر صنایع و تولید ملی، ونزوئلا دیدار کردند. رونن سولومون، تحلیلگر مستقل اطلاعاتی اسرائیل، خبر داد که بعدا بین مقام‌های ونزوئلایی و مدیرعامل ماهان ایر نشست دیگری نیز در دسامبر ۲۰۲۰ برگزار شد.

در روز ششم نوامبر ۲۰۲۰، یک پرواز باری متعلق به شرکت هواپیمایی فارس قشم در حال تخلیه بار در فرودگاه غیرنظامی کاراکاس مشاهده شد. تنها چند هفته بعد، شرکت ایانسا (EANSA) یک هواپیمای آموزشی به نام سیبو۱۰۰ (SIBO100) را معرفی کرد که در واقع یک نمونه از هواپیمای سبک کی۱۰ (K10) ساخت شرکت هسا (صنایع هواپیماسازی ایران) بود.

در جریان رونمایی سیبو ۱۰۰، از پهپادی به نام ۰۰۷-پی۰۷۱ای (P071A-007) که به نظر یک کپی‌ از پهپاد ایرانی مهاجر ۶ تولید شرکت قدس است، نیز رونمایی شد. این دو مدل هواپیما و ابزار تولید آن‌ها در گذشته به یمن صادر شدند و ایران به‌تازگی قراردادی امضا کرده است که آن‌ها را به تاجیکستان نیز ارائه دهد.

پهپادهای ایرانی از سال ۲۰۱۲ به ونزوئلا صادر می‌شوند و در همین حال هواپیمای ایرانی مهاجر ۲ با نام تجاری مرتبط با گروه صنعتی هوانوردی ونزوئلا (CAVIM) نیز شناسایی شد.

در ماه نوامبر، بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائيل، گزارش‌های قبلی را مبنی بر اینکه ایران در حال ارائه تسلیحات به ونزوئلا و تلاش برای افزایش حضور سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آمریکای جنوبی است، تایید کرد. گانتز در فوریه ۲۰۲۲ اضافه کرد که ونزوئلا در حال توسعه پهپادها و دریافت مهمات هدایت‌‌دقیق ایرانی است. او عکسی از نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا، با پهپاد مدل مهاجر ۶ هم ارائه کرد.

جدیدترین اقدام برای توسعه خط قاچاق ایران

سولومون در تحلیل اطلاعاتی خود این‌طور گفت که هواپیمای ایرانی که به‌تازگی توقیف شد، یکی از تازه‌ترین تلاش‌های ایران برای گسترش عملیات قاچاق اسلحه با ونزوئلا است.

بیش از یک دهه است که آمریکا بویینگ باری ۳بی۳-۷۴۷ شرکت هواپیمایی ماهان ایر را به دلیل حمل‌ونقل نیروهای سپاه قدس سپاه پاسداران، تسلیحات، تجهیزات و منابع مالی تحریم کرده است.

به گفته سردبیر اینتلی تایمز، در فوریه سال ۲۰۲۲، آژانس‌های اطلاعاتی حدود یک ماه پس از تغییر رجیستر این هواپیمای باربری از شرکت ماهان به امتراسور (Emtrasur)، شعبه باربری شرکت دولتی کونویاسا ونزوئلا، نظارت خود بر آن را آغاز کردند. شرکت امتراسور در نوامبر ۲۰۲۱ تاسیس شد.

ثبت این شرکت برای ایران این امکان را فراهم کرد که تجهیزات، نیرو و تسلیحاتش را مخفیانه و مستقیم به ایانسا ارسال کند و به استفاده از خطوط هوایی ایرانی یا فرود در فرودگاه‌های غیرنظامی نیازی نداشته باشد.

این تحلیلگر اسرائیلی در ادامه توضیح داد که یگان ۱۹۰ نیروی قدس این سلاح‌ها را برای نیروهای خود و نیروهای نیابتی‌ در خارج از ایران قاچاق و حملات تروریستی را در خارج از ایران هدایت و اجرا می‌کند. این در حالی است که یافته‌ها نشان می‌دهد غلامرضا قاسمی، خلبان هواپیمای توقیف‌شده، در گذشته با واحد ۱۹۰ مرتبط بوده و اف‌بی‌آی او را مدیرعامل فارس قشم ایر معرفی کرده است.

آخرین فعالیت قاچاق این هواپیما

بین روزهای یکم مارس تا ۲۳ آوریل ۲۰۲۲، هواپیمای امتراسور تعدادی پرواز باری از جمله به فرودگاه گوانگجو چین انجام داد و گمان می‌رود که چین تامین‌کننده اصلی قطعات و تجهیزات موردنیاز ایران برای توسعه پهپادها باشد.

در روز ششم ژوئن، این هواپیما از مکزیک با فرستنده خاموش به مقصد فرودگاه اِسِی‌سا، بزرگ‌ترین فرودگاه آرژانتین در بوینوس آیرس، برخاست اما به دلیل شرایط آب‌وهوایی، در فرودگاه کوردوبا فرود آمد. به گفته سولومون، با اینکه گفته شد فرود در فرودگاه کوردوبا اتفاقی بوده است، به نظر می‌رسد در طول این توقف، افراد یا کالاهایی از هواپیما بارگیری یا تخلیه شده‌اند.

پس از آن، این هواپیما حامل قطعات خودرویی که در مکزیک بارگیری کرده بود، در بوینوس آیرس فرود آمد. در حالی که به گفته تحلیلگر اطلاعاتی اسرائیل، وقتی تجارت گسترده قطعات خودرو بین مکزیک و آرژانتین وجود دارد، هیچ دلیلی ندارد که یک هواپیمای ونزوئلایی با کارکنان ایرانی بخواهد این قطعات را حمل کند. همین واقعیت یکی از عواملی بود که این ظن را برانگیخت که هواپیما حامل قطعاتی «دو منظوره» باشد که هم برای اهداف غیرنظامی و هم برای اهداف نظامی قابل استفاده‌اند و به همین دلیل مقام‌های آرژانتینی آن را توقیف کرده‌اند.

در روز ۱۱ ژوئن، فهرستی از خدمه به بیرون درز کرد که نشان می‌داد هواپیما حامل ۱۹ کارمند است که بسیار بیشتر از تعداد کادر موردنیاز برای چنین پروازی است. در این کادر پروازی پنج ایرانی هم بودند که یکی از آن‌ها غلامرضا قاسمی بود.

به گزارش روزنامه آرژانتینی لا ناسیون (La Nacion) در موبایل قاسمی، تصاویری از تانک، اسلحه و عکسی در حال خدمت در سپاه پیدا شد. تصویری از پرچم اسرائیل با بیانیه‌ای ضداسرائیلی به زبان فارسی هم  در تلفن همراه او وجود داشت.

سیسیلیا اینکاردونا، دادستان این پرونده در آرژانتین، دستور تحقیق برای تعیین هدف واقعی ورود هواپیما به بوینوس آیرس و تعیین ارتباط احتمالی غلامرضا قاسمی با فعالیت‌های تروریستی بین‌المللی صادر کرده است. این دادستان در همین حال به تناقض در اطلاعات موجود در این پرونده هم توجه دارد.