علی صالح‌آبادی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، پس از مذاکراتی با رئیس کل بانک مرکزی و برخی دیگر از مقام‌های روسیه، از احتمال کنار گذاشته شدن دلار و یورو از مبادلات تجاری میان دو کشور خبر داد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران، رئیس کل بانک مرکزی ایران پس از مذاکراه با الکساندر نوواک، معاون نخست‌وزیر روسیه و همچنین وزیر توسعه اقتصادی، رئیس کل بانک مرکزی و معاون بین‌الملل نخست وزیر روسیه گفت: «موضوع استفاده از ارز‌های ملی، یکی از محور‌های مهم رایزنی با مقامات بلندپایه اقتصادی روسیه بود و به زودی شاهد اجرایی شدن تفاهم‌های به دست آمده خواهیم بود.»

او همچنین درباره استفاده از پیام‌رسان‌های بومی به جای سوئیفت گفت: «هم‌اکنون ایران برای جایگزینی سوئیفت، از سامانه‌های پیام‌رسان بین بانکی بومی استفاده می‌کند و روسیه نیز پیام‌رسان‌های بومی خود را دارد که می‌تواند مبنایی برای همکاری بانکی بین دو کشور باشد.»

چنین تفاهمی در شرایطی انجام می‌شود که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، مسکو تحت تحریم‌های شدید بین‌المللی قرار گرفته است. تحریم‌ها در عرصه‌های گوناگون و همچنین خارج شدن بسیاری از شرکت‌ها و نام‌های بزرگ تجاری از روسیه این پیش‌بینی را به وجود آورده است که مسکو در طولانی‌مدت با مشکلات اقتصادی مواجه شود. 

پوتین تمام تلاش خود را به کار گرفته است که از اقتصاد روسیه در برابر تحریم‌ها محافظت کند. او پیش از این در اقدامی تنبیهی، از برنامه‌ای خبر داده بود که شامل جایگزینی دلار و یورو با روبل برای صادرات گاز این کشور می‌شد. با این حال، بسیاری از کشورها چنین تصمیمی از سوی روسیه را نقض قراردادهای مالی و تجاری منعقدشده دانستند.

در همین حال، در اقدامی دیگر برای جلوگیری از سقوط ارزش روبل، بانک مرکزی روسیه دسترسی شهروندان این کشور به ارز خارجی را محدود کرده است. بر اساس دستورالعمل ابلاغ شده، شهروندان روسیه تنها می‌توانند از حساب‌های ارزی خود به میزان ۱۰هزار دلار برداشت کنند. برای مبالغ دریافتی بالاتر از سقف اعلام شده،‌ مبلغ اضافه به نرخ روزانه روبل پرداخت خواهد شد.

در کنار روسیه، چین و ایران از کشورهایی محسوب می‌شوند که همواره در تلاشند در مقابل برتری دلار آمریکا ایستادگی کنند. از این رو، جمهوری اسلامی نیز که تحت تحریم‌های مالی آمریکا قرار دارد، تلاش می‌کند از چنین فرصتی برای افزایش مبادلات تجاری خود با روسیه بهره بگیرد.

رستم ژیگانشین، نماینده تجاری روسیه در ایران، حجم مبادلات دو طرف در سال ۲۰۲۱ میلادی را چهار میلیارد دلار دانسته بود. او در گفتگویی این رقم را بی‌سابقه توصیف کرده و گفته بود که مبادلات دو طرف هرگز به چنینی رقمی بالغ نشده بود هرچند هنوز ظرفیت بیشتری برای گسترش روابط تجاری دو کشور وجود دارد. 

این فعال اقتصادی روس تاکید کرد که تحریم‌های خارجی علیه روسیه انگیزه بیشتری برای همکاری دو کشور ایجاد کرده و افزود که بازرگانان ایرانی تمایل فراوانی برای گسترش مبادلات با روسیه دارند و شرایط کنونی امکان تحقق چنین هدفی را فراهم کرده است. 

پس از آن، در همایش مشترک تجاری ایران و روسیه که خردادماه برگزار شد، مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران از افزایش مبادلات تجاری دو کشور خبر داد. او اشاره کرد که در فاز اول حجم تجارت دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار افزایش می‌یابد و در فاز دوم توسعه این روابط به ۲۰ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.