آنچه که در خیابان‌های دمشق می‌گذرد و همچنین اظهارات مقام‌های پلیس ده کشور منطقه‌ای و کارشناسان بین‌المللی و سوری، تایید می‌کنند که مناطق تحت کنترل دولت سوریه به محلی برای تولید مواد مخدر تبدیل شده‌اند.

روزنامه الشرق‌الاوسط در گزارشی در این زمینه، مناطق محل تولید مواد مخدر را «دروازه مواد مخدر» و «جمهوری کپتاگون» توصیف کرد. با این حال دولت سوریه می‌گوید که قصد مقابله با آن را دارد و تبدیل این مناطق به محلی برای کشت و تولید مواد مخدر را انکار می‌کند.

الشرق‌الاوسط به صحنه‌هایی چون پرسه‌زنی جوانان بیکار در پیاده‌روها و پارک‌های دمشق و چهره‌ها و نگاه‌های خیره آنان اشاره می‌کند و می‌نویسد که این افراد تحت تاثیر مواد مخدر چنین رفتار می‌کنند. این روزنامه می‌گوید چنین صحنه‌هایی تا قبل از سال ۲۰۱۱ دیده نمی‌شد و به نقل از ساکنین شاکی و ناراضی دمشق می‌نویسد که این روزها نزاع‌های خیابانی میان جوانان بر سر مواد مخدر، عادی شده است. همچنین پدر و مادرهای بسیاری درباره تغییر رفتار فرزندانشان، بی‌خیالی و بی‌علاقگی آنان به درس و نیاز به پول بیشتر، ابراز نگرانی کرده و گفته‌اند که این‌ها نشانه استفاده از مواد مخدر است. ‌

این گزارش به پژوهش «مرکز تحقیقات سوریه» در نیمه ماه مارس، اشاره می‌کند و به نقل از آن می‌نویسد که سوریه تا قبل از سال ۲۰۱۱ مسیر عبور محموله‌های قاچاق مواد مخدر از ایران و افغانستان بود. به گفته این تحقیق، شبکه‌های قاچاق تحت نظارت افراد نزدیک به حاکمیت بودند و محصولات شبکه‌های تولید مواد مخدر محدود به مصرف‌کنندگان داخلی می‌شد. بنا به این گزارش با شروع ناآرامی‌های مردمی در سوریه در مارس ۲۰۱۱، بسیاری از قاچاقچیان و توزیع‌کنندگان مواد مخدر وارد عرصه سرکوب ناراضیان شدند و بعد گروه‌های شبه‌نظامی خود را تاسیس کردند و مشارکت در عملیات مسلحانه به نفع حاکمیت را آغاز کردند.

پیشتر گزارش‌هایی درباره افزایش دادوستد مواد مخدر از سال ۲۰۱۳ به این سو منتشر شده بود. در این گزارش‌ها‌ آمده است که درآمد این کار صرف تامین مالی عملیات نظامی و شبه‌نظامیان می‌شود.

مرکز مستقل تحقیقات و پژوهش‌های سوریه نیز گفت که میزان توقیف مواد مخدر از منشاء سوریه بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ در مقایسه با سال ۲۰۱۱، چهارتا شش برابر شده است. این مرکز گفته است که کارگاه‌های محلی تولید و توزیع و قاچاق مواد مخدری که از ایران یا لبنان می‌آیند، نیز افزایش یافته است.

الشرق الاوسط همچنین به نتایج یک تحقیق محلی که بر ۵۰ محل تولید مواد مخدر نظارت کرده، اشاره می‌کند و می‌گوید که در سوریه حدود ۱۴ کارگاه تولید کپتاگون، ۱۲ مرکز تولید کریستال، و ۲۳ کارگاه تولید حشيش وجود دارد. بنا به این گزارش، مواد مخدر به‌ویژه قرص‌های کپتاگون، برای سه مقصد عمده سوریه را ترک می‌کنند: شمال آفریقا، شبه‌جزیره عربستان و اروپا.

بنا بر این گزارش، سقوط اقتصاد در سوریه و از بین رفتن فعالیت‌های اقتصادی سنتی در این کشور، منجر به رشد تولید مواد مخدر شده است و آن را به عرصه‌ای پردرآمد تبدیل کرده که سودش روانه جیب افراد قدتمند مرتبط با حاکمیت، متحدان خارجی‌شان و همچنین جنگ‌سالاران می‌شود.

پیشتر در اواخر سال گذشته، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی تحقیقی نوشت که کارگاه‌های تولید کپتاگون در سراسر سوریه و عمدتا تحت نظارت دولت سوریه هستند و یا در مناطق تحت کنترل حزب‌الله و در مناطق مرزی لبنان، حومه دمشق، و اطراف لاذقیه واقع شده‌اند. این گزارش گفته بود که برای این کار، کارگاه‌های تولید دارو به محلی مناسب و مجهز برای تولید مواد مخدر تغییر کاربری داده‌اند.

یک گزارش مرکز تحقیقات سوریه نیز گفته است که مراکز تولید کپتاگون در کارگاه‌های کوچکی در ویلاهای متروکه برپا شده‌اند و روی ساختمان‌ها تابلوهای ورود ممنوع مخصوص نیروهای نظامی، نصب شده است. در این کارگاه‌ها دو نوع قرص کپتاگون تولید می‌شود؛ یک نوع بی‌کیفیت است و هر یک دانه‌اش به قیمت یک دلار در بازار داخلی فروخته می‌شود، نوع دوم مرغوب است و هر یک دانه‌اش ۱۴ دلار به فروش می‌رسد.

به گزارش الشرق‌الاوسط، ارزش تجارت مواد مخدر و به‌ویژه قرص کپتاگون در سوریه، سالانه بالغ بر ۱۶ میلیارد دلار برآورد می‌شود که سه برابر بودجه دولت سوریه برای سال ۲۰۲۲ است.