حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان، روز چهارشنبه ۲۵ آبان (۱۶ نوامبر)، در نشست «فرمت مسکو» در مورد افغانستان گفت که بحران کنونی در افغانستان حاصل اشغال آمریکا و متحدانش است. او تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران با بازگشت آمریکا به افغانستان به بهانه مشارکت در بازسازی این کشور مخالف است.

کاظمی قمی ادعا کرد که آمریکا در ۲۰ سال گذشته با وجود اشغال افغانستان، هیچ کار زیربنایی در این کشور انجام نداد و به همین دلیل پس از خروجش از این کشور، مردم افغانستان بدون هیچ پشتوانه و زیرساخت‌های لازم تنها ماندند.

نماینده جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد هرچند با بازگشت آمریکا به افغانستان مخالف است، «آمریکا نباید مسئولیت‌هایش در قبال افغانستان را فراموش کند».

در نشست «فرمت مسکو»، علاوه بر نماینده ایران، نمایندگانی از هند، پاکستان، چین، روسیه و کشورهای آسیای مرکزی هم حضور دارند. در نشست سال ۲۰۲۲، برخلاف سال قبل، از هیئت طالبان دعوت نشد. با این حال، اعضای این نشست بر لزوم کسب موافقت طالبان برای شکل‌گیری حکومتی فراگیر در افغانستان تاکید کردند.

نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان نیاز کنونی افغانستان را علاوه بر کمک‌های اقتصادی کشورهای منطقه و جهان، مسائل سیاسی و امنیتی برشمرد و گفت که در بعد سیاسی، تنها یک حکومت ملی فراگیر که از همه اقوام و ملیت‌های افغانستان نمایندگی کند، می‌تواند زمینه‌ساز مشروعیت داخلی و بین‌المللی شود و به اوضاع نابسامان این کشور ثبات دهد.

قمی تاکید کرد: «مشارکت همه اقوام در حکومت به نفع همه است. تاخیر در این کار (از سوی طالبان) هیچ مزیتی ندارد و تنها به مشکلات می‌افزاید.» او یادآور شد که ایران در چگونگی شکل‌گیری حکومت فراگیر در افغانستان هیچ دخالتی نخواهد کرد اما از این ایده حمایت می‌کند.

نماینده ایران اضافه کرد: «در بعد امنیتی، کشورهای منطقه از گسترش فعالیت گروه‌های تروریستی نیابتی آمریکا در افغانستان نگران‌اند.» او آمریکا را متهم کرد که در پی تبدیل کردن افغانستان به کانون ناامنی در منطقه است.

کاظمی قمی از کشورهای منطقه خواست دست به‌ دست هم دهند و در همکاری با حاکمان فعلی افغانستان (طالبان)، برای حمایت از این کشور و جلوگیری از تشدید بحران اقدام کنند. او گفت: «نگرانی‌های همه ما در خصوص افغانستان، از طریق اقدام‌های مشترک منطقه‌ای قابل‌حل است.»

نماینده جمهوری اسلامی ایران از کشورهای منطقه خواست مردم افغانستان را که در زمستان پیش رو به‌شدت در خطر سرمازدگی و گرسنگی قرار دارند، تنها نگذارند. او خبر داد که دولت متبوع او، نزدیک به نیم میلیون تن سوخت برای ارسال به افغانستان در فصل سرما تدارک دیده است.

قمی تاکید کرد که کشورهای منطقه باید در زمینه حمایت از مردم افغانستان و نیز فراهم سازی زمینه ثبات و امنیت در این کشور به طور مشترک، همکاری کنند.