پژوهشگران دانشکده پرستاری دانشگاه سمنان و گروه روانشناسی دانشگاه آزاد سمنان در یک پژوهش مشترک با محققان نروژی و استرالیایی، آثار رایحه درمانی با استفاده از روغن گل سرخ بر استرس شغلی پرستاران را بررسی کردند.

به گفته این پژوهشگران، استرس شغلی یک مشکلات بزرگ کادر درمان در جوامع مدرن است و ۴۰ تا ۵۰ درصد از کل دلایل از دست دادن شغل به استرس شغلی نسبت داده می‌شود. پرستاران بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی‌ و درمانی‌اند که ۲۴ ساعت شبانه‌روز از بیماران مراقبت و به آن‌ها خدمات درمانی ارائه می‌کنند. آن‌ها در محل کار در معرض فشار روانی بالایی قرار دارند. این استرس شغلی بر سلامتی پرستاران تاثیر می‌گذارد و می‌تواند کیفیت مراقبت از بیمار را کاهش دهد. اگرچه همه متخصصان مراقبت‌های بهداشتی و کادر درمان در معرض استرس شغلی قرار دارند، پرستاران بیش از دیگران با آن مواجه می‌شوند.

در توضیحات این تحقیق آمده است که استرس در واقع پاسخ روانی و فیزیولوژیکی به فشار وقایعی است که تعادل شخصی فرد را به هم می‌زند. سرچشمه‌های استرس اجتماعی، محیطی، فیزیولوژیکی و شناختی‌اند و می‌تواند عوارض جسمی، ذهنی و رفتاری ایجاد کند. استرس شغلی تاثیرهای مختلفی بر شرایط جسمی و روحی افراد می‌گذارد؛ مشکلات جسمانی شامل خستگی، فشار خون بالا، اختلالات خواب و تغییر در اشتها و عوارض روانشناختی نظیر اضطراب، مشکلات عاطفی و شناختی، خشم و ترس که همگی به کاهش کیفیت مراقبت و رضایت شغلی منجر می‌شود.

نتایج مطالعات انجام‌شده در ایران هم نشان داد که پرستاران شاغل در بیمارستان‌ها استرس شغلی دارند و در معرض مشکلات روانی مرتبط با آن قرار دارند. این استرس شغلی به عملکرد حرفه‌ای و زندگی شخصی پرستاران آسیب می‌رساند و بروز تعارض‌هایی در زندگی کاری و شخصی آن‌ها را در پی دارد.

رایحه‌درمانی عبارت است از استفاده کنترل‌شده و استنشاق اسانس‌های خالص استخراج‌شده از گیاهان و/یا استفاده از ماساژ همراه با روغن‌های معطر که جذب پوست می‌شوند. رایحه‌درمانی با استفاده از اسطوخودوس به عنوان یک روغن معطر انجام می‌شود. اسطوخودوس دارای خواص ضداضطراب، ضدباکتری، ضدقارچ، ضداسپاسم، ضدالتهاب و ضدهیستامین است و اثربخشی آن در رفع اختلالات خواب در زنان میانسال هم به صورت تجربی آشکار شده است. این گیاه حاوی ترکیباتی مانند ترپن‌ها، گلیکوزیدها، فلاونوئیدها و آنتوسیانین است که تاثیر مفیدی بر سلامتی انسان دارند.

رایحه گل رز اثر خواب‌آور، ضدصرع و آرام‌بخش سیستم عصبی مرکزی است. مطالعات قبلی اثربخشی عصاره اسطوخودوس را در کاهش استرس شغلی نشان داده بود؛ با وجود این هیچ مطالعه‌ای تاثیر عطر اسطوخودوس و گل رز بر استرس شغلی پرستاران را مقایسه نکرده است. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه اثر رایحه‌درمانی با استفاده از اسانس گل رز و اسطوخودوس بر استرس شغلی پرستاران انجام شد.

نارضایتی شغلی می‌تواند باعث شود پرستاران شغل خود را ترک کنند. همچنین داوطلبان را از ورود به حرفه پرستاری منصرف می‌کند. کیفیت پایین مراقبت از بیمار هم یکی از مظاهر استرس شغلی در پرستاران است. بنابراین پرستاران به حمایت نیاز دارند تا بتوانند استرس شغلی خود را کاهش و کیفیت و ایمنی مراقبت از بیمار را بهبود دهند.

طب مکمل و درمان‌های جایگزین مانند طب سوزنی، سرما و گرما درمانی، طب فشاری، ماساژ درمانی، تمدید اعصاب، مراقبه، یوگا و آروماتراپی یا رایحه‌درمانی برای کاهش استرس شغلی پرستاران توصیه شده‌اند. رایحه‌درمانی یکی از رایج‌ترین روش‌های درمان جایگزین و مکمل در ارتقای سلامت جسمی و روانی افراد است که موثر نشان داده شده است.