شاهزاده رضا پهلوی؛ اقبال عمومی و دیدگاه‌ها

شاهزاده رضا پهلوی به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین چهره‌های مخالف جمهوری اسلامی، در كنفرانس امنيتى مونيخ شركت و سخنرانی می‌کند. اين كنفرانس روز جمعه ۱۷ فوریه آغاز مى‌شود و به مدت سه روز ادامه خواهد داشت. مسیح علی‌نژاد، فعال سياسى و حقوق بشر نيز در اين نشست حضور دارد. اين در حالى است كه هیچ‌یک از نمايندگان جمهورى اسلامى دعوت نشده‌اند. اين نشانه تغيير رويكرد و تغيير اولويت‌هاى قدرت‌های غربی در قبال جمهورى اسلامى و توجه بیشتر به اعتراض‌های مردم و چهره‌های مخالف حکومت است. كشورهاى غربى كه تا پيش از اين به دنبال احياى برجام بودند، اكنون با شکست این مذاکرات، از کمک‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی به روسیه در جریان جنگ اوکراین خشمگین‌اند و با دعوت شاهزاده رضا پهلوى تمايل خود را براى ايستادن در كنار مردم ايران نشان دادند.

جمعه گذشته نیز هشت چهره شناخته‌شده مخالف جمهورى اسلامى در نشستى در دانشگاه جورج تاون شهر واشینگتن دى‌سى، گرد هم آمدند و اعلام كردند تا پايان ماه فوريه منشور مشتركى با عنوان منشور هم‌بستگى ارائه می‌دهند. شاهزاده رضا پهلوى در ايجاد اين هم‌بستگى و اتحاد نيز نقش اساسى ايفا كرده است.

شاهزاده رضا پهلوی همچنین شنبه ١١ فوريه در تظاهرات گسترده ايرانيان در شهر لس‌آنجلس شركت كرد. اين گردهمايى، يكى از بزرگ‌ترین تجمعات ايرانيان مخالف جمهورى اسلامى در خارج از كشور بود.

به نظر می‌رسد شاهزاده رضا پهلوى با وجود آنکه اعلام کرده است هرگز خواستار قدرت نبوده و در «انتخاب آینده مردم، مبلغ و حامی هیچ حزب، سازمان و شکل حکومت» نخواهد بود، اين روزها در قامت يك رهبر ظاهر شده و براى متحد کردن مخالفان جمهوری اسلامی، قابليت‌های برجسته‌ای از خود نشان داده است. این نوشتار نگاهی به دیدگاه‌های شاهزاده رضا پهلوی درباره مهم‌ترین محورهای مورد توجه مردم در شرایط کنونی ایران است؛ دیدگاه‌هایی که به نظر می‌رسد تکرار و بازتاب آن‌ها نقش مهمی در محبوبیت بیشتر او در بین بخش‌های بیشتری از مردم داشته است. تازه‌ترین نظرسنجی موسسه گمان نیز نشان می‌دهد او محبوب‌ترین چهره در بین مردم و مخالفان جمهوری اسلامی است.

ضرورت حفظ وحدت و هم‌بستگی

شاهزاده رضا پهلوی با تاکید بر ضرورت حفظ هم‌بستگی برای عبور از جمهوری اسلامی می‌گوید بزرگ‌ترین خطر برای حکومت‌های توتالیتر اتحاد مردم است.

به عقیده شاهزاده رضا پهلوی، «ایجاد هم‌بستگی بین نیروهای مختلف که بر سر یک پلتفرم مشترک بتوانند توافق اصولی داشته باشند، به نفع جامعه است.»

او در نشست جورج تاون گفت: «هدف ما این نیست که به شورای رهبری تبدیل شویم، هدف ما این است که کمک کنیم که چنین شورایی تشکیل شود.» او این هم‌بستگی را برای براندازی رژیم ضروری دانست. به گفته او، «دید تمامیت‌خواه مطلق، ما را به هدف نزدیک‌تر نمی‌کند.»

تاکید بر حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی کشور

حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی ایران، جزو اصول اساسی است که شاهزاده رضا پهلوی بر آن تاکید فراوانی دارد.

 شاید یکی از دلایل اقبال بسیاری از مردم به او، ایجاد این اطمینان در مردم است که بعد از فروپاشی جمهوری اسلامی، یکپارچگی کشور حفظ خواهد شد. شاهزاده رضا پهلوی در عین حال تاکید کرده است که دولت موقت آینده ایران باید تکثرگرا باشد. او به کرات ابراز امیدواری کرده است که در ایران آزاد، تک تک شهروندان ایران از هر گرایش فکری، مذهبی، قومی، جنسی یا سیاسی در برابر قانون کاملا مساوی و آزاد باشند.

تاب‌آوری و پذیرش همدیگر

شاهزاده رضا پهلوی همواره در صحبت‌هایش بر ضرورت وحدت و هم‌بستگی تاکید دارد. شاهزاده رضا پهلوی در نشست جورج تاون در مورد منشوری که قرار است تا آخر ماه فوریه منتشر شود، به نیروهای مخالف داخل کشور اشاره کرد و گفت این منشور با توافق فعالان مدنی و زندانیان سیاسی داخل کشور تهیه شده است و نکاتی که در منشور نوشته شده، بر اساس خواست و انتظار آن‌ها است و نقش ما انتقال این خواسته‌ها است.

شاهزاده رضا پهلوی در بخشی از سخنانش در این نشست گفت که مبنا دعوت (از گروه‌ها) نیست، بلکه شرکت است. این اتوبوس مجانی است و نیاز نیست بلیت بخریم. همه می‌توانند به این گروه بپیوندند.

او تاکید کرد برای سوارشدن به اتوبوس مجانی انقلاب، تنها باید شروط هم‌بستگی را پذیرفت؛ اشاره شاهزاده رضا پهلوی به سه اصل «تمامیت ارضی، دموکراسی سکولار و حق مردم برای انتخابات آزاد» است. به گفته شاهزاده رضا پهلوی، «اختلاف نظر به معنی دشمن یکدیگر بودن نیست.»

جذب حداکثری و استقبال از پیوستن قشر خاکستری به انقلاب

شاهزاده رضا پهلوی در پاسخ به سوالی درباره بیانیه میرحسین موسوی، نخست‌وزیر پیشین جمهوری اسلامی و اینکه آیا امکان همکاری وجود دارد، بر مشارکت حداکثری تاکید کرد و گفت: «مشارکت حداکثری مردم است که راه آزادی را هموارتر می‌کند و هرچقدر بیشتر زمینه ریزش از حکومت فراهم شود، راه فروپاشی جمهوری اسلامی فراهم‌تر می‌شود.» او تاکید کرد: «از همه کسانی که به این نتیجه برسند که اصلاحات راه خروج از این بن‌بست نیست، مسلما استقبال خواهیم کرد و این ما را بهتر و سریع‌تر به مرحله فروپاشی نظام خواهد رساند.»

شاهزاده رضا پهلوی در مصاحبه‌هایش بارها به استقبال از پیوستن «قشر خاکستری» به مردم معترض اشاره کرده است. به گفته او، هرچه بیشتر زمینه مشارکت حداکثری فراهم شود، «قشر خاکستری» هم بیشتر به این انقلاب می‌پیوندند.

دعوت از نیروهای مسح برای پیوستن به مردم معترض

شاهزاده رضا پهلوی همواره تاکید کرده است که جامعه حتی باید پذیرای نیروهای انتظامی که دیگر به این نظام باور ندارند نیز باشد؛ البته کسانی که به گفته او مرتکب جنایت‌های کلان نشده باشند، زیرا به اعتقاد او «در دوره گذار آنچه باعث ضمانت ثبات و امنیت می‌شود همین نیروهای مسلح‌اند.»

شاهزاده رضا پهلوی در نشست جورج تاون هم ضمن اشاره به دو فاکتور مهم بین‌المللی «فشار حداکثری روی رژیم و حمایت حداکثری از مردم»، بر اهمیت «مشارکت حداکثری» ایرانیان تاکید کرد و گفت: «باید زمینه ریزش از حکومت فراهم شود.» شاهزاده رضا پهلوی پیش از اعتراضات ماه‌های اخیر هم بر این نکته تاکید داشت. او پیش از این نیز به ضرورت «پرهیز از دور باطل انتقام‌جویی و خونریزی» تاکید کرده و گفته بود نیروهای نظامی و انتظامی بدانند مورد انتقام و تسویه حساب قرار نمی‌گیرند» و از این نیروها خواست که به مردم بپیوندند.

نافرمانی مدنی به دور از خشونت

شاهزاده رضا پهلوی در مصاحبه‌هایش بارها از خشونت پرهیزی و گذار از جمهوری اسلامی با کمترین هزینه سخن گفته است. او اعتصابات کارگری را یکی از کم‌هزینه‌ترین روش‌های نافرمانی‌ مدنی می‌داند و البته بر لزوم حمایت‌های مالی از اعتصاب‌کنندگان تاکید می‌کند.

 شاهزاده رضا پهلوی همواره هشدار داده است که باید بر اساس «‌اخلاق و وجدان» تصمیم گرفت و تغییرات باید «کنترل شده» و نه بر اساس «سناریویی آنارشی» باشد. وی هدف خود را پیشبرد سناریوی تغییر با «کمترین تلفات و بهترین نتیجه و با تضمین اینکه نتیجه، خواسته مردم باشد» عنوان کرده است.

شاهزاده رضا پهلوی حتی از کسانی که در رسانه‌های اجتماعی به نام طرفداری از او، خشونت‌آمیز رفتار می‌کنند، فاصله می‌گیرد.

شاهزاده رضا پهلوی در مخالفت با جنگ هم تاکید کرد که همیشه مخالف سناریوهایی که جنبه تهاجمی داشته باشند بوده ‌است. به عقیده او، «شرایط برای انتقال به یک دموکراسی پس از فروپاشی نظام، بدون نیاز به هر سناریوی جنگی یا تهاجمی و مسلحانه موجود است.»