«کمیته اجرایی امنیت سایبری شورای همکاری خلیج فارس» روز یکشنبه، ۵ مارس (۱۴ اسفند)، نخستین جلسه خود را برگزار کرد. به گزارش خبرگزاری سعودی، این جلسه با حضور مقام‌هایی از وزارتخانه‌ها و نهادهای امنیت سایبری در کشورهای مختلف منطقه برگزار شد.

به گزارش رسانه‌های سعودی، مقام‌ها در این جلسه بنیادین، در مورد چارچوب‌های مشترک و سیاست‌های بخش‌های مختلف در زمینه مخاطرات سایبری گفت‌وگو کردند. هدف از تشکیل این کمیته، بهبود همکاری شش کشور عضو شورا - یعنی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، بحرین، عمان و قطر - در زمینه امنیت سایبری است.

جلسه به صورت مجازی برگزار شد و در آن در مورد سازوکارهای مختلف در زمینه تبادل دانش و تجربه و پشتیبانی از صنعت امنیت سایبری منطقه گفت‌وگو شد. 

با اینکه در گزارش‌ها نامی از «ایران» برده نشده، مشخص است که سابقه این کشور در حمله‌های سایبری به مخالفان، از انگیزه‌هایی است که سایر کشورهای منطقه را به این سمت سوق داده است.

مخاطرات سایبری البته امروز عامل نگرانی بسیاری از کشورهای جهان است و منشاهای مختلف دولتی و غیردولتی دارد. دو ماه پیش در یک نظرسنجی که «مجمع اقتصاد جهانی» داووس منتشر کرد، شاهد بودیم که از میان ۱۱۷ رهبر جهانی از ۳۲ کشور و ۲۲ صنعت، ۹۱ درصد باور داشتند که رویداد سایبری فاجعه‌بار و گسترده‌ای در دو سال آینده محتمل است. ۴۳ درصد از این ۱۱۷ رهبر باور داشتند حمله سایبری، تاثیری مستقیم بر سازمان‌ها و نهادهای خود آن‌ها خواهد گذاشت. 

کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس حدود ۱۰ سال پیش با نخستین حمله‌های عمده سایبری مواجه شدند و از آن پس جویای بهبود عملکرد خود در این زمینه بوده‌اند. طبق «شاخص آمادگی شبکه‌ها»ی سال ۲۰۲۲ که «موسسه پورتولانز»، مستقر در واشنگتن، منتشر می‌کند، کشورهای منطقه، به‌‌ویژه عربستان سعودی و امارات، هم‌اینک نیز از قابلیت‌های خوبی برخوردارند و رتبه بهتری از ایران دارند. عربستان سعودی پس از آمریکا در جایگاه دوم جهانی این شاخص قرار گرفت و امارات، عمان، قطر، بحرین و کویت به ترتیب رتبه‌های ۸، ۲۸، ۳۴، ۶۸، و ۷۳ را به دست آوردند؛ اما ایران در جایگاه ۸۲ قرار گرفت. 

تحلیلی که «گروه اقتصادی آکسفورد» روز شنبه، ۴ مارس (۱۳ اسفند)، در وب‌سایت «اویل پرایس» منتشر کرد، ضمن اشاره به این آمار، یادآوری کرد که در عین حال، هزینه میانگین حمله‌های سایبری در منطقه خاورمیانه، بیشتر از سایر نقاط دنیا است. به گفته محمد الکویتی، مدیرعامل «مرکز ملی داده‌ها» امارات که بخشی از شورای عالی امنیت ملی این کشور است، هر مورد اختلال در داده‌ها به‌صورت میانگین حدود هفت میلیون دلار هزینه دارد، در حالیکه میانگین جهانی کمتر از چهار و نیم میلیون دلار است. الکویتی این ادعا را دسامبر ۲۰۲۲، در نخستین «نشست امنیت سایبری بین‌المللی عربی» که در بحرین برگزار می‌شد، مطرح کرد. این نشست از پروژه‌های «مرکز امنیت سایبری ملی» بحرین است و با حمایت امیر سلمان بن حمد، ولیعهد و نخست‌وزیر بحرین، برگزار می‌شود. 

از دیگر نهادهایی که در ماه‌های اخیر تشکیل شده‌اند، «کمیته وزیران برای امنیت سایبری» شورای همکاری است که اکتبر ۲۰۲۲ نخستین جلسه‌اش را در دبیرخانه شورا در ریاض برگزار کرد و مدیران امنیت سایبری هر شش کشور عضو شورا در آن حضور داشتند. تشکیل «کمیته اجرایی امنیت سایبری» اینک از اقدام‌های گسترده‌تر خبر می‌دهد و احتمالا به پروژه‌های مشترک منجر خواهد شد.

کشورهای عضو شورا البته در چند ماه گذشته نشست‌های متعددی در زمینه سایبری برگزار کرده‌اند.

اداره ملی امنیت سایبری عربستان سعودی سال ۲۰۲۲ میزبان دومین «مجمع امنیت سایبری جهانی» بود که نسخه قبلی آن سال ۲۰۲۰ برگزار شده بود. این اداره سال گذشته «درگاه ملی برای خدمات امنیتی سایبری» را با عنوان مخفف «حصین» برپا کرد که همه نهادهای دولتی سعودی به آن دسترسی دارند و قرار است مرکزی برای توسعه و مدیریت خدمات سایبری باشد. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان سعودی، ماه گذشته میلادی دومین دوره نشست فناوری «لیپ» را برگزار کرد که با اعلام بیش از ۱۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری همراه بود. از دیگر ابتکارهای سعودی‌ها، برپایی پلتفرمی به نام «ومضه»‌ برای بهبود مهارت‌های زنان متخصص در عرصه امنیت سایبری بود. 

دبی نیز اکتبر ۲۰۲۲ میزبان نشست «گیتس کلوبال» با حضور ۱۰ هزار برنامه‌نویس از شرکت‌های فناوری مختلف دنیا، از جمله شرکت آمریکایی مایکروسافت بود. شرکت‌های فعال در عرصه امنیت سایبری و هوش مصنوعی جایگاهی خاص در این نشست داشتند.