اقدام کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا برای احظار آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات‌متحده، تندترین مرحله جدال جمهوری‌خواهان با دولت بایدن در مورد مسئله افغانستان است. جوبایدن، رئیس جمهوری آمریکا، چند ماه پس از پیروزی‌اش در انتخابات ریاست جمهوری، با تکمیل برنامه خروج از افغانستان که با اقدام دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین، آغاز شده بود، نیرو‌های نظامی آمریکا را به سرعت از افغانستان خارج کرد. این کار، از عوامل اصلی فروپاشی سریع ارتش افغانستان و سقوط نظام جمهوری به دست طالبان بود. خروج شتاب‌زده آمریکا از افغانستان باعث شد تا علاوه بر سقوط نظام برخوردار از حمایت آمریکا، مقدار زیادی تسلیحات مدرن آمریکایی به ارزش حدود هشت میلیارد دلار، به چنگ طالبان بیفتد. همچنین، در روند خروج و تخلیه همکاران افغان نیرو‌های بین‌المللی، حمله‌ای انتحاری در ورودی فرودگاه کابل رخ داد که باعث شد افزون بر کشته شدن بیش از ۱۵۰ شهروند افغانستان، ۱۳ سرباز آمریکایی نیز جان خود را از دست بدهند. 

جمهوری‌خواهان از همان آغاز روند تخلیه، به‌ویژه پس از اینکه مشخص شد کمتر از ۱۰ درصد افغان‌هایی که در ۲۰ سال گذشته با نیرو‌های آمریکایی همکار بودند، از افغانستان تخلیه شدند و بقیه افراد تخلیه‌شده از معیار‌های انتقال برخوردار نبودند، به عملکرد دولت بایدن در این روند انتقاد کردند. اما وضعیت زمانی متشنج شد که جمهوری‌خواهان تصمیم گرفتند این روند را دوباره بررسی کنند. چندین کمیته، از جمله کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، تاکنون چندین برنامه استماع در مورد روند خروج پیش گرفته است. با این حال، هنوز این بررسی‌ها ره به جایی نبرده است. 

جمهوری‌خواهان تصمیم ندارند از بررسی روند خروج پا پس بکشند. آن‌ها حتی به استیضاح رئیس جمهوری هم فکر می‌کنند. اما این را نیز به خوبی می‌دانند که این مسئله مانند شمشیر دو لبه عمل می‌کند، زیرا هر گونه کنشی در قبال روند خروج، به دوره دونالد ترامپ، رئیس جمهوری جمهوری‌خواه آمریکا برمی‌گردد. زیرا او بود که توافقنامه دوحه را تایید، و روند خروج از افغانستان را وارد مرحله اجرایی کرد. حتی بررسی‌های مجلس نمایندگان در مورد حمله ششم ژانویه طرفداران ترامپ بهساختمان کنگره نیز به شواهدی دست یافت که نشان می‌داد ترامپ تصمیم داشت چند روز پیش از پایان دوره ریاست‌ جمهوری‌اش، دستور خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان را صادر کند. تبعا، چنانچه جمهوری‌خواهان روند تحقیقات را به تیری برای پرتاب به سوی بایدن دموکرات بدل کنند، او نیز عامل اصلی اقدام را که ترامپ باشد، معرفی خواهد کرد. به همین دلیل، به نظر می‌رسد که جمهوری‌خواهان نیز از صلابت لازم برای کشاندن پای بایدن به همه اشتباهات دولت آمریکا در زمینه خروج از افغانستان، برخوردار نیستند. 

واقعیت این است که همه دولت‌های مختلف آمریکا در افغانستان، به دلیل نبود راهبردی مدون و درازمدت برای افغانستان، یکی پس از دیگری، اشتباهات یکدیگر را تکرار کرده‌اند. برای نمونه، اواخر ۲۰۰۱، زمانی که نیرو‌های افغان و تعدادی از نیرو‌های ویژه آمریکایی اسامه بن‌لادن و ایمن الظواهری را در کوه‌های توره بوره در شرق افغانستان محاصره کرده بوند، ناگهان دستور رفع محاصره صادر شد. مشخص نیست که این برنامه چرا لغو شد. اما پیامد آن، ۲۰ سال تداوم جنگ و خونریزی بود تا سرانجام به سقوط جمهوریت در افغانستان انجامید. جورج دبلیو بوش، رئیس جمهوری جمهوری‌خواه آمریکا، در ۲۰۰۳ دستور حمله به عراق را صادر کرد. آغاز جنگ عراق، چندین سال توجه آمریکا را از افغانستان دور کرد و زمانی آمریکا به صورت جدی به افغانستان پرداخت که طالبان در بخش‌هایی از این کشور فعال شده بودند. دولت اوبامای دموکرات به خوبی آگاه بود که پاکستان مرجع و منشا اصلی تداوم جنگ در افغانستان است. آمریکا از همان ۲۰۰۱ آگاه بود که پایگاه‌های طالبان در پاکستان قرار دارد و این گروه از این جا سربازگیری می‌کند. اما دولت اوباما جز ارائه مشوق‌های بیشتر به پاکستان، کوچک‌ترین حرکتی برای فشار و تنبیه پاکستان صورت نداد. اوباما دموکرات، نخستین قدم را برای خروج از افغانستان برداشت. با اینکه در زمان اوباما تعداد نیرو‌های آمریکایی حاضر در افغانستان به بیشترین حد خود رسید، او بود که نخستین بار طرح خروج را مطرح کرد. به این ترتیب، مشخص است که هم جمهوری‌خواهان و هم دموکرات‌ها، با ندانم‌کاری‌های خود زمینه شکل‌گیری فاجعه ۱۵ اوت ۲۰۲۱ را فراهم کردند. 

به نظر می‌رسد که تلاش جمهوری‌خواهان و تاکید بر بررسی دلایل خروج آمریکا از افغانستان، بیشتر ارزش انتخاباتی دارد. هرچند شماری از سیاستمداران آمریکایی، به‌ویژه مشاوران نظامی، بر این باورند که تحقیق در مورد جنگ افغانستان، مانند جنگ عراق، به آمریکا کمک می‌کند تا از شکست‌های تلخ در این افغانستان تجربه و درس بهتری بیاموزد. 

در هر حال، چه جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان موفق شوند تحقیق خود را در مورد خروج از افغانستان به اتمام برسانند و چه نه، دست‌کم تا زمان انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر ۲۰۲۴، جدال‌های جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها همچنان ادامه خواهد داشت، زیرا تا انتخابات بعدی ریاست جمهوری، افغانستان سوژه خوبی برای نمایش ناکامی‌ها و اشتباه‌های آمریکا است.