ده سال پیش، دختر جوانی با شور تغییر و انقلاب در سرش، تصمیم گرفت در دورافتاده‌ترین گوشه افغانستان در حصارکوه‌های تسخیرناپذیر بدخشان، صدای زنانه را روی آنتن ببرد و از دریچه رادیویی محلی در روستاهای ساکت بدخشان پخش کند. این صدا ده سال در خانه‌های بدخشانی‌ها چرخید و چرخید و صدای زنانی را که در سکوت محض زیر خشونت هضم‌شده در ساختار له می‌شدند، بازتاب داد. اکنون اما، عمر این صدای امیدوارکننده به پایان رسید و طالبان با پلمب دروازه‌های دفتر این رادیوی زنانه، بر دهان زنانی که این رسانه را می‌چرخاندند مهر سکوت زدند.
ناجیه سروش، با حدود پانزده سال تجربه کار خبرنگاری، نزدیک به ده سال پیش، درحالی‌که هیچ زنی در بدخشان زمینه‌ای برای کار خبرنگاری نداشت، شبکه رادیویی کوچکی در شهر فیض‌آباد، مرکز استان بدخشان، ایجاد کرد و اسم آن را «رادیو صدای بانوان» گذاشت.
این رسانه با الهام از ساختار برنامه‌های رسانه‌های خارجی، تلاش کرد که درمیان رادیوهای محلی و سنتی در بدخشان، چهره‌ای جدید را روی صحنه آورد و آرام‌آرام دختران جوان بیشتری به کار خبرنگاری علاقه‌مند شدند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ناجیه سروش به ایندیپندنت فارسی گفت: «ما به آدرس (مرجع) خوبی برای زنانی که قربانی خشونت‌های خانگی یا اجتماعی بودند، تبدیل شدیم. زنان به ما اعتماد داشتنند و آنچه بر آنان می گذشت را از دریچه رادیوی ما به گوش نهادهای مسئول و حامی زنان می‌رساندند.» ناجیه گفت که برنامه‌های این رادیو تا قبل از سقوط دولت جمهوریت، شامل موضوع‌های خبری، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و سرگرمی بود. او تصریح کرد: «برنامه‌های موسیقی و سرگرمی بخشی از کار ما بود، اما برنامه‌های اجتماعی برای فرهنگ‌سازی درمورد حقوق و آزادی‌های زنان نیز در اولویت قرار داشت.»
تا پیش‌از سلطه طالبان بر افغانستان، رادیو صدای بانوان دست‌کم ۱۵ کارمند داشت که بیشتر زنان بودند. هزینه‌های این رادیو ازطریق پخش اعلانات و تبلیغات شرکت‌های تجاری تامین می‌شد.
سرباز طالبان پشت میکروفون رادیو صدای بانوان
یک ماه پس از سقوط افغانستان به‌دست طالبان، رادیو صدای بانوان که از ترس واکنش آن گروه فعالیتش را متوقف کرده بود، دوباره آغاز به کار کرد، اما بلافاصله نیروهای طالبان به دفتر این رادیو ریختند و آن‌جا را تصرف کردند. همان روزها، تصاویری از یکی از سربازان طالبان در استودیو رادیو صدای بانوان، در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد که واکنش‌هایی نیز در پی داشت.
ناجیه گفت که پس از تلاش‌های بسیار موفق شد تا رادیو را دوباره از دست افراد طالبان خارج کند و مسئولیت آن را به دست بگیرد.
در یک سال و شش ماه گذشته، این رادیو بازهم به‌دست دختران اداره می‌شد؛ اما تغییرات فاحشی در برنامه‌های آن رخ داده بود. ناجیه گفت که دیگر از پخش موسیقی و برنامه‌های سرگرمی خبری نبود، بلکه همه چیز رنگ‌وبوی دینی به خود گرفته بود.
ناجیه تصریح کرد: «در این مدت فقط برنامه‌های با محتوای دینی و گاهی هم محتوای بهداشتی و برخی برنامه‌های فرهنگی منتشر می‌کردیم. البته ما تلاش می‌کردیم که در قالب همین محدودیت‌ها هم برای آگاهی زنان کار کنیم و در برخی زمینه‌ها، ازجمله بهداشت، آموزش، فشن و زندگی، برای زنان برنامه تهیه کنیم.»
رادیو را که بستند، انگار یک مادر فرزندمُرده شدم
ناجیه سروش که با هیجانی وصف‌ناشدنی از روزهای تاسیس و کار در رادیویش صحبت می‌کرد، با یادآوری بسته‌شدن دفتر رادیو، صدایش درمیان هاله‌ای از بغض فرو رفت.
طالبان روز پنجشنبه، دهم فروردین‌ماه، بدون اطلاع قبلی، به دفتر رادیو صدای بانوان رفتند و دستور قطع پخش برنامه‌ها را دادند. افراد طالبان درهای دفتر این رادیو را نیز با برگه‌ای به امضای رئیس اطلاعات و فرهنگ طالبان در استان بدخشان، پلمب کردند.
ناجیه گفت: «رادیو حاصل ده سال زحمت و دویدن و هرگونه حرف و رفتاری را تحمل‌کردن بود. وقتی آن را از دست دادم، مثل یک مادر فرزندمُرده شده‌ام. انگار کودکی را که ده سال با خون دل بزرگ کرده بودم، از من گرفتند.»
طالبان دلیل بستن رادیو را پخش موسیقی، آن‌هم با نعت (ترانه‌های مذهبی در وصف پیامبر اسلام) عنوان کردند. به گفته ناجیه، طالبان به آنان گفته‌اند که به‌دلیل پخش نعت و موسیقی همراه آن، فعالیت رادیو را متوقف کرده‌اند، «اما دلیل اصلی چیز دیگری است».
ناجیه تصریح کرد: «من اخیرا فعالیت‌هایم را در زمینه آگاهی‌دهی برای زنان بیشتر کرده‌ام و تلاش کردم تا برنامه‌های حضوری برگزار کنم و زنان فعال در بدخشان را گردهم بیاورم تا از انزوایی که بر آنان تحمیل شده است، بیرون شوند.» او گفت که برخی از برنامه‌های حضوری‌اش حتی رنگ‌وبوی دینی دارند، اما به‌هرحال، موضوع گردهم‌آمدن زنان است، زنانی که به دستور طالبان حق رفتن به مدرسه و دانشگاه را ندارند و از کار در محیط بیرون از خانه نیز محروم‌اند.
به گفته ناجیه سروش، طالبان دراصل برای متوقف‌کردن فعالیت‌های اجتماعی او و دیگر زنانی که در رادیو کار می‌کردند، فعالیت رادیو را متوقف کرده‌اند تا از بسیج زنان جلوگیری کنند.
طالبان در کابل نیز چندی پیش کتابخانه زن را که تنها کتابخانه ویژه زنان در کابل در زیر سلطه طالبان بود، مسدود کردند تا از گردهمایی‌های زنان که ممکن است منجر به بسیج اعتراضات علیه طالبان شود، جلوگیری کنند.
