آلمان روز شنبه آخرین نیروگاه‌های اتمی‌اش را برای همیشه خاموش می‌کند. پس از شش دهه فعالیت، نیروگاه‌های هسته‌ای در این کشور، حالا با خاموشی این سه نیروگاه، برلین با خاطری آسوده به تولید انرژی‌های تجدیدپذیر خود ادامه می‌دهد.

آلمان در حالی دوران انرژی هسته‌ای خود را پشت سر می‌گذارد که بسیاری از کشورهای غربی با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای خود، همچنان به سرمایه‌گذاری بیشتر در زمینه انرژی اتمی می‌اندیشند.

آلمان، بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا از سال ۲۰۰۲ در انتظار چنین روزی بود. کشوری برخوردار از جنبش قدرتمند ضد‌ هسته‌ای، همواره نگران از تکرار فاجعه چرنوبیل در اوکراین در حال تدارک مقدمات پایان دادن به انرژی هسته‌ای بوده است.

فاجعه نیروگاه‎‌ اتمی فوکوشیمای ژاپن در سال ۲۰۱۱ این روند را سرعت بخشید. در پی آن و در دوران صدراعظمی آنگلا مرکل، قانونی به تصویب پارلمان آلمان رسید که به موجب آن این کشور  متعهد شد که برای همیشه با انرژی هسته‌ای وداع کند.

قرار بود سه نیروگاه ایسار، امسلند و نکاروستهایم که حدود ۶ درصد از برق آلمان را تامین می‌کنند تا پایان سال ۲۰۲۲ تعطیل شوند، اما حمله نظامی روسیه به اوکراین و نگرانی‌ها از بحران انرژی در زمستان عملا اجرای این تصمیم را برای چند ماهی به تعویق انداخت.

جنگ اوکراین واردات سوخت فسیلی آلمان از روسیه را با موانعی روبرو کرد و به‌دنبال آن، قیمت سوخت افزایش یافت و نگرانی‌ها از کمبود انرژی در سراسر جهان پدیدار شد. با گذشت اندک زمانی، آلمان می‌گوید توانسته نگرانی‌های خود را در مورد تامین گاز و انرژی‌های تجدید‌پذیر رفع کند.

به موازات تعطیلی نیروگاه‌های هسته‌ای، آلمان طی سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌ هنگفتی را در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر انجام داده است. پیشتر در اواخر سال ۲۰۲۱ سه نیروگاه بروکدورف، گروهنده و گاندرمینگن با بیش از سه دهه فعالیت تعطیل شدند.

خاموشی نیروگاه‌های هسته‌ای در آلمان منتقدان و مخالفانی هم دارد. از همین‌رو، برخی از روز ۱۵ آوریل، با عنوان «شنبه سیاه» نام برده و خواستار آن شده‌اند که دست‌کم تا پایان سال ۲۰۲۴ از این سه نیروگاه هسته‌ای باقیمانده استفاده شود.

منتقدان با استناد به بحران انرژی و گرانی نرخ گاز و برق، می‌گویند نیروگاه‌های اتمی دست‌کم تا یافتن جایگزینی مناسب، بهتر است به کارشان ادامه دهند. آن‌ها همچنین تاکید دارند که در شرایط کنونی، دولت به ناچار به سوخت‌های فسیلی برای تامین نیاز نیروگاه‌های برق روی خواهد آورد. موضوعی که با سیاست‌های دولت در زمینه کاهش آلاینده‌ها مغایرت دارد.

دولت آلمان ضمن حمایت از حذف تدریجی انرژی هسته‌ای، قصد دارد با توسعه زیرساخت‌های انرژی بادی و خورشیدی، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در تامین نیاز این کشور را تا سال ۲۰۳۰ به ۸۰ درصد افزایش دهد.