جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، انتقاد صریح و نادری درباره نقش هند در کمک به روسیه برای دور زدن تحریم‌های غرب علیه مسکو مطرح کرد.

بورل تاکید کرد که اتحادیه اروپا علیه واردات فرآورده‌های نفتی هند که از نفت روسیه استفاده می‌کنند، اقدام خواهد کرد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با فایننشال تایمز افزود: «لازم است در مقابل واردات محصولات تصفیه‌شده سوختی از جمله گازوئیل، از سمت هند به اروپا اقدام جدی انجام بگیرد زیرا این محصولات درواقع با استفاده از نفت روسیه به دست ما می‌رسند.»

به گزارش الجزیره، هند در سال گذشته پس از تهاجم مسکو به اوکراین، به‌عنوان خریدار اصلی نفت روسیه ظاهر شد. دسترسی به نفت خام ارزان روسیه باعث افزایش تولید و سود بیشتر در پالایشگاه‌های هند شده و این کشور را قادر کرده است که محصولات پالایش‌شده را به میزان زیاد به کشورهای اروپایی صادر کند.

در ماه‌های اخیر، خبرگزاری‌های رویترز و بلومبرگ به شواهدی مبنی بر خرید نفت روسیه از طرف شرکت‌های هندی، پالایش و فروش آن به اروپا اشاره کردند.

بورل در گفت‌وگوی تازه خود با اشاره به این شواهد، گفت: «اینکه هند نفت روسیه را می‌خرد، طبیعی است. اگر به لطف محدودیت‌های ما، روسیه نفت خود را ارزان ارائه کند و پول کمتری به دست آورد، اتفاق خوبی است. اما نمی‌توانیم اجازه بدهیم که هند با استفاده از نفت تحریم‌شده روسیه، محصولات جانبی را به ما عرضه کند.»

این مقام اروپایی همچنین افزود که چنین موضوعی را با سوبرهمانیام جایشانکار، وزیر امور خارجه هند، در دیدار روز سه‌شنبه در میان خواهد گذاشت. جایشانکار برای حضور در اولین نشست شورای تجارت و فناوری هند و اتحادیه اروپا در بروکسل به سر می‌برد.

نفت پالایش‌شده بزرگ‌ترین محصول صادراتی هند است و محدودیت‌های عمده در فروش آن ضربه‌ای به اقتصاد ملی این کشور خواهد بود. چنین محدودیت‌هایی ممکن است بر هند فشار بیاورد که از روابط قوی اقتصادی خود با روسیه عقب‌نشینی کند؛ روابطی که از زمان شروع جنگ اوکراین رشد پیدا کرده است.

پالایشگاه‌های هندی که پیش‌تر به‌دلیل هزینه‌های بالای حمل و نقل، به ندرت نفت روسیه را خریداری می‌کردند، در سال مالی ۲۳-۲۰۲۲ (آوریل تا مارس) به‌طور روزانه ۹۷۰ تا ۹۸۱ هزار بشکه از آن را وارد کردند که بیش از یک‌پنجم کل واردات سوخت این کشور را تشکیل می‌دهد.

در همین زمینه، شرکت روس‌نفت (بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت روسیه) و پالایشگاه هندی «هند اویل» قراردادی را برای افزایش تولید و تنوع بخشیدن به نفت تحویلی به هند امضا کرده‌اند.

هند قبل از حمله روسیه به اوکراین به طور متوسط روزانه ۱۵۴هزار بشکه گازوئیل و سوخت جت به اروپا صادر می‌کرد. با این حال، داده‌های جدید نشان می‌دهد که پس از ممنوعیت کامل واردات محصولات نفتی روسیه از طرف اتحادیه اروپا از تاریخ پنجم فوریه امسال، این میزان به ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است.

با توجه به این موارد، جوزپ بورل تاکید کرد که هر راهکاری برای جلوگیری از ورود نفت روسیه به اروپا در شکل‌های مختلف باید جدی گرفته شود. او پیشنهاد کرد که اتحادیه اروپا موانعی برای خریداران سوخت‌های پالایش‌شده هند ایجاد کند.

بورل تاکید کرد: «این سوخت‌ها از نفت خام روسیه مشتق می‌شوند. اگر چنین محصولاتی بازار فروش خوبی دارد به این دلیل است که خریدارانی دارد. باید ببینیم چه کسی چنین محصولاتی را خریداری می‌کند.»

اتحادیه اروپا روز یکشنبه ۵ فوریه (۱۶ بهمن)، گازوئیل و برخی از دیگر محصولات نفتی روسیه را ممنوع کرد. بر این اساس، ۲۷ کشور اتحادیه اروپا برای خرید گازوئیل، اینک باید به آمریکا، خاورمیانه و هند رجوع کنند که در قیاس با بندرهای روسیه، فاصله بیشتری با اروپا دارند.

روسیه پیش از این، حدود ۱۰ درصد کل نیاز گازوئیلی اروپا را تامین می‌کرد و با توجه به دور بودن کشورهای تامین‌کننده جدید از اروپا، نیاز به نفت‌کش‌ها نیز بیش‌ازپیش خواهد بود. اروپا پیش از آن نیز واردات هرگونه ذغال‌سنگ و بیشتر انواع نفت خام را از روسیه ممنوع کرده بود.

به‌کارگیری چنین محدودیت‌هایی در شرایطی است که گازوئیل یا نفت‌گاز، نقشی کلیدی در اقتصاد کشورهای مختلف جهان دارد، زیرا از آن برای تامین سوخت خودروها، کامیون‌های حاوی کالاها و نیز تجهیزات کشاورزی و کارخانه‌ها استفاده می‌شود.