مایک پومپئو،‌ وزیر امور خارجه آمریکا روز گذشته در سخنانی تفصیلی و کم‌سابقه آنچه را که موارد نقض حقوق بشر در ایران خواند،‌ به شدت محکوم کرد. او با اعلام تحریم‌های جدید و محدودیت‌های مسافرتی علیه برخی مقامات جمهوری اسلامی، به تهران پیام داد که مساله حقوق بشر نیز در دستور کار آمریکا قرار گرفته است.

مواضعی که در سال گذشته، زمانی که پومپئو سرفصل‌های ۱۲‌گانه برای مذاکره با ایران-از برنامه‌های موشکی و هسته‌ای تا ماجراجویی‌های منطقه‌ای و مبادله زندانیان- را تدوین می‌کرد، کمتر مطرح بود.

اکنون برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در گفتگو با ایندیپندنت فارسی به این نکته اشاره می‌کند که مساله حقوق بشر مردم ایران در کانون دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی ایالات‌متحده قرار دارد و این روند ادامه خواهد داشت.

هوک همچنین در مورد اصرار مقامات تهران به بازگشت به میز مذاکره‌ای توافق هسته‌ای می‌گوید که واشینگتن به مذاکره بر مبنای برجام باز نمی‌گردد و تا قبل از توافقی جامع نیز تحریم‌ها لغو نخواهد شد. به گفته او واشینگتن به دنبال احیای استانداردهای شورای امنیت سازمان ملل از جمله عدم انجام غنی‌سازی در ایران است.

نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در مورد ملاقات امروز (جمعه) حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران با شینزو آبه،‌ نخست‌وزیر ژاپن و گمانه‌زنی‌هایی که در مورد نقش میانجی‌ها بین تهران و واشینگتن مطرح می‌شود نیز گفت: «تنها شخصی که برای رئیس‌جمهوری آمریکا صحبت می‌کند، خود او است».

آنچه در زیر می‌خوانید متن گفتگوی تلفنی ایندیپندنت فارسی با برایان هوک،‌ نماینده ویژه آمریکا در امور ایران است.

روز پنجشنبه شاهد یکی از صریح‌ترین سخنرانی‌های آقای پومپئو در محکومیت نقض حقوق بشر در ایران -به ویژه در جریان اعتراض‌های آبان‌ماه ۱۳۹۸- بودیم. رویکردی که نسبت به موضع‌گیری‌های دولت اوباما در اعتراض‌های سال ۱۳۸۸ متفاوت به نظر می‌رسد. این به معنی قرار گرفتن مساله نقض حقوق بشر در هرگونه مذاکره احتمالی با ایران است؟ موضوعی اضافه بر سرفصل‌های ۱۲گانه قبلی که آقای پومپئو تعیین کرده بود؟

فکر می‌کنم که در واقع در همه دیالوگ‌های دوجانبه ما در سراسر جهان موضوع حقوق بشر بخشی از آن است و همواره چنین بوده، زیرا سیاست آمریکا مبتنی بر ترکیب ایده‌آل‌ها و منافع است.

رئیس‌جمهوری ترامپ در نخستین سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که مردم ایران طولانی‌ترین درد و رنج را از سوی رژیم متحمل شده‌اند. ما موضوع حقوق بشر مردم ایران را در پیش و در کانون دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی خود قرار داده‌ایم و این روند ادامه خواهد داشت.

مقامات تهران همواره بر بازگشت آمریکا به میز مذاکره برجام یا چارچوب توافق هسته‌ای و لغو دست‌کم بخشی از تحریم‌ها به عنوان دو شرط برای آغاز گفتگو‌ها با ایالات‌متحده اشاره می‌کنند. به دنبال یک پاسخ روشن هستم، آیا ایالات‌متحده به میز مذاکره‌ای برجام باز‌می‌گردد؟ و آیا واشینگتن بخشی از تحریم‌ها را برای آغاز گفتگو با تهران لغو خواهد کرد؟

ایالات متحده تا زمانی که به یک توافق جامع با ایران دست نیابد، توافقی که به شکلی جامع تهدید‌های رژیم علیه امنیت را رفع کند، تحریم‌ها را لغو نخواهد کرد. ما از توافق ایران خارج شده‌ایم و این توافق را مبنای گفتگوهای آتی قرار نخواهیم داد.

ما به دنبال بازبرقراری استانداردهای شورای امنیت هستیم. برای مثال عدم انجام غنی‌سازی. همچنین اهداف دیگری داریم که در توافق هسته‌ای ایران به آنها اشاره نشده است.

امروز آقای روحانی در توکیو خواهند بود تا با آقای شینزو‌ آبه ملاقات کنند. در ماه‌های اخیر نام کشورهای متعددی به عنوان میانجی بین ایران و آمریکا به گوش می‌رسد: از جمله ژاپن، عمان و فرانسه. آیا ایالات‌متحده برای گفتگو با ایران به طرف سومی نیاز دارد؟

فکر می‌کنم که رئیس‌جمهوری ترامپ به روشنی مطرح کرد که تنها شخصی که برای رئیس‌جمهور صحبت می‌کند، شخص رئیس‌جمهور است. گمان من بر آن است که اکنون زمان آن فرا رسیده که کشورها، رژیم ایران را از نظر دیپلماتیک ایزوله کنند، به جای آنکه پذیرای رژیم ایران باشند.

رژیم ایران در دو سه‌ سال گذشته همه پیشنهادهای دیپلماتیک را رد کرده است. ما به موفقیت کمپین فشار حداکثری در قبال ایران باور داریم و زمان به نفع ما است و از سیاست خارجی خود رضایت داریم.

ما دیپلماسی فشار اقتصادی حداکثری و ایزوله دیپلماتیک را علیه رژیم ایران به کار گرفته‌ایم که رژیم و نیروهای نیابتی‌اش را ضعیف می‌کند. مردم ایران در سراسر کشور علیه رژیم دست به اعتراض زدند. این رژیم از انتخابات آزاد بیش از هر چیز دیگری روی کره زمین می‌هراسد. رژیم می‌داند که تقریبا همه حمایت خود را در داخل کشور از دست داده است و بر مبنای به کارگیری خشونت مدعی قدرت است.

در مورد مبادله زندانیان که اخیرا بین ایران و آمریکا انجام شد، مقامات تهران اعلام کرده‌اند که آماده انجام بسته مبادله‌ای در مورد زندانیان هستند. آیا در آمریکا نیز چنین آمادگی وجود دارد؟

سیاست ما این است که در مورد هرگونه مذاکرات مربوط به شهروندان آمریکایی که به اشتباه در ایران زندانی شده‌اند، صحبت نکنیم.

تا حدود دو هفته دیگر ایران با ضرب‌الاجل گام پنجم در روند کاهش تعهدات هسته‌ای مواجه می‌شود. اگر تهران تصمیم بگیرد که گام بلندی بردارد،‌ واکنش آمریکا چه خواهد بود؟ اخیر منابع خبری ادعا‌هایی را در مورد به‌کارگیری مکانیسم ماشه از سوی آمریکا مطرح کرده‌‌اند؟

نمی‌دانیم که آیا ایران در ماه ژانویه برای پنجمین بار توافق هسته‌ای را نقض می‌کند یا خیر. همچنین نمی‌دانیم که اگر توافق را نقض کند، این کار را به چه روشی انجام خواهد داد.

ما به دقت رفتار ایران و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور را زیر نظر داریم. و باید بگویم که در مورد پرسش شما این اروپایی‌ها و روس‌ها هستند که باید تصمیم بگیرند که می‌خواهند به توافقی که برای پنجمین بار نقض شده،‌ واکنش نشان دهند. اما ما دیگر در این توافق نیستیم و این پرسشی است که اعضای باقی‌مانده در توافق با آن مواجه هستند، از جمله اروپاییان.