دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در امور افغانستان (یوناما) روز سه‌شنبه ۶ تیر، در مورد تلفات غیرنظامیان در انفجارها و حملات عمدی صورت‌گرفته در ۲۱ ماه سلطه طالبان بر افغانستان گزارشی منتشر کرد. بر اساس این گزارش، از ۱۵ اوت ۲۰۲۱ که طالبان قدرت را در کابل تصاحب کردند، تا ۳۰ مه ۲۰۲۳، سه هزار و ۷۷۴ غیرنظامی در افغانستان هدف حملات تروریستی قرار گرفته‌اند که از این میان، یک هزار و ۹۵ نفر کشته و دو هزار و ۶۷۹ نفر مجروح شده‌اند.
در میان قربانیان ۲۳۳ زن نیز دیده می‌شوند که ۹۲ تن از آن‌ها کشته و ۱۴۱ تن مجروح شده‌اند.
در گزارش یوناما، دلایل بروز این تعداد تلفات غیرنظامی در افغانستان اجرای حملات عمدی، انفجار مواد جاسازی‌شده، انفجار تسلیحات باقی‌مانده و قتل‌‌های هدفمند اعلام شده است.
انفجارهای صورت‌گرفته از ۱۵ اوت ۲۰۲۱ تا ۳۰ مه ۲۰۲۳ بیشترین تلفات را به غیرنظامیان وارد کرده است. بر اساس گزارش یوناما، در خلال این مدت، ۷۰۷ نفر در پی وقوع انفجار کشته شده و دو هزار و ۱۱۳ نفر هم مجروح شده‌اند. در میان این قربانیان، ۷۵ کودک کشته و ۲۱۴ کودک زخمی هم دیده می‌شوند.
مسئولیت یک هزار و ۷۰۱ مورد تلفات غیرنظامیان را داعش خراسان به عهده گرفته است اما در مورد کشته یا زخمی شدن یک هزار و ۹۵ غیرنظامی دیگر هیچ گروهی مسئولیتی نپذیرفته است.
حملات انتحاری داعش خراسان مهلک‌تر شده است
در گزارش یوناما در مورد حملات انتحاری در افغانستان، آمده که در ۲۱ ماه سلطه طالبان بر افغانستان، شدت این حملات و میزان تلفاتی که به غیرنظامیان وارد می‌کند، افزایش یافته است. به گزارش یوناما، «تلفات غیرنظامیان در حملات انتحاری داعش خراسان در سال‌های اخیر کاهش یافته بود، اما این رویکرد بلافاصله پس از به قدرت رسیدن طالبان به میزان قابل‌توجهی افزایش یافت».
داعش خراسان از زمان به قدرت رسیدن طالبان تا ۳۰ ماه مه، فقط هشت بار به عبادتگاه‌ها در افغانستان حملات مرگبار انتحاری و انفجاری ترتیب داده است که در اثر این حملات، ۲۸۴ نفر کشته و ۵۶۹ نفر مجروح شده‌اند.
شیعیان، اهل تصوف، اهل تسنن و سیک‌ها قربانیان حملات انتحاری داعش به عبادتگاه‌ها در افغانستان بوده‌اند.
از میان قربانیان حملات انتحاری و انفجاری صورت‌گرفته در ۲۱ ماه سلطه طالبان بر افغانستان، ۹۵ کشته و ۲۵۰ مجروح از هزاره‌های اهل تشیع‌اند که در عبادتگاه‌ها، مراکز آموزشی و دیگر مکان‌های پرجمعیت هدف قرار گرفته‌اند.
سخنگویان طالبان ارقام واقعی تلفات ناشی از حملات را اعلام نمی‌کنند
در گزارش یوناما آمده است که طالبان بر روند اطلاع‌رسانی درباره حملات انفجاری و انتحاری در افغانستان محدودیت‌های سختگیرانه‌ای وضع کرده‌اند و در چندین مورد، خبرنگارانی را که تلاش می‌کردند از محل حوادث گزارش تهیه کنند، کتک زده یا تهدید کرده‌اند.
در این گزارش همچنین آمده است که ذبیح‌الله مجاهد و دیگر سخنگویان طالبان آمار واقعی تلفات ناشی از حملات را گزارش نمی‌دهند و اطلاعاتی که در اختیار رسانه‌ها می‌گذارند، به‌مراتب کمتر از چیزی است که یوناما به نقل از شاهدان حوادث ثبت می‌کند.
نگرانی ویژه
یوناما در بخش نتیجه‌گیری گزارش خود، افزایش آشکار میزان کشندگی حملات انتحاری از ۱۵ اوت ۲۰۲۱ را «مایه نگرانی ویژه» دانسته است.
به گزارش یوناما، هرچند تعداد تلفات غیرنظامیان در خلال مدتی که طالبان بر افغانستان مسلط شده‌اند، نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته، آمار تلفات ناشی از حملات داعش خراسان همچنان بالا است و بنابراین به طالبان توصیه شده است که از رفتارهای خشونت‌بار با خبرنگاران و کارکنان رسانه‌ای حین پوشش حوادث خودداری کنند و به جای آن، بر تامین امنیت متمرکز شوند.
طالبان تلاش می‌کنند ضمن نادیده گرفتن گروه‌های مخالف مسلح خود، از انتشار اطلاعات در مورد حوادث مرگباری که در افغانستان رخ می‌دهند، جلوگیری کنند. سخنگویان طالبان همواره ادعا می‌کنند که داعش خراسان در افغانستان زمینگیر شده است و توان فعالیت نظامی مقابل طالبان را ندارند؛ با این حال گزارش یوناما که در مورد میزان تلفات ناشی از حملات داعش و دیگر درگیری‌های مسلحانه در افغانستان با جزئیات اطلاع رسانی کرده، ضمن اینکه ادعای طالبان را رد می‌کند، به ایجاد نگرانی‌های جدید به دلیل مهلک‌تر شدن حملات انتحاری داعش اذعان می‌کند.
داعش خراسان فعالیت خود را در سال ۲۰۱۴ در شرق افغانستان و با عضوگیری از میان طالبان افغانستانی و پاکستانی ناراضی آغاز کرد و در نزدیک به دو سال گذشته، حملات خود را به شمال افغانستان نیز گسترش داد.
