جمهوری اسلامی ایران تلاش می‌کند از شعارهای مقاومت و ضد‌امپریالیستی برای ایجاد روابط با کشورهای آمریکای لاتین استفاده کند. این راهبرد تنها به همکاری فرهنگی و تلاش برای انتشار کتب مذهبی منسوب به خمینی، بنیان‌گذار نظام جمهوری اسلامی ایران که از فارسی ترجمه شده است، منحصر نیست، بلکه تهران برای تقویت همکاری‌های اقتصادی و نظامی با کشورهای آمریکای لاتین تلاش می‌کند و به‌دنبال ترویج یک بلوک بین‌المللی متخاصم با ایالات متحده و سلطه غرب است.

البته همکاری قوی میان ایران و برخی رژیم‌های انقلابی در آمریکای لاتین نیاز به تامل دارد، زیرا تهران در تلاش است در نزدیکی آمریکا و در حیاط خلوت آن ائتلاف‌هایی را به‌وجود آورد که هدف از تشکیل آن‌ها، ایجاد توازن بین حضور آمریکا در خاورمیانه به‌ویژه عراق است تا منافع آمریکا را در معرض تهدید قرار دهد.

جدیدترین صحنه همکاری که برخی مقام‌های آمریکایی را نگران کرده است، توافق ایران و بولیوی در زمینه همکاری نظامی و ارسال پهپادهای ایرانی به این کشور است. افزون بر اینکه محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع ایران، نیز آمادگی کشورش را برای تامین تجهیزات مورد‌نیاز ارتش بولیوی برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر و تامین امنیت مرزهای این کشور اعلام کرد و گفت: «چنین همکاری‌هایی می‌تواند الگویی برای دوستان ما در آمریکای جنوبی باشد.»

همچنین ابراهیم رئیسی‌، رئیس‌جمهوری ایران، نیز در سفر اخیرش به سوریه با مطرح کردن همین اظهارات، از آمادگی کشورش برای تامین پدافند هوایی به سوریه خبر داد و افزود این پیامی است به دوستان ایران مبنی بر اینکه تهران آن‌ها را تنها رها نمی‌کند و در کنار آن‌ها خواهد ایستاد.

تردیدی نیست که ایران در تلاش است از صنایع نظامی خود بهره ببرد و در صنعت تسلیحات بین‌المللی جایگاهی پیدا کند، به‌ویژه با تبلیغات اخیر پهپادهایی که برای روسیه در جنگ با اوکراین عرضه کرد و توانست خریداران جدیدی را در آمریکای لاتین پیدا کند. البته این تحول به کارت فشار اضافی برای مقابله با ایالات متحده تبدیل می‌شود.

در همین حال جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، در بیانیه‌ای اعلام کرد که واشینگتن از همه کشورها می‌خواهد قبل از وارد شدن به توافقات دفاعی با کشوری مانند ایران اندکی بیندیشند، زیرا هرچند هدف از توافق‌نامه امنیتی با بولیوی دستیابی به پهپادها و قایق‌های ایرانی برای نظارت بر مرزها و مبارزه با قاچاق مواد مخدر است، اما این توافق‌نامه مبهم به نظر می‌رسد و مفاد آن ناشناخته است.

ایران با انعقاد توافق‌نامه امنیتی با بولیوی و سفرهای رئیسی به کشورهایی مانند چین، سوریه و کشورهای آمریکای لاتین در تلاش است تا در صورت امکان به دستاوردهای دیپلماتیک و نظامی دست پیدا کند. شکی نیست که عرضه پهپادهای ایران به روسیه یکی از دلایلی بود که واشینگتن را بر آن داشت تا برای رسیدن به توافق موقت با ایران، گفت‌وگوهای محرمانه‌ای را با تهران انجام دهد. این امر باعث شد ایران با ارسال پیام‌هایی مبنی بر اینکه تهران در حال تقویت نفوذ راهبردی خود در آمریکای لاتین است، آمریکا را به دادن امتیازات بیشتری وادارد. البته این امر با سفر ابراهیم رئیسی به ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا و امضای قراردادهای اقتصادی بی‌ارتباط نیست.

در واقع، ایران قصد دارد از طریق آمیزه‌ای از شعارهای انقلابی و ایدئولوژیک و استفاده از آن‌ها در قراردادهای همکاری نظامی و اقتصادی، انزوای بین‌المللی خود را بشکند و از فشارهای آمریکا خارج شود و با هم‌گرایی با کشورهایی که واشینگتن را دوست ندارند، راه‌های دیگری به‌جز نزدیکی با غرب بیابد و خود را از تنگنای فشارهای آمریکا خارج کند.

اکنون این پرسش مطرح می‌شود که آیا سفرهای پی‌درپی رئیس‌جمهوری ایران به کشورهای مختلف، برای ایران سود واقعی در‌پی دارد؟ و ایران می‌تواند با بهره‌جویی از این سفرها از نظر نظامی و اقتصادی موفق به کسب دستاوردهای واقعی شود و معادلات امنیتی را تغییر دهد، یا این که تهران تنها به‌دنبال دستیابی به دستاوردهای دیپلماتیکی است که اهداف آن از محدوده هیاهو و تبلیغات پا فراتر نمی‌گذارد؟