افغانستان در دو سال گذشته روند عقب‌نشینی از چرخه تمدن را به‌سرعت پیموده است و گروه طالبان با سلطه بر افغانستان، دوباره قوانین بدوی را زیر نقاب ارزش‌های دینی بر مردم افغانستان تحمیل کرده‌اند و محروم کردن زنان از تمامی عرصه‌های اجتماعی و منع لباس پوشیدن به سبک به‌اصطلاح غربی برای مردان مهم‌ترین دستاورد این گروه در دو سال گذشته بوده است.
در این مجال به مهم‌ترین رخدادهای تاریخی افغانستان در دو سال گذشته نگاهی اجمالی می‌اندازیم.
۱۵ اوت ۲۰۲۱: اشرف غنی، رئیس‌جمهوری سابق افغانستان، ظهر یکشنبه ۱۵ اوت با هلی‌کوپتر از داخل ارگ ریاست‌جمهوری به ازبکستان فرار کرد. با فرار اشرف غنی، شیرازه دولت در افغانستان از هم پاشید و شامگاه همان روز طالبان وارد کابل شدند و نخستین پیامشان را از تلویزیون دولتی افغانستان منتشر کردند.
۲۶ اوت ۲۰۲۱: دو بمب‌گذار انتحاری وابسته به شاخه خراسان گروه داعش جلیقه‌های انفجاری‌شان را در میان جمعیت گردآمده در اطراف فرودگاه کابل منفجر کردند که در نتیجه، ۲۰۰ تن از جمله ۱۳ سرباز آمریکایی جان باختند. این حمله تروریستی یکی از خونین‌ترین حملات انتحاری در تاریخ ۲۰ ساله افغانستان و پرتلفات‌ترین روز جنگ آمریکا در افغانستان بود.
۳۱ اوت ۲۰۲۱: آخرین سرباز آمریکایی پس از ۲۰ سال حضور در افغانستان، سحرگاه ۳۱ اوت کابل را ترک کرد. ژنرال کریس دوناهو، فرمانده لشکر ۸۲ هوایی، آخرین سرباز آمریکایی بود که به هواپیمای سی‌ــ۱۷ ارتش آمریکا سوار شد و افغانستان را ترک کرد. طالبان هم‌زمان با ترک آخرین سرباز آمریکا، در کابل تیرهوایی شلیک کردند.
۷ سپتامبر ۲۰۲۱: گروه طالبان کابینه‌اش را معرفی کرد. بر خلاف تعهدات این گروه در توافق دوحه، تمامی اعضای کابینه عضو طالبان بودند و از تشکیل دولت فراگیر خبری نشد. در پی واکنش‌های بین المللی به این کابینه، طالبان گفتند که کابینه آنان موقتی است و به‌زودی کابینه اصلی را که فراگیر خواهد بود، معرفی می‌کنند اما آن کابینه تا همین امروز همچنان به کارش ادامه داده است.
۱۸ سپتامبر ۲۰۲۱: گروه طالبان پس از وقفه‌ای یک‌ماهه، دستور بازگشایی مدارس را صادر کردند اما مدارس راهنمایی و دبیرستان دخترانه همچنان بسته ماندند. طالبان ادعا کردند که پس از مشخص کردن یونیفرم مدارس، به دختران اجازه می‌دهند به مدرسه بروند، اما این وعده هم با وجود گذشت دو سال هنوز محقق نشده است.
۲۳ مارس ۲۰۲۲: نخستین سال تحصیلی در افغانستان تحت سلطه طالبان در این تاریخ آغاز شد، با این تفاوت بزرگ که مانند نیمسال دوم سال ۲۰۲۱، دختران بالاتر از کلاس ششم، باز هم غایب اصلی مدارس بودند. وزارت آموزش و پرورش طالبان بدون هیچ توضیحی، دستور داد مدارس بدون حضور دختران دانش‌آموز آغاز به کار کنند.
۷ مه ۲۰۲۲: وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان نخستین قدم بزرگ را برای محرومیت اجتماعی زنان برداشت و دستور داد زنان باید بیرون از خانه از برقع استفاده کنند و همه بدن به جز چشمانشان را بپوشانند. این نهاد طالبان همچنین دستور داد زنان در خانه بمانند و از خانه خارج نشوند، مگر اینکه کار مهمی داشته باشند که آن‌هم با همراهی یک محرم شرعی مجاز بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
۲۲ ژوئن ۲۰۲۲: زمین‌لرزه شدیدی در این روز شرق افغانستان را تکان داد. این زمین‌لرزه که بزرگی آن ۶.۱ اعلام شد، حدود یک هزار و ۱۰۰ کشته به جا گذاشت، تقریبا سه هزار نفر را زخمی کرد و هزاران خانه را در استان خوست و پکتیا کاملا ویران کرد. زلزله شرق افغانستان یکی از پرخسارت‌ترین زمین‌لرزه‌ها در افغانستان بود و جامعه جهانی را واداشت به افغانستان کمک‌های اضطراری بفرستد.
۳۱ ژوییه ۲۰۲۲: در این روز ایمن الظواهری، رهبر القاعده، در خانه‌ای در قلب کابل با هواپیمای بدون سرنشین هدف قرار گرفت و کشته شد. جو بایدن یک روز پس از کشته شدن الظواهری، خبر آن را به جهان مخابره کرد. با این حال طالبان تا چندین روز کشته شدن الظواهری در کابل را کتمان می‌کردند. مرگ الظواهری در کابل نشان داد که طالبان بر خلاف توافق دوحه، همچنان با القاعده رابطه دارند.
۵ سپتامبر ۲۰۲۲: نخستین حمله تروریستی به یک مرکز دیپلماتیک در کابل پس از سلطه طالبان صورت گرفت. یک حمله‌کننده انتحاری وابسته به شاخه خراسان داعش در این روز به سفارت روسیه در کابل حمله کرد. در این حادثه چندین تن از جمله دو دیپلمات روس کشته شدند و روسیه فعالیت سفارتش در کابل را به حالت تعلیق درآورد.
۳۰ سپتامبر ۲۰۲۲: حوالی ساعت ۸ صبح جمعه ۳۰ سپتامبر، یک حمله‌کننده انتحاری خود را در میان دانش‌آموزان دختر آموزشگاه کاج در غرب کابل منفجر کرد. این حادثه ۵۳ جوان را که اکثرا دختر بودند، به کام مرگ فرو برد و ۱۱۰ تن را زخمی کرد. قرار بود در آن روز کنکور آزمایشی برگزار شود. هیچ گروهی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفت اما طالبان آن را به داعش نسبت داد.
۲۰ نوامبر ۲۰۲۲: بر اساس فرمان رهبر طالبان، اولین مجازات شلاق در ملاعام دوباره اجرا شد و ۱۹ متهم به ارتکاب جرائم اخلاقی در ملاعام شلاق خوردند. در میان این افراد سه زن نیز حضور داشتند. این حکم در استان لوگر اجرا شد و سپس در بیشتر شهرهای افغانستان به اجرا درآمد.
۷ دسامبر ۲۰۲۲: نخستین اعدام طالبان در ملاعام در این تاریخ اجرا شد و طالبان در شهر فراه در غرب افغانستان، یک فرد محکوم به جرم قتل را در ملاعام تیرباران کردند. این اقدام چند هفته پس از دستور ملا هبت‌الله، رهبر طالبان در خصوص لزوم اجرای حدود شرعی در افغانستان صورت گرفت.
۲۱ دسامبر ۲۰۲۲: پس از منع دختران از رفتن به مدرسه و خانه‌نشین کردن زنان کارمند دولت، طالبان سومین قدم را برای محروم کردن زنان از تمام حقوقشان برداشتند و به دختران دانشجو در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی اعلام کردند دیگر به دانشگاه نروند. این دستور را وزارت آموزش عالی طالبان و به فرمان ملا هبت‌الله صادر کرد.
۲۴ دسامبر ۲۰۲۲: تنها سه روز پس از اعلام ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاه، طالبان دستور دادند هیچ زنی حق ندارد در موسسات خصوصی غیردولتی و نهادهای خارجی کار کند. آن‌ها دلیل این اقدام را فساد اخلاقی در این موسسات و نحوه پوشش زنان عنوان کردند.
۹ مارس ۲۰۲۳: سازمان ملل متحد در گزارشی حکومت افغانستان را سرکوبگرترین نظام برای زنان اعلام کرد. در این گزارش آمده بود که طالبان زنان در افغانستان را از تمامی حقوقشان محروم و آن‌ها را در چهاردیواری خانه‌ها محبوس کرده‌اند. طالبان این گزارش را رد کردند و گفتند که آن‌ها به زنان کرامت و عزت بخشیده‌اند.
۶ آوریل ۲۰۲۳: ملا هبت‌الله، رهبر طالبان، در تلاش برای تثبیت قدرتش دستور داد دفتر سخنگوی امارت اسلامی از کابل به قندهار منتقل شود. بسیاری این حرکت ملا هبت‌الله را به‌مثابه تغییر پایتخت تعبیر کردند اما طالبان گفتند این کار برای نزدیک بودن سخنگویان به دفتر رهبر طالبان صورت گرفته است.
۱۰ آوریل ۲۰۲۳: سازمان ملل متحد برای اولین بار از کاهش بودجه کمک‌های بشردوستانه به افغانستان خبر داد. بنا بر اعلام سازمان ملل، به دلیل اینکه تنها ۲۵ درصد کمک‌های تعهدشده به دست این نهاد رسیده، ناگزیر است بخشی از عملیات بشردوستانه‌اش در افغانستان را متوقف کند. سازمان ملل روند اعطای کمک به هشت میلیون نیازمند در افغانستان را هم متوقف کرد.
۴ ژوییه ۲۰۲۳: طالبان در جدیدترین اقدام زن‌ستیزانه‌شان، به تمام آرایشگاه‌های زنانه در افغانستان دستور دادند در سالن‌هایشان را ببندند و فعالیتشان را متوقف کنند. آن‌ها اعلام کردند که برخی از کارهای آرایشی خلاف شریعت است. با این اقدام طالبان، ۶۰ هزار زن در سراسر افغانستان بیکار شدند.
۱۴ اوت ۲۰۲۳: افغان‌های ساکن چند شهر جهان به بهانه دومین سالگرد سلطه طالبان بر افغانستان و در اعتراض به عملکرد این گروه به‌خصوص در برخورد با زنان، اعتراض و راهپیمایی کردند. آن‌ها از جامعه جهانی خواستند طالبان را تا زمانی که این گروه حقوق زنان را به آنان بازنگردانده است، به رسمیت نشناسند.
