پس از رسانهای شدن اقدام وزارت علوم در اخراج گسترده استادان معترض از دانشگاههای ایران و بالا گرفتن انتقادها به این تصمیم، وزارت کشور با صدور بیانیهای، به منتقدان پاسخ داد و این کار را قانونی دانست.
مرکز اطلاعرسانی وزارت کشور دوشنبه، ششم شهریور (۲۸ اوت)، در بیانیهای، استادان اخراجشده را دچار رکود علمی خواند و نوشت: «آنچه وزارت علوم در برابر معدود اساتیدی که دچار رکود علمی بوده، اما نقش مهمی در نمایشهای رسانهای داشتهاند، صورت داده، کاملا بر مبنای موازین قانونی و اداری و البته وظیفه انقلابی این وزارتخانه برای پویایی علمی و فرهنگی دانشگاهها بوده است که جای تقدیر دارد.»
وزارت کشور گفتههای منتقدان اخراج گسترده استادان برخی دانشگاهها را «اظهارات شتابزده و غرضآلود» دانست و تاکید کرد: «بیشترین آسیب به دانشگاه در سالهای گذشته، از ناحیه جریانهایی وارد شده است که کوشیدهاند با سیاسیبازی و بهرهبرداریهای جناحی و انتخاباتی، از ظرفیت بزرگ دانشگاه در راستای مطامع خود بهرهبرداری مقطعی داشته باشند.»
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «از جامعه دانشگاهیان و نخبگان علمی کشور انتظار میرود با قدرت اراده در مسیر تولید علم و ارتقای فرهنگ بکوشند و در این مسیر به تبلیغات سیاسی و جناحی وقعی ننهند.»
همزمان با نزدیک شدن سالگرد کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد و آغاز خیزش ملی علیه نظام جمهوری اسلامی، موج سرکوب در ایران بالا گرفته و به فضای دانشگاهی نیز رسیده است. روند اخراج استادان که از نخستین روزهای آغاز بهکار دولت ابراهیم رئیسی به انواع مختلف در جریان بوده، در روزهای اخیر شدت گرفته و بهتوحیرت جامعه دانشگاهی کشور را برانگیخته است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
علی شریفی زارچی، عضو هیئتعلمی بیوانفورماتیک و هوش مصنوعی در دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف، شنبه، چهارم شهریور (۲۶ اوت)، در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) خبر داد که نامه اخراجش را دریافت کرده است. آمنه عالی و حمیده خادمی، اعضای هیئتعلمی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، دو استاد اخراجی دیگرند. فرصت تدریس وحید عیدگاه، جواد بشری و میلاد عظیمی، سه استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، لیلی ورهرام، استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی، قاسم عزیزی، استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، داریوش رحمانیان، دانشیار گروه تاریخ، و حسین مصباحیان، استادیار گروه فلسفه، نیز ظاهرا حذف شده است.
علی شریفی زارچی، استاد دانشگاه شریف، در هفتههای گذشته با اشاره به جذب استادان هیئتعلمی همسو با نظام، گفته بود: «در گروههای دانشگاهی سندی منتشر شد که نشان میدهد دولت رئیسی مخفیانه فرایند جذب ۱۵۰۰۰ عضو هیئتعلمی همسو را به صورت سهمیهای، فوری و خارج از چارچوب علمی موجود دانشگاهها، آغاز کرده است.» او در صفحه کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر) هشدار داد: «این فاجعه یعنی مثلا تزریق ۱۰۰ نفر به هر دانشگاه علوم پزشکی. سکوت جامعه علمی خیانت به ایران است.»
شوراهای صنفی دانشجویان کشور نیز در روزهای گذشته در صفحه خود در شبکه تلگرام از اخراج گسترده استادان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران خبر داد. به گفته این نهاد دانشجویی، دانشجویان متوجه شدهاند که بسیاری از واحدهای درسی به جای استادان پیشین، به «افراد جدیدی سپرده شدهاند که به اشکال مختلف از اطرافیان و نزدیکان عبدالرضا سیف، رئیس این دانشکدهاند».
به نظر میرسد که روند «پاکسازی» یا آنچه فعالان دانشجویی، «انقلاب فرهنگی جدید» حکومت میدانند، با فراخوان جذب اعضای هیئتعلمی، وارد مرحله استقرار استادان مطلوب حکومت در دانشگاهها شده است که به گمان چهرههای دانشگاهی، شرط اصلی جذب آنها نه توانایی علمی، که میزان تبعیت از حکومت خواهد بود.
علیاکبر صالحی، عضو هیئتعلمی دانشگاه صنعتی شریف و رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی، دوشنبه، ششم شهریور، در واکنشی به اقدام اخیر وزارت علوم، به وبسایت جماران گفت: «جایی که باید بیشترین دقت را کرد، در انتخاب هیئتعلمی است؛ چرا که آن کانونی که هدایت علمی و تربیتی جوان دانشجو را به دست می گیرد، هیئتعلمی است. نمیتوان به صورت انبوه عدهای را به دانشگاهها تزریق کرد. نام این دیگر دانشگاه نیست.»
به گزارش شفقنا، مصطفی محقق داماد، عضو پیوسته فرهنگستان علوم، نیز دوشنبه در مراسمی گفت: «در تعجبم از وزیر علوم که چرا در موضوع اخراج استادان از دانشگاهها سکوت پیشه کرده است. » او تاکید کرد: «بدون شک آنها که این اتفاقات را ایجاد کرده و اجرا میکنند، به دنبال ضربه زدن به حکومت و کشورند. با این شرایط، استقلال دانشگاه در این زمانه چه جایگاهی دارد؟»
این انتقادها در شرایطی مطرح میشود که حذف استادان منتقد حکومت، در تاریخ جمهوری اسلامی ایران تازگی ندارد. پیش از این نیز، بهمن گذشته، همزمان با بازداشت، اخراج و پروندهسازی امنیتی علیه استادان دانشگاه به دلیل همراهی با خیزش سراسری، وزارت علوم ادعا کرده بود که اخراجها دلیل علمی دارد.
مرتضی فرخی، معاون حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران، دوشنبه، ۲۴ بهمن ۱۴۰۱، ادعا کرد که هیچ استادی در ایران به دلیل «مسائل سیاسی» اخراج نشده است.
او در آن زمان ادعا کرد که اگر مواردی از اخراج استادان مطرح شده، دلیل آن «ناتوانی علمی و دریافت نکردن پایهها در زمان مقرر» بوده است. البته این اظهارنظر با واقعیت منطبق نیست و هدف آن فریب افکار عمومی ایران و جهان است، زیرا افزون بر دورههای پیشین، از آغاز خیزش سراسری ایرانیان علیه نظام جمهوری اسلامی نیز صدها تن از استادان دانشگاههای مختلف ایران به دلیل همراهی با این خیزش مردمی و انتقاد از نظام سرکوبگر حاکم بر کشور، با تعلیق، اخراج یا بازنشستگی اجباری مواجه شدهاند.