آیا ایران با غرب نیرنگ‌بازی می‌کند یا غرب در برخورد با پرونده هسته‌ای ایران به فریب و نیرنگ متوسل شده است؟
روش همیشگی تعامل تهران و آژانس بین‌المللی انرژی که برای همه مشخص شده، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا غرب در برخورد با پرونده هسته‌ای ایران و گسترش تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه جدی است و چنانچه غرب ایران را به‌عنوان یک کشور هسته‌ای به رسمیت بشناسد، کشورهای منطقه چه اقدام‌هایی باید انجام دهند؟
دلیل مطرح شدن این پرسش‌ها صدور بیانیه کشورهای غربی در خصوص درخواست همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. کشورهای بریتانیا، آلمان و فرانسه در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند تهران بر همکاری نکردن با آژانس اصرار می‌ورزد و از زمان برگزاری نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ژوئن ۲۰۲۳، که از ایران خواسته شد در مورد کشف ذرات اورانیوم در دو سایت مخفی اطلاعات فنی قابل‌اعتمادی را ارائه کند، هیچ پیشرفتی در مورد تضمین‌ها و فعالیت‌های راست‌آزمایی حاصل نشده است.
این بیانیه همچنین ایران را تهدید کرد که اگر به تعهدات موردنظر پایبند نباشد، شورای حکام آژانس باید برای اتخاذ تدابیر بیشتر آماده شود تا تهران را وادار به پاسخگویی کند. آنچه مایه تعجب می‌شود، این است که این بیانیه با فضای توافق منعقد‌شده بین تهران و واشنگتن که بر اساس آن واشنگتن شش میلیارد دلار از پول‌های بلوکه‌شده ایران را آزاد می‌کند، تناقض دارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در جریان مذاکرات محرمانه تهران و واشنگتن برای دستیابی به توافق، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بیانیه‌ای منتشر کرد که بیانگر خوش‌بینی به تفاهم‌های مشترک او با ایران بود و نشان می‌داد که مسائل باقی‌مانده در ارتباط به سایت‌های مخفی و پاسخ به آثار اورانیوم یافت‌شده، حل شده است.
گروسی در ژوئن گذشته، دو گزارش درباره ایران ارائه کرد که در آن‌ها به اعضای شورا حکام اطلاع داد آژانس پرونده یکی از سه سایت مخفی هسته‌ای را بسته است، اما بررسی در دو سایت مخفی دیگر همچنان ادامه دارد. علاوه بر آن، تهران هم تاکید کرد که بسیاری از موانعی که بر سر راه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باقی‌مانده بود، رفع شده است.
اکنون ایالات متحده و سه کشور اروپایی بار دیگر در بیانیه‌ای اخیرشان ایران را به همکاری نکردن محکوم می‌کنند و می‌افزایند که پس از آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده و تکمیل توافق با آمریکا، تهران از همکاری با جامعه جهانی سر باز می‌زند.
شاید بتوان گفت که برخورد تهران در این زمینه ناشی از روش خاصی است که ایران در مذاکره با غرب به کار می‌بندد؛ اینکه با پیش گرفتن روشی پرپیچ‌وخم با غرب، گاهی از خود انعطاف‌پذیری نشان می‌دهد و گاهی به سمت تشدد و سختگیری گام برمی‌دارد؛ واقعیتی که همه آن را درک کرده‌اند.
هنگامی که زمان صدور گزارش فصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نزدیک می‌شود، تهران سیاست نرمش را پیش می‌گیرد تا از ارجاع پرونده هسته‌ای‌اش به شورای امنیت سازمان ملل متحد جلوگیری کند، سپس با گذشت زمان، به سیاست سختگیری باز می‌گردد. اما این اواخر، سختگیری ایران در قبال برنامه هسته‌ای‌اش آن‌چنان شدت گرفته است که این کشور حاضر نیست درباره اورانیوم یافت‌شده در سایت‌های مخفی و دوربین‌های نظارتی که چندی پیش برداشته بود، پاسخی بدهد.
نکات یادشده نشان‌دهنده این واقعیت است که توافق اخیر تهران‌ــ‌واشنگتن که عبارت بود از آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران و مسائل متعدد دیگر از جمله پرونده‌های سوریه و عراق، به تهران اعتماد به نفس بیشتری داده است تا بتواند بدون هیچ‌گونه نگرانی به سیاست سختگیری و تشدد متوسل شود.
پس از انعقاد توافق با آمریکا، ایران از بیانیه آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نگرانی ندارد و می‌داند که دیگر به نشان دادن تمایل برای همکاری با جامعه جهانی در مورد برنامه هسته‌ای آن نیازی نیست؛ به‌ویژه اینکه تهران اطمینان دارد که بعید است به‌زودی قطعنامه جدیدی در محکومیت آن تصویب شود.
© IndependentArabia
