حدود یک هفته پس از اینکه معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری از موافقت دستگاههای حاکمیتی با ارائه «سیمکارت بدون فیلتر برای گردشگران خارجی» خبر داد، عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ادعا کرد چیزی به نام سیمکارت گردشگری «وجود خارجی» ندارد.
وزیر ارتباطات روز چهارشنبه ۱۲ مهر در جمع خبرنگاران، گفت گردشگران میتوانند از طریق رومینگ، اینترنت با قوانین فیلترینگ کشور خود را در ایران فعال کنند.
در حالی که عزتالله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، پیشتر اذعان کرده بود که فیلترینگ یکی از دلایل کاهش سفر گردشگران خارجی به ایران است، زارعپور گفت «از نظر ما، گردشگران خارجی مشکلی ندارند و هرکس وارد ایران میشود، میتواند از سیستم رومینگ استفاده کند.»
عیسی زارعپور در حالی وجود خارجی سیمکارت گردشگری را انکار کرد که نخستین بار خود او پیشنهاد دادن سیمکارتهای بدون فیلتر به گردشگران را مطرح کرده بود.
پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت پلیس امنیت اخلاقی تهران و شروع خیزش سراسری، جمهوری اسلامی فیلترینگ گسترده را به اجرا گذاشت و ظرف مدت کوتاهی، دسترسی مردم داخل ایران به پلتفرمهای پرکاربرد را قطع کرد. از طرفی در جریان خیزش سراسری، برخی کشورها جهان با صدور هشدارهایی به شهروندانشان توصیه کردند از سفر غیرضروری به ایران خودداری کنند. مقامهای دولت رئیسی در توجیه کاهش سفر گردشگران به ایران موضوع اینترنت را که خود در مسدود کردن آن نقش داشتند، پیش کشیدند و مدعی شدند گردشگران به دلیل فیلترینگ به ایران سفر نمیکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
عیسی زارعپور اوایل اسفند از طراحی سیمکارتهای مخصوص برای گردشگران خارجی «به منظور استفاده بهتر آنها از فضای مجازی» خبر داد. این خبر واکنشهای زیادی در پی داشت و بسیاری از کاربران در رسانههای اجتماعی آن را نقض آشکار حقوق شهروندان ایران دانستند. برخی نیز این نکته را یادآور شدند که گردشگران خارجی به دلیل فقدان امنیت و نگرانی از دستگیری به ایران سفر نمیکنند. وزارت ارتباطات هم روز پنجم اسفند در اطلاعیهای که نشانههایی از عقبنشینی در آن وجود داشت، اعلام کرد که ارائه سیمکارتهای گردشگری صرفا در حد پیشنهاد بوده است.
در این اطلاعیه، با طرح این ادعا که میزان نصب و استفاده کاربران ایرانی از پیامرسانهای داخلی در حال «گسترش» است، آمده بود: «برای گردشگران خارجی که مدت کوتاهی به ایران سفر میکنند و دایره ارتباطات آنها با هموطنانشان در پلتفرمهایی است که مطابق مقررات داخلی ما دچار محدودیتهاییاند، درخواستهایی مطرح شده که سیمکارتهای گردشگریِ زماندار که تفاوت آن دسترسی به چند پلتفرم خاص است، اختصاص یابد و پس از خروج گردشگر، آن سیمکارت منقضی شود.»
چند روز پس از صدور این اطلاعیه، عزتالله ضرغامی در پاسخ به این سوال که چرا گردشگران خارجی از سفر به ایران خودداری میکنند، گفت: «دسترسی به اینترنت و سکوهای بینالمللی مثل نان شب و هوا برای گردشگران خارجی لازم است و نمیتوانیم به آنها بگوییم از بله و ایتا استفاده کن.»
ضرغامی در مقام حمایت از زارعپور که به دلیل پیشنهاد سیمکارت گردشگری هدف انتقاد شدید قرار گرفته بود، برآمد و گفت: «این پیشنهاد ما بود و پیگیر آن هم هستیم. از من باید انتقاد بشود.» او بدون اشاره به اینکه مردم ایران از حقوق بدیهی برای دسترسی به جریان آزاد اطلاعات محروم شدهاند، این نکته را هم اضافه کرد که «نمیشود گردشگر خارجی به ایران بیاید و ارتباطش با دنیا قطع شود».
در همان روزها، ویدیویی از سخنان ضرغامی که گفته بود کاربرد سیمکارت گردشگری برای خارجیها این است که اگر دستگیر شدند، بتوانند به خانوادهشان خبر دهند، در شبکههای اجتماعی بازتاب وسیعی پیدا کرد و بسیاری آن را اعتراف آشکار حکومتیها به گروگانگیری از کشورهای غربی دانستند.
وزیر میراث فرهنگی در نخستین روزهای خرداد خبر داد که طرح سیمکارت گردشگری تا حدود زیادی تصویب شده است. او همچنین مدعی شد که درباره این موضوع «اقناع عمومی» وجود دارد. بهرغم این ادعا، ارائه سیمکارت گردشگری بدون فیلتر به خارجیها آن هم در شرایطی که مسدود و محدود کردن دسترسی به اینترنت و رسانههای اجتماعی خسارتهای مالی و روانی برای مردم ایران در پی داشته است، موجی از اعتراض به پا کرد و برخی کاربران آن را مصداق بارز کاپیتولاسیون دانستند.
در نهایت، علیاصغر شالبافان، معاون وزیر گردشگری، روز دوم مهر اعلام کرد سیمکارتهای گردشگری در کارگروه رفع مصادیق مجرمانه دادستانی کل کشور تصویب شده است. او همچنین گفت که طبق درخواست این وزارتخانه، فعالان گردشگری و گردشگران خارجی در اولویت این طرح قرار دارند.
به گفته این مقام دولتی، دفاتر خدمات مسافرتی، هتلها و راهنمایان گردشگری میتوانند از سیمکارتهای گردشگری استفاده کنند اما اینک وزیر ارتباطات کلا وجود خارجی این سیمکارتها را انکار کرده است.