معمولا اختلال فراموشی را به افزایش سن و کهولت سن ربط میدهند که در اثر تغییراتی در ساختار مغز به وجود میآید. برخی نیز این عارضه را ناشی از نبودن تمرکز و مشغلههای فکری میدانند.
به گزارش کانورسیشن، نوعی فراموشی در کودکان نیز دیده میشود. این اختلال، که «فراموشی رشدی» نام دارد، فقط در فیلمها نیست (از جمله در شخصیت دوری (Dory) در فیلم کارتونی Finding Nemo)، و بیماری و اختلالی واقعی، اما بسیار نادر، است که در کودکان دیده میشود.
فراموشی رشدی باعث میشود که کودکان بهمحض وقوع پدیدهها آنها را فراموش کنند. کودکان مبتلا به این اختلال مکالمات یا رویدادهای چند لحظه پیش را بهخاطر نمیآورند. آنها حتی شاید نتوانند جزئیات جشن تولد هیجانانگیزی را به یاد بیاورند که در آن شرکت کردهاند.
این وضع ممکن است بر زندگی این افراد در بزرگسالی نیز اثر بگذارد.
متخصصان از مدتها پیش مشخص کردهاند که کمبود اکسیژن یکی از عوامل اصلی آسیبهای مغزی است.
فرانه ورقا خادم، مشاور اعصاب و روان در لندن، اواخر دهه ۱۹۹۰ (۱۳۷۰) سه نوجوان را که مشکل حافظه داشتند شناسایی کرد. بر اساس مشاهدات او، این نوجوانان همگی دچار کمبود اکسیژن مغزی در سالهای اولیه زندگی بودهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دادههای به دست آمده از امآرای مغز نشان میداد که این کمبود اکسیژن به مرکز حافظه مغز، یعنی هیپوکامپ، آسیب زده است.
ورقا خادم بر اساس این بررسیها سه ویژگی اصلی فراموشی رشدی را بیان کرد.
اول: اختلال حافظه مکانی، که شامل گم شدن در محیطهای آشنا یا فراموش کردن جایی است که کودکان وسایلشان را گذاشتهاند.
دوم: اختلال حافظه زمانی، که شامل بهیادآوری وظایف و فعالیتهای برنامهریزی شده منظم- مانند برنامه رفتن به مدرسه- است.
سوم: اختلال حافظه رویدادی (اپیزودیک)، که شامل ناتوانی در بهخاطر سپردن وقایع زندگی است.
این مشکلات مربوط به حافظه تا پایان عمر ادامه دارد و به معنای آن است که این افراد در سراسر زندگی به کمک و حمایت نیاز دارند.
هنوز میزان شایع بودن این اختلال چندان مشخص نیست، زیرا کودکان مبتلا به فراموشی رشدی اتفاقا مهارتهای زبانی، مهارتهای حرکتی، و تواناییهای شناختی خوبی دارند.
چگونه حافظه را بهبود بخشیم؟
متأسفانه، پس از آسیب هیپوکامپ، ترمیم آن ممکن نیست. به این ترتیب، در درمانهای فراموشی رشدی بر استفاده حداکثری از تواناییهای تمرکز کودکان تاکید میشود.
این کودکان در مدرسه وضع خوشایندی ندارند، زیرا اگر در کلاس سوالی بپرسند، پاسخ را زود فراموش میکنند و وقتی از مدرسه به خانه برمیگردند نمیتوانند به یاد بیاورند که درسهایشان چه بوده است.
با این حال، یکی از ویژگیهای شایان توجه فراموشی رشدی این است که حافظه تشخیصی مبتلایان به این بیماری، یعنی توانایی آنها در تشخیص چیزی که قبلا با آن مواجه شدهاند، مختل نمیشود.
بنابراین، اگر به فرد مبتلا به فراموشی رشدی تصویر چهرهها را نشان بدهید و بعدا از او آزمون حافظه برای شناسایی چهرهها بگیرید، آنها چهرههایی را که قبلا دیدهاند میتوانند شناسایی کنند.
این یافته دلگرمکننده است، اما برای درک اینکه آیا حافظه تشخیصی به یادگیری در کلاس درس و با تاخیرهای طولانیتر از یک هفته کمک میکند یا خیر به تحقیق و پژوهشهای بیشتری نیاز دارد.
این واقعیت که فراموشی رشدی بسیار نادر است پژوهش و آزمایش روی گروههای بزرگ را دشوار میکند.
همچنین، لازم است درباره درک فرایندهای یادگیری که در فراموشی رشدی رخ میدهد و نیز در مورد چگونگی شکلگیری خاطرات جدید مطالعه و تحقیق بیشتری صورت گیرد.