حامد کرزی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان، به تازگی در گفت‌وگو با رسانه ژاپنی «کیودو» در کابل، گفت که حذف اجباری طالبان از قدرت راه حل پیش رو نیست. او تاکید کرد جامعه بین‌المللی نباید به فکر سرنگونی حاکمیت طالبان در افغانستان باشد، بلکه باید این گروه را به بهبود سیاست‌هایشان تشویق کند.

کرزی در این مصاحبه، ممنوعیت آموزش دختران را مهم‌ترین کمبود در حکومتداری طالبان خواند و گفت: «طالبان باید آموزش دختران را فورا از سر بگیرند و این می‌تواند گامی برای داشتن مشروعیت [بین‌المللی و ملی] و به‌رسمیت شناخته شدن رژیم این گروه باشد.»

کرزی در حالی بازگشایی مدارس دختران را کلید رسیدن طالبان به مشروعیت خواند که در دو سال و نیم گذشته، طالبان علاوه بر ممنوعیت تحصیل دختران در مدارس و دانشگاه‌ها، طیف گسترده‌ای از اعمال ضدحقوق بشری و حذف دیگر گروه‌های فکری و سیاسی و قومی را انجام داده‌اند که برخی از آنان حتی می‌تواند در دادگاه بین‌المللی به‌عنوان «جنایت جنگی» مورد تحقیق قرار گیرد.

با این حال، کرزی گفت که جامعه جهانی باید صبر و حوصله داشته باشد و با رژیم طالبان تعامل کند. او که در دوره حکومتداری‌اش در افغانستان در خلال سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۴ میلادی، نیز به طور علنی و به عناوین مختلف از طالبان حمایت کرده و آنان را «برادر» خوانده بود، اکنون نیز به صراحت گفت: «ما خواستار فروپاشی یا انشعاب رژیم نیستیم. ما به اندازه کافی در افغانستان [انشعاب و فروپاشی] داشته‌ایم، ما خواهان بهبود در سیاست هستیم.»

کرزی در عوض گفت که خواستار آغاز فوری گفت‌وگوها بین‌ افغان‌ها است و تصریح کرد که در این گفت‌وگوها باید همه گروه‌های قومی و کسانی که علیه طالبان مبارزه می‌کنند، نیز حضور داشته باشند.

به گفته حامد کرزی، طالبان ضرورت گفت‌وگو را درک می‌کنند، اما برای آغاز آن به زمان و آمادگی لازم نیاز دارند.

این در حالی است که یک هفته پیش، پس از آنکه گزارش ارزیابی و نقشه راه دبیرکل سازمان ملل برای آینده سیاسی افغانستان آشکار شد، رهبری طالبان با ارسال نامه‌ای به سازمان ملل محتوای این ارزیابی و راه‌حل‌های پیشنهادشده در نقشه راه را غیرمعقول خواند و گفت که نیازی به تغییر در شکل حکومت و پیروی از هیچ قانونی به جز قانون شریعت اسلامی که طالبان آن را برای خود تعریف کرده‌اند، وجود ندارد.

این در حالی است که سازمان ملل و کشورهای جهان همواره بر ضرورت گفت‌وگو میان طالبان و مردم افغانستان و چهره‌های سیاسی مخالف طالبان تاکید کرده‌اند. اما حامد کرزی گفت که کشورهای غربی باید «فرهنگ و شرایط محلی» در افغانستان را مد نظر بگیرند و جدول زمانی بسیار شتابزده برای روند بازسازی صلح در افغانستان ارائه نکنند. او افزود: «ما باید از اشتباهات خود درس بگیریم. باید از تاریخ درس بگیریم.»

کرزی در این گفت‌وگو تاکید کرد که تنها به کمک گفت‌وگو می‌توان حکومتی با قدرت نامتمرکز در افغانستان ایجاد کرد. این ادعا در حالی مطرح شد که طالبان در دو سال گذشته ثابت کرده‌اند که با تقسیم قدرت و دادن سهم به دیگر اقوام و طیف‌های فکری و اجتماعی مخالف‌اند و مدعی‌اند که حکومتشان به اندازه کافی فراگیر است.

حامد کرزی در این مصاحبه، فروپاشی ساختار دموکراتیک در افغانستان را دلیل ضعف و سوءمدیریت دولت وقت افغانستان و کشورهای حامی آن دانست. او روند ۲۰ ساله دموکراسی و بازسازی در افغانستان را که از سال ۲۰۰۱ پس از فروپاشی رژیم طالبان در دور نخست آغاز شد و تا اوت ۲۰۲۱ ادامه یافت، یک دوره پر فراز و نشیب دانست و گفت که در این مدت، اقدام‌های هر دو طرف، یعنی جامعه جهانی و مردم افغانستان، هم دستاوردهایی داشته است و هم هر دو آن‌ها مرتکب اشتباه‌هایی شده‌اند.

با این حال، او تاکید کرد: «شکست دموکراسی در افغانستان به‌دلیل رد کردن آن از طرف مردم نبود. آن‌ها دموکراسی را پذیرفتند. این یک سوءمدیریت از طرف دولت وقت و جامعه جهانی و حامیان آن بود.»

حامد کرزی مدعی شد که دستاوردهای دو دهه دموکراسی در افغانستان قربانی برخی از اشتباهات از جمله «فعالیت نظامی گسترده نیروهای خارجی و نیز نیروهای داخلی افغانستان که سبب کشته و زخمی شدن غیرنظامیان شد» شده که سبب تضعیف دولت و شکست دموکراسی در این کشور شده است.

رئیس‌جمهوری پیشین در گذشته نیز مخالفتش را با امضا توافق‌نامه صلح میان آمریکا و طالبان در فوریه ۲۰۲۰ در دوحه قطر اعلام کرده بود. او این بار نیز گفت که این توافق‌نامه از بزرگ‌ترین عوامل فروپاشی دولت پیشین افغانستان بود.

ایالات متحده در زمان رئیس‌جمهوری وقت، دونالد ترامپ، قراردادی را با طالبان موسوم به توافق‌نامه دوحه منعقد کرد که بر اساس آن، نیروهای آمریکایی به شرطی از افغانستان خارج می‌شوند که طالبان از خشونت خودداری کنند. این توافق‌نامه در آغاز به قدرت رسیدن جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در فوریه ۲۰۲۰ به امضا رسید.

کرزی گفت که توافق‌نامه صلح آمریکا با طالبان، برای صلح افغانستان نبوده و «مردم افغانستان اکنون به این باور رسیده‌اند». او این ادعا را که توافق‌نامه صلح دوحه در واقع چراغ سبز آمریکا برای تحویل دادن افغانستان به طالبان بود، تایید کرد.