حملات مرگبار چند ماه اخیر در پاکستان، بهویژه حمله پیشازظهر سهشنبه ۲۱ آذر که در آن، شش مهاجم انتحاری با یک خودرو بمبگذاریشده یک قرارگاه نیروهای ارتش پاکستان را در دیره اسماعیل خان در ایالت خیبرپختونخوا هدف قرار دادند، به نگرانیها از افزایش حملاتی از این دست و همچنین ظهور گروه جدیدی از جهادیهای سابقهدار در پاکستان دامن زده است.
تحریک جهاد پاکستان در میان گروههای شبهنظامی فعال در این کشور، نامی جدیدی است که با ارتش قدرتمند پاکستان میجنگد. این گروه بخشی از تحریک طالبان پاکستانی است اما در چند ماه اخیر، با اجرای حملاتی تهاجمی از طریق مهاجمان انتحاری، نامش را به عنوان یک بازیگر جدی در پهنه ناامنیهای روزافزون پاکستان، بهویژه در ایالتهای خیبرپختونخوا و بلوچستان، ثبت کرد.
در حمله روز سهشنبه، ۲۴ افسران امنیتی پاکستان کشته شدند. رسانههای پاکستانی گزارش دادند که مهاجمان در این حمله از خودرویی که در آن حدود ۱۲۰ کیلوگرم مواد منفجره جاسازی شده بود، استفاده کردند. پس از انفجار اولیه، مهاجمان گروهی به قرارگاه ریختند و با نیروهای امنیتی درگیر شدند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تحریک جهاد پاکستان ساعتی پس از این حمله، مسئولیت آن را برعهده گرفت و گفت مهاجمان اعضای این گروه بودند. هرچند برخی رسانهها گزارش دادند که دستکم یک شهروند افغانستان به نام سعید شاکر که پیش از این عضو طالبان افغانستان بود، در این حمله حضور داشت اما منابع رسمی هنوز این اطلاعات را تایید نکردهاند.
از تحریک جهاد پاکستان چه میدانیم؟
تحریک جهاد پاکستان (TJP/تیجیپی) شاخهای از تحریک طالبان پاکستان (TTP/تیتیپی) است که در چند ماه اخیر، مسئولیت حملات تهاجمی و مرگباری را که سازماندهی و اجرا کرده، مستقلا به عهده گرفته است. این گروه چهارم نوامبر، به یک پایگاه نیروی هوایی پاکستان در حومه لاهور حمله و خساراتی به جنگندههای هوایی پاکستان وارد کرد. البته تحریک جهاد پاکستان ادعا میکند که به نیروهای مستقر در پایگاه هوایی هم تلفاتی وارد کرده است، اما ارتش پاکستان این ادعا را رد کرد و گفت که مهاجمان در جریان تبادل آتش کشته شدند و به نیروهای مستقر در پایگاه آسیبی نرسید.
ژوییه ۲۰۲۳ نیز مهاجمان تحریک جهاد پاکستان به یک قرارگاه ارتش این کشور در منطقه ژوب ایالت بلوچستان حمله کردند که در آن، دستکم چهار افسر ارتش پاکستان کشته شدند.
در مورد ساختار، اعضا و برنامههای تحریک جهاد پاکستان اطلاعات زیادی در دست نیست، اما لوکمت تایمز، رسانه پاکستانی، نوشت که این گروه اوایل سال ۲۰۲۳ تاسیس شد و تا ۱۲ دسامبر، دستکم سه حمله مرگبار به نیروهای امنیتی پاکستان را سازماندهی و اجرا کرد. فعالیت این گروه بر ایالتهای خیبرپختونخوا و بلوچستان متمرکز است و حملات مهاجمان آن در این دو منطقه تاکنون به نیروهای امنیتی پاکستان تلفاتی وارد کرده است.
تحریک جهاد پاکستان را مولانا عبدل یاغستانی رهبری میکند. یاغستانی یک جهادی کارکشته و اهل منطقه یاغستان در خیبرپختونخوا و تحصیلکرده مدرسه جامعه فاروقیه در کراچی پاکستان است. او در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ ساکن روستای شهید در شهرستان اسپین بولدک استان قندهار بود و در آنجا در صفوف طالبان، با نیروهای دولت پیشین این کشور جنگید.
مجله سبستک که فعالیت گروههای شبهنظامی را دنبال میکند، ماه مه امسال، پس از آنکه نام تحریک جهاد پاکستان سر زبانها افتاد، در گزارشی نوشت که مولانا عبدل یاغستانی بیشتر ساکن استان کنر در شرق افغانستان است و بیشترین جنگجویان تحت امر او نیز طالبان افغانستاناند.
وزارت خارجه پاکستان پس از حملات مرگبار تحریک جهاد پاکستان به پایگاههای نظامی ارتش پاکستان در منطقه ژوب ایالت بلوچستان و منطقه دیره اسماعیل خان در خیبرپختونخوا، سرپرست سفارت طالبان در اسلامآباد را احضار کرد. وزارت خارجه پاکستان پس از حمله تحریک جهاد پاکستان در منطقه ژوب در بیانیهای اعلام کرد که عاملان این حمله شهروند افغانستان و عضو تحریک جهاد پاکستان بودند.
ساعاتی پس از حمله مرگبار روز سهشنبه در دیره اسماعیل خان هم وزارت خارجه پاکستان سرپرست سفارت رژیم طالبان در اسلامآباد را فرا خواند و در پیامی به طالبان افغان هشدار داد علیه سازماندهندگان حمله که در افغانستاناند، اقدام کند.
بر اساس اطلاعات مجله سبستک، مولانا عبدل یاغستانی، ضمن اینکه با تحریک طالبان پاکستان همکار است، با ارتش آزادیخواه بلوچستان نیز روابط نزدیکی دارد. ظهور تحریک جهاد پاکستان به عنوان بازیگر جدیدی در ناآرامیهای روزافزون پاکستان، نگرانیها از قدرتگیری گروههای شبهنظامی در این کشور را تشدید کرده است.