هفته گذشته جایگاه‌های سوخت ایران با اختلال روبه‌رو شدند و بیش از نیمی از پمپ‌‌بنزین‌ها از کار افتادند. مقام‌های جمهوری اسلامی پس از این اتفاق، مانند موارد مشابه قبلی، نخست شروع به تکذیب موضوع کردند. پس از آن، نهادهای مختلف از پاسخگویی طفره رفتند و بررسی موضوع را در حوزه مسئولیت نهادهای دیگر دانستند.

روز پنجشنبه، وزارت نفت مدعی شد که بررسی این اتفاق به این وزارتخانه مربوط نمی‌شود. به گزارش انتخاب به‌نقل از مهر، جعفر سالاری‌نسب، مدیرعامل شرکت پخش فراورده‌های نفتی، اختلال در جایگاه‌های سوخت ایران را تایید کرد و مدعی شد که این اختلال برطرف شده است.

این مقام وزارت نفت در ادامه گفت: «امروز می‌گویم مسئله هک جایگاه‌های سوخت به ما مربوط نمی‌شود. بنابراین، باید پدافند غیرعامل علت این مسئله را بررسی و اعلام کند.»

برخی منابع در رسانه‌های ایران مدعی شدند که هک این سیستم‌ها از طریق جایگاه‌های عرضه سوخت نبوده است و درگاه پرداخت بانک ملت را عامل آن دانستند. وزارت نفت نیز در حالی از پاسخگویی شانه خالی می‌کند که در روز اول اختلال در جایگاه‌های سوخت، سازمان پدافند غیرعامل با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که در کنار «تیم‌های واکنش اضطراری وزارت نفت» در حال بررسی و رفع مشکل است.

پیش از این نیز اعلام شده بود که امکان هک شدن جایگاه‌های سوخت به‌دلیل آفلاین بودن آن‌ها وجود ندارد. با همه این مشکلات، در حالی که اکثر جایگاه‌های سوخت در ایران از کار افتادند و تا چند ساعت پس از آن نیز به اعتراف مسئولان وزارت نفت بیش از ۶۰ درصد آن‌ها همچنان غیرفعال بودند و مشکلات بسیاری برای شهروندان ایجاد شد، وزیر نفت مقابل دوربین رسانه‌ها رفت و به تهدید اسرائیل و رجزخوانی پرداخت. اوجی، وزیر نفت، در واکنش به این حمله سایبری گفت: «در حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت، اسم عملیاتشان را گنجشک گذاشته‌ بودند، اما خبر ندارند اینجا ایران است و در سال ۵۷ پر عقاب ریخت، چه برسد به گنجشک.»

وزیر نفت در حالی این صحبت‌ها را بیان می‌کرد که بامداد سه‌شنبه ۲۸ آذر، ویدئوها و تصویرهای بسیاری از ازدحام مردم مقابل جایگاه‌های سوخت و صف‌های طولانی برای دریافت بنزین منتشر شد. برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز با انتشار ویدئوهایی از پمپ‌بنزین‌ها اعلام کردند که سوخت‌رسانی در برخی جایگاه‌ها به‌‌کل متوقف شده و در برخی موارد، کار به درگیری مردم و کارکنان جایگاه‌های سوخت کشیده است.

پس از اختلالی مشابه در جایگاه‌های عرضه سوخت در پاییز سال ۱۴۰۰، مسئولان وزارت نفت اعلام کردند که ایراد را رفع کرده‌اند و اجازه هک دوباره نخواهند داد. در پی حمله سایبری گروهی هکری در آن سال، اختلال گسترده‌ای در جایگاه‌های توزیع هوشمند سوخت ایران به وجود آمد که تا چند روز ادامه داشت.

اگر این بار نیز مشکل از سیستم پرداخت پول بوده باشد، می‌توان نتیجه گرفت که برخلاف ادعای دو سال قبل، جمهوری اسلامی هنوز نتوانسته است مشکلات و حفره‌های پرداخت را رفع کند. چهارم آذر ۱۴۰۰ نیز اعلام شده بود که تعطیلی جایگاه‌های سوخت به‌علت اختلال در سیستم پرداخت الکترونیکی بوده است. به گفته مسئولان وزارت نفت پس از آن حمله سایبری، مشکل ایجادشده نرم‌افزاری بوده و ربطی به سامانه هوشمند سوخت نداشته است. وزارت نفت مدعی بود این اختلال ۴۰ دقیقه طول کشیده و در این مدت پرداخت الکترونیکی در جایگاه‌های عرضه سوخت ممکن نبوده است.

علاوه بر این، در آبان ۱۴۰۰ نیز حمله سایبری دیگری به جایگاه‌های سوخت شد. در پی آن حمله سایبری به سیستم هوشمند سوخت، عرضه سوخت با کارت‌ دچار اختلال و وقفه شد. جواد اوجی، وزیر نفت، یک‌ روز پس از آن ماجرا وعده داد که تا ظهر روز پنجم آبان همه جایگاه‌های سوخت به مدار بازمی‌گردند، اما بازگشت برخی از آن‌ها به مدار تا یک هفته طول کشید.

جمهوری اسلامی ایران پس از حمله سایبری به سیستم سوخت‌رسانی در ماه آبان نیز در ابتدا مدعی شد که مشکل ایجادشده نرم‌افزاری بوده است نه حمله سایبری، اما بعد از این ادعا، مقام‌های حکومتی از جمله علی شمخانی، دبیر وقت شورای‌عالی امنیت ملی، حمله سایبری را تایید کردند.

در همه این موارد، واکنش مسئولان جمهوری اسلامی با تکذیب آغاز می‌شود. پس از گذشت چند روز و انتشار اطلاعات متناقض، مسئولیت دفاع در برابر هک و رفع مشکل را به گردن نهادهای دیگر می‌اندازند و پس از صحبت در مورد در دست بررسی بودن موضوع، به‌مرور موضوع به دست فراموشی سپرده می‌شود. در مورد حمله‌های قبلی چنین شد و پس از دادن وعده‌هایی درباره جلوگیری از تکرار مسئله و در دست بررسی بودن علل آن، موضوع اختلال در جایگاه‌های سوخت‌رسانی در میان دیگر اخبار مربوط به ناکارآمدی مقامات به فراموشی سپرده شد.