رسانه پاکستانی اکسپرس تریبون روز چهارشنبه ۲۳ اسفند (۱۳ مارس) به نقل از منابع مطلع در دولت پاکستان نوشت که رهبر طالبان افغانستان از طریق برخی واسطه‌ها با دولت جدید پاکستان تماس گرفته و خواستار گفت‌وگو برای حل تنش‌های موجود میان دو طرف شده است.

عبیدالرحمان نظامانی، سفیر پاکستان در افغانستان، به‌تازگی به قندهار که محل سکونت هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان و به نوعی پایتخت سیاسی این گروه است، سفر کرده و با ملا شیرین آخند، استاندار قندهار و دستیار ویژه رهبر طالبان، ملاقات کرده است. اکسپرس تریبون نوشت که ملا شیرین آخند از سفیر پاکستان خواسته است که برای تعامل مجدد بین پاکستان و طالبان، به دولت جدید پاکستان پیام دهد. گفته می‌شود که عبیدالرحمان نظامانی این درخواست طالبان را پذیرفته و اطمینان داده است که به‌زودی به اسلام‌آباد بازمی‌گردد و این پیام را منتقل خواهد کرد.

روابط میان طالبان و دولت پاکستان که از دیرباز یکی از کلیدی‌ترین حامیان طالبان به شمار می‌رفت، زمانی به تیرگی گرایید که طالبان افغانستان با گذشت دوسال از حاکمیتشان بر افغانستان نه‌تنها علیه گروه شبه‌نظامی تحریک طالبان پاکستانی هیچ اقدامی نکردند که حتی از حمایت این گروه نیز دست برنداشتند. این گروه شبه‌نظامی در دو سال و شش ماه گذشته و پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، صدها حمله تروریستی به پاسگاه‌های نیروهای امنیتی، تجمع‌های مردمی و اماکن دولتی پاکستان ترتیب داده است.

دولت قبلی شهباز شریف، پیش از منحل شدن پارلمان این کشور، بارها از طریق گفت‌وگو و اعزام هیئت به افغانستان از طالبان خواست از حمایت شبه‌نظامیان تحریک طالبان پاکستانی در خاک افغانستان دست بردارند و به این گروه اجازه ندهند از خاک افغانستان برای حمله به پاکستان استفاده کند. اما طالبان اگرچه ظاهرا به این خواسته‌ها پاسخ مثبت دادند، در عمل با تحریک طالبان پاکستان هیچ برخوردی نکردند.

پس از شهباز شریف، روابط دولت موقت پاکستان با طالبان هم در پی تصمیم این دولت برای اخراج مهاجران افغان و بستن مرزها به روی افراد بدون مدارک سفر از افغانستان به این کشور، سردتر شد. در پی این تصمیم، حتی عبور کامیون‌های تجاری هم از مرز پاکستان و افغانستان ممنوع شد.

از آن زمان، کانال ارتباط رسمی میان طالبان و دولت پاکستان مسدود شد اما هنوز برخی کانال‌های غیررسمی برای ارتباط بین دو طرف وجود دارند. از جمله سفر مولانا فضل‌الرحمان، رهبر جمعیت علمای پاکستان، به کابل و قندهار و دیدار او با رهبران طالبان. حالا هم با سفر عبیدالرحمان نظامانی به قندهار، به نظر می‌رسد که طالبان امیدوارند با دولت جدید پاکستان دوباره تعامل برقرار کنند و کانال‌های ارتباط رسمی از نو برقرار شوند. نظامانی دسامبر ۲۰۲۲ در کابل هدف سوءقصد قرار گرفت و مدتی از افغانستان خارج شد و این نخستین بار پس از آن اتفاق است که به قندهار سفر می‌کند.

 اکسپرس تریبون نوشت: «منابع گفتند که حکومت طالبان مایل است همه مسائل را از طریق گفت‌وگو حل کند. کابل همچنان بر موضعش مبنی بر اینکه پاکستان باید از طریق گفت‌وگو برای خروج از مشکل تحریک طالبان پاکستان راهی پیدا کند، اصرار دارد.»

پیش از این، هیئتی از جمعیت علمای اسلام شاخه سمیع‌الحق به افغانستان سفر کرده و با شماری از رهبران طالبان از جمله سراج‌الدین حقانی و مولوی عبدالکبیر معاون سیاسی نخست وزیر طالبان ملاقات کرده بودند. این هیئت نیز بخشی از کانال غیررسمی ارتباطی میان پاکستان و طالبان بود که یکی از اعضای آن پس از بازگشت از سفر به رسانه‌ها گفت که طالبان افغانستان آماده تسهیل گفت‌وگوهای صلح میان دولت پاکستان و طالبان پاکستانی‌اند.

حملات تحریک طالبان پاکستان و حضور رهبر و اعضای آن‌ها در خاک افغانستان یکی از کلیدی‌ترین مسائل موردتنش میان طالبان افغانستان و دولت پاکستان است. طالبان افغانستان به دلیل پیشینه روابطشان با طالبان پاکستان و حدود دو دهه میزبانی از این گروه در پاکستان و نیز اشتراکات فکری، قومی و زبانی، تحریک طالبان پاکستان را در خاک افغانستان سرکوب نکرده‌اند اما به نظر می‌رسد ادامه این وضعیت برای طالبان به از دست دادن حمایت یک کشور مستقل و دارای ارتش قدرتمند منجر خواهد شد که به هیچ وجه به نفع این گروه نیست. به همین دلیل این احتمال وجود دارد که رهبر طالبان تلاش کند تا با تسهیل گفت‌وگوهای صلح میان دولت پاکستان و تحریک طالبان پاکستانی، زمینه مصالحه میان آن‌ها و ترمیم روابط دولت پاکستان با طالبان افغانستان را فراهم کند.

در همین حال، وزارت خارجه دولت جدید پاکستان اخیرا اعلام کرد که پاکستان باید برای شکستن بن‌بست در روابط با افغانستان گزینه‌های دیپلماتیک را بررسی کند. شهباز شریف، نخست‌وزیر این کشور، نیز اعلام کرده است که به‌زودی و پس از مشورت با گروه‌های ذی‌نفع، در مورد سیاست خارجی این کشور و به‌ویژه روابط با افغانستان دستورهایی صادر خواهد کرد.