بیش از ۱۲۰ نفر در هند روز سه‌شنبه سوم ژوییه (۱۳ تیرماه) در پی یک گردهمایی مذهبی بزرگ در شمال این کشور جانشان را از دست دادند. این اتفاق یکی از مرگبارترین حوادث در هند طی سال‌های اخیر است.

به گزارش آسوشیتدپرس، مقام‌های محلی و کشوری در حال بررسی زوایای پنهان حادثه‌‌ای‌اند که در میان هزاران شرکت‌کننده در یک رویداد مذهبی رخ داد که سوراج پال، یک گورو (مرشد مذهبی) هندو معروف به «بُله بابا»، آن را برگزار کرده بود.

مقام‌های قضایی و پلیس هند ازدحام جمعیت شدید، خروجی‌های ناکافی، آب‌وهوای نامناسب و چند عامل دیگر را عامل افزایش تعداد تلفات می‌دانند.

این رویداد مذهبی در روستایی در منطقه هتراس، واقع در استان اوتار پرادش هند، در شرایطی که هوا به‌شدت گرم و رطوبت بالا بود، در یک چادر بزرگ برگزار شد.

شالابه ماتور، افسر ارشد پلیس هند، می‌گوید: «گزارش‌های اولیه حاکی از آن است که فضای بسته چادر به خفگی و وحشت شرکت‌کنندگان در مراسم منجر شد. برنامه‌ریزی ضعیف هم مشکل دیگری بود. در رویدادی که تنها برای شرکت ۸۰ هزار نفر مجوز داشت، حدود ۲۵۰ هزار نفر شرکت کردند. این مراسم در یک زمین گل‌‌آلود برگزار شد و معلوم نیست دقیقا چند نفر داخل چادر بودند.»

مقام‌های دولت هند می‌گوید زمانی که این واعظ از صحنه پایین آمد، علاقه‌مندان برای لمس او به سمت جلو صحنه هجوم بردند که باعث آشوب شد و نیروهای انتظامات هم نتوانستند جمعیت را مهار کنند.

گزارش‌های اولیه پلیس نشان می‌دهد که پس از این اتفاق، هزاران نفر به سمت خروجی‌ها هجوم بردند که موجب شد بسیاری از افراد روی زمین گل‌آلود لیز بخورند و به زمین بیفتند و زیردست و پا له شوند. به گفته مقام‌ها، با تلاش بیشتر حاضران برای دنبال کردن این پیشوای مذهبی که درحال ترک مراسم با خودرو خود بود، آشوب میان جمعیت شدت گرفت و چون نیروهای امنیتی هم جمعیت را به عقب هل می‌دادند، این باعث شد افراد بیشتری به زمین بیفتند.

بر اساس این گزارش، اکثر کشته‌شدگان مراسم بُله بابا زن بوده‌اند.

بُله بابا کیست؟

«بُله بابا» یک گورو یا مرشد هندو است که نام اصلی او سوراج پال است. او از جامعه دالیت‌های هند است، گروهی که در پایین‌ترین بخش هرم طبقاتی هند قرار دارند و به گزارش آسوشیتدپرس بسیاری از پیروانش نیز از طبقات پایین‌ هند، زنان و افراد فقیرند.

سوراج پال تا اواخر دهه ۱۹۹۰ یک مامور پلیس بود اما ناگهان کارش را رها کرد تا یک واعظ شود. او اکنون در دهه ۶۰ زندگی خود است و به پوشیدن لباس‌هایی تماما سفید و عینک آفتابی خلبانی‌اش معروف است. بله بابا دو آشرام (عبادتگاه) را در استان اوتار پرادش اداره می‌کند و در جلسات هفتگی مذهبی به نام ساتسانگ، اغلب درباره «زندگی ساده و با فضیلت» صحبت می‌کند.

بر اساس این گزارش، پلیس هند اکنون در جست‌وجوی بُله بابا و سایر برگزارکنندگان این مراسم مرگبار است.

به نوشته آسوشیتدپرس، رخ دادن حوادث مرگبار در کشور هند نسبتا رایج است؛ به‌ویژه در مراسم مذهبی که صحنه اجتماع عظیم و گاه میلیونی مردم در فضاهایی تنگ، با زیرساخت‌های نامناسب و ضعیف و فاقد تدابیر ایمنی است.

سانجی سریواستا، یک کارشناس مدیریت بحران، می‌گوید: «طی دو دهه گذشته ازدحام جمعیت حوادث مرگباری زیادی را در کشور ما رقم زد چون برخی رویدادهای مذهبی بدون آمادگی کافی و اقدام برای کنترل جمعیت یا حتی اجازه قبلی برگزار می‌شوند. از طرفی چنین مراسم‌هایی اغلب بسیار منظم برگزار می‌شوند که گاهی اوقات پلیس اصلا بررسی نمی‌کند آیا دستورالعمل‌های ایمنی رعایت می‌شوند یا خیر.»

با این حال سریواستا خاطرنشان کرد که در رویداد روز سه‌شنبه هیچ یک از دستورالعمل‌های ایمنی رعایت نشده بود. این مراسم در یک چادر موقت و بدون در نظر گرفتن چند خروجی برگزار شد. به‌طور معمول باید بین هشت تا ۱۰ خروجی واضح برای دسترسی به بیرون وجود داشته باشد.

یکی از آخرین ازدحام‌های مرگبار در هند سال ۲۰۱۳ رخ داد. زمانی که زائران یک معبد در جشنواره محبوب هندوها در ایالت مادیا در پرادش مرکزی، در میان ترس از ریزش پل، زیر دست و پای هم له شدند. در آن حادثه دست‌کم ۱۱۵ نفر بر اثر له‌شدگی یا سقوط به رودخانه جانشان را از دست دادند.