امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان که با اقدام‌های متعدد به منظور پاسداشت زبان، فرهنگ و ادبیات فارسی شهرت دارد، دستور داده است مسابقه شاهنامه‌خوانی در این کشور برگزار شود.
رئیس‌جمهوری تاجیکستان خواستار برگزاری این مسابقه با مشارکت اقشار مختلف مردم است و پیشنهاد کرده است که برگزیدگان در مراسم سی‌وپنجمین سالروز استقلال تاجیکستان معرفی شوند و با «جوایز نفیس» از آن‌ها تقدیر شود.
بر مبنای دستور امامعلی رحمان، وزارت معارف و علم تاجیکستان مسئول برگزاری این مسابقه است و باید ظرف سه ماه منشور اجرایی آن را آماده کند.
رئیس‌جمهوری تاجیکستان، طی سخنانی هدف از این پیشنهاد را «ارتقای فرهنگ کتابخوانی و افزایش دانش و آشنایی مردم با فرهنگ و تمدن کشور» دانست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در سال‌های اخیر، برداشت‌های افراطی گروه‌هایی مانند طالبان و داعش از اسلام به چالشی اساسی برای جوامع مسلمان و کشورهای هم‌مرز با این گروه‌ها تبدیل شده است. در افغانستان که همسایه تاجیکستان است، طالبان قدرت را به دست گرفته‌‌اند و با هدف تحت‌تاثیر قرار دادن تاجیک‌ها تبلیغات رسانه‌ای وسیعی را آغاز کرده‌اند. از سوی دیگر داعش خراسان هم با انتشار نشریاتی با محتوایی مذهبی به خط سیریلیک، برای جوانان تاجیک دام پهن کرده است.
در چنین شرایطی، دولت تاجیکستان می‌کوشد با اتکا بر فرهنگ، زبان و ادبیات فارسی و ارتقای دانش مردم با افراط‌گرایی مبارزه و ملی‌گرایی را تقویت کند. رئیس‌جمهوری تاجیکستان نیز به دلیل علاقه به فرهنگ و ادبیات فارسی، در تحقق این هدف سهم اساسی دارد.
امامعلی رحمان، پاییز گذشته نیز به مسئولان این کشور دستور داد شاهنامه فردوسی را به خط سیریلیک منتشر و در همه خانه‌ها به‌رایگان توزیع کنند. او در مراسم یادبود باباجان غفوراف، آکادمیسین (عضو فرهنگستان) و پژوهشگر مطرح تاجیک، هدف از این اقدام را «آگاهی هرچه بیشتر مردم از تاریخ، فرهنگ و تمدن اجدادی» عنوان کرد.
باباجان غفوروف از شخصیت‌های مشهور و محبوب تاریخ و فرهنگ تاجیکستان است و دولت تاجیکستان هر سال به مناسبت تولد و سالگرد درگذشت او مراسم برگزار می‌کند.
فردوسی، شاعر حماسه‌سرای ایرانی و خالق شاهنامه از شاعران محبوب در تاجیکستان است. حدود سه دهه پیش در جریان نهضت استقلال این کشور، تندیس ولادیمیر لنین، نخستین رهبر اتحاد جماهیر شوروی، از خیابان مرکزی شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، برداشته و پیکره فردوسی جایگزین آن شد.
پیش‌تر شاه‌منصور شاه‌میرزا، کارشناس زبان و ادبیات فارسی در تاجیکستان، در گفتوگو با خبرگزاری ایبنا، علاقه‌مندی مردم کشورش به فردوسی را چنین توصیف کرده بود: «بدون اغراق، نمی‌توان خانوادهای را در تاجیکستان و سایر کشورهای آسیای میانه پیدا کرد که برای فرزندانش نامی از شاهنامه انتخاب نکرده باشد یا دست‌کم ابیاتی از این اثر ارزشمند فردوسی را از حفظ نباشند.»
در حالی که تاجیکستان برای مقابله با افراط‌گرایی مذهبی و تقویت ملی‌گرایی به آثاری مانند شاهنامه فردوسی اتکا می‌کند، جمهوری اسلامی در کتاب‌های درسی مدارس ادبیات حماسی را به آثار شاعران حکومتی در مدح افرادی چون قاسم سلیمانی تقلیل داده است. به این ترتیب، مقابله با ملی‌گرایی هم در جمهوری اسلامی به‌طور هدفمند و سازمان‌یافته ادامه دارد و یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای تحقق این هدف تمرکز بر محتوای کتاب‌های درسی است.
روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، از همان روزهای نخست بازگشتش به ایران، علیه فرهنگ، تمدن، میراث و هویت ملی ایرانیان شمشیر از رو بست و به‌صراحت گفت که ملی‌گرایی «احساس بدبختی مسلمانان» است. او که رویای حکمرانی بر جهان اسلام را در سر داشت، ادعا کرد که «اسلام با ملیت مخالف است و ملی‌گرایی ایرانیان را در برابر سایر ملت‌های مسلمین قرار می‌دهد».
خمینی مدعی بود که «مستعمرین» ملی‌گرایی را برای جلوگیری از اتحاد مسلمین مطرح کرده‌اند تا اساس اسلام را برچینند. در نتیجه این دشمنی آشکار با فرهنگ و تمدن ایران، صفت «ملی» از کنار نام بسیاری از نهادهای رسمی و غیررسمی برداشته شد.
پس از خمینی، علی خامنه‌ای نیز همین روند را ادامه داد.
تخریب هدفمند و معنادار میراث فرهنگی و تاریخی در گوشه‌کنار ایران که در سال‌های اخیر بیشتر هم شده است، نشان می‌دهد که حکومت ایران آثاری چون شاهنامه را به دلیل تمرکز بر ملی‌گرایی و ایرانیت را با بقای خود در تعارض می‌بیند.
