تحقیقات جدیدی که در نشست سالانه انجمن اروپایی برای مطالعه دیابت (European Association for the Study of Diabetes) در مادرید اسپانیا ارائه شد، نشان می‌دهد که مصرف میوه، جو دوسر و چاودار در دوران کودکی می‌تواند با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ مرتبط باشد. با این حال مصرف انواع توت‌ها (berries) احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش می‌‌دهد.

دیابت نوع ۱ یک بیماری خودایمنی است که در آن، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. این موضوع باعث می‌شود که بدن نتواند برای تنظیم مناسب سطح قند خون مقدار کافی هورمون انسولین تولید کند. علت حمله سیستم ایمنی به این سلول‌ها مشخص نیست، اما به‌ نظر می‌رسد ترکیبی از ژنتیک و یک محرک محیطی مانند ویروس یا مواد غذایی می‌تواند در آن دخیل باشد.

 به گزارش یورک‌آلرت، دیابت نوع ۱ که شایع‌ترین شکل دیابت در کودکان است، در جهان رو به افزایش است. به طوری که پیش‌بینی می‌شود تعداد موارد آن در  سراسر جهان طی ۲۰ سال آینده دو برابر شود. 

پروفسور سووی ویرتانن، از مرکز سلامت و رفاه هلسینکی در فنلاند، می‌گوید: «دیابت نوع ۱ بیماری جدی است که به درمان مادام‌العمر نیاز دارد و فشار زیادی به بیمار و خانواده‌اش وارد می‌کند. این بیماری می‌تواند به عوارضی مانند مشکلات چشمی، قلبی، مشکلات عصبی و کلیوی منجر شود، طول عمر را کاهش دهد و هزینه زیادی به بیمار تحمیل کند.»

او گفت که افزایش سریع تعداد کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ نشان می‌دهد که عوامل محیطی در توسعه بیماری نقش مهمی دارند. لذا شناسایی این عوامل محیطی امکان تدوین راهبردهایی را برای پیشگیری از بیماری و عوارض آن فراهم خواهد کرد.

پروفسور ویرتانن و همکارانش برای این هدف، بررسی کردند که آیا رژیم غذایی در دوران نوزادی و اوایل کودکی با افزایش ابتلا به دیابت نوع ۱ در هزاران کودک در فنلاند مرتبط است یا خیر. آن‌ها پنج هزار و ۶۷۱ کودک را که به لحاظ ژنتیکی احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ در آن‌ها بالا بود، از تولد تا شش سالگی بررسی کردند. سوابق غذایی که والدین آن‌ها از سه ماهگی تا شش سالگی ثبت کرده بودند، درباره کل رژیم غذایی آنان اطلاعاتی در اختیار محققان قرار داد.

۹۴ نفر از این کودکان تا سن شش سالگی به دیابت نوع ۱ و ۲۰۶ نفر هم به بیماری خودایمنی جزایر لانگرهانس (Islet Autoimmunity) دچار شدند که نشان می‌داد خطر ابتلای آن‌ها به دیابت نوع ۱ طی چند سال آینده به‌طور قابل‌توجهی بالا رفته است.

در این مطالعه، ۳۴ گروه غذایی در نظر گرفته شد و نتایج نشان داد که مصرف بیشتر میوه، جو دوسر یا چاودار با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ مرتبط بود. در مقابل، به نظر می‌رسد مصرف توت فرنگی، زغال اخته، تمشک، انگور فرنگی، بلوبری (توت آبی) و سایر توت‌ها ممکن است خاصیت محافظت‌کنندگی برابر دیابت نوع ۱ داشته باشند و هرچه میزان مصرف توت‌ها بیشتر باشد، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ کمتر است.

پروفسور ویرتانن می‌گوید: «توت‌ها سرشار از پلی فنول‌اند؛ ترکیبات گیاهی که ممکن است التهاب مرتبط با ابتلا به دیابت نوع ۱ را کاهش دهند.» سایر میوه‌ها ممکن است حاوی مواد مضر باشند که در توت‌ها وجود ندارد. زیرا توت‌ها عموما عاری از آفت‌کش‌هایی‌اند که برای سایر میوه‌ها استفاده می‌شود.

جو دو سر، موز، محصولات لبنی تخمیری مانند ماست و گندم هم با افزایش خطر بیماری خودایمنی جزایرلانگرهانس مرتبط بود، در حالی که سبزیجات چلیپایی مانند کلم بروکلی، گل کلم و کلم، کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ را به دنبال داشتند.

با این حال هنوز برای ارائه توصیه‌های غذایی زود است. ویرتانن تاکید می‌کند: «بسیاری از غذاهایی که با افزایش خطر دیابت نوع ۱ و بیماری پیش‌زمینه آن مرتبطند، بخشی از رژیم غذایی سالم در نظر گرفته می‌شوند. بنابراین قبل از اینکه به تغییر رژیم غذایی کودکتان فکر کنید، اندکی تامل کنید. زیرا مهم است که نتایج در مطالعات دیگر هم تکرار شود.»