بازار ساخت و فروش انواع سلاح سرد در ایران در پوشش صنعت چاقوسازی، لوازم شکار و ابزار ویژه هنرهای رزمی فعالیت دارد.

در ایران اغلب جرایم خشن و درگیری‌های خیابانی که به ضرب‌وجرح می‌انجامند با به‌کارگیری سلاح سرد همراهند. در این جرایم از انواع چاقوهای ضامن‌دار و قمه و شمشیر گرفته تا تیزی، تیزی پرتابی و تبر و بامبوزن استفاده می‌شود.

عرضه کالاهایی نظیر شمشیر و چاقو با عنوان محصولات حفاظت شخصی در برخی سایت‌ها درحالی صورت می‌گیرد که حمل سلاح سرد مطابق قوانین مصوب ۱۳۹۲ جرم‌انگاری شده است.

نمایندگان مجلس در سال ۱۳۹۶ با اعلام فهرست محصولاتی که به نام سلاح سرد شناخته می‌شوند، فرایند تولید، واردات، تبلیغ و عرضه این کالاها را ذیل قانون مصوب سال ۱۳۹۲ قرار دادند.

قمه، شمشیر، چاقوی ضامن‌دار، قداره و پنجه‌بوکس ازجمله ادواتی‌اند که مطابق نظر مجلس شورای اسلامی ذیل سلاح سرد تعریف شده‌اند. ادواتی که ظاهرا تنها کاربرد سلاح دارند.

در روزهای اخیر رئیس مرکز عملیات پلیس اطلاعات فرماندهی انتظامی تهران بزرگ خواست که تولید و توزیع چاقو قانونمند شود تا میزان جرایم کاهش یابد.

سعید راستی روز جمعه ۶ مهرماه از جلسه فرماندهان پلیس با دادستانی درمورد نحوه کنترل و نظارت بر تولید و توزیع انواع سرد خبر داد و گفت: «ما شاهدیم که این وسایل خطرناک تنها در درگیری‌های اراذل و اوباش استفاده می‌شوند و هیچ فایده دیگری ندارند. قمه‌ها و چاقوهایی که به‌اندازه یک شمشیر هستند نه در آشپزخانه‌ها و نه در هیچ کشتارگاه و قصابی استفاده نمی‌شوند، پس چرا این وسایل در کشور تولید می‌شوند؟»

به گفته راستی، نیروی انتظامی در چند مرحله با اجرای طرح برخورد باعرضه سلاح سرد بخشی از این ادوات را جمع‌آوری کرده است.

با اطلاعات ارائه‌شده این فرمانده انتظامی به نظر می‌رسد کارگاه‌های تولید انواع قمه و دیگر ادوات سلاح سرد در حوالی تهران و استان‌های مجاور فعالیت دارند.

به گفته فروشندگان، برخی از این ادوات مانند انواع شمشیرها متعلق به رشته‌‌های هنرهای رزمی است، به‌خصوص شمشیرهایی که به «شمشیر کاتانا» مشهورند و در ایران بیشتر با نام «شمشیر سامورایی» شناخته می‌شوند.

شمشیرهای کاتانا نمونه‌های وارداتی و تولید داخلی دارند که از ۸۵۰ هزار تومان در مدل‌های داخلی تا بیش از سه میلیون تومان در برخی نمونه‌های وارداتی در بازار موجود است.

همچنین نباید فراموش کرد هنر چاقوسازی در ایران ذیل هنرهای دستی قرار دارد و استان زنجان از دیرباز مرکز تولید انواع چاقو در کشور بوده است.

برخی کارشناسان حوزه جرایم خشن بر این باورند راهکار مدیریت بخشی از این بازار، که در پوشش صنایع‌دستی و یا ادوات هنرهای رزمی عرضه می‌شود، الزام ثبت هویت خریداران است.

البته برخلاف سلاح گرم که هنگام وقوع جرم از طریق مشخصات گلوله می‌توان به مدل اسلحه استفاده‌شده دست یافت، در جرایم با سلاح سرد چنین امکانی وجود ندارد و ثبت هویت خریداران نمی‌تواند به‌تنهایی راهکاری برای کاهش استفاده از انواع سلاح سرد در جرایم و نزاع‌های خیابانی باشد.

محدوده قیمت این ادوات یکی دیگر از دلایل گسترش فروش آن است. با بررسی سایت‌های فروش انواع چاقوهای ضامن‌دار متوجه می‌شویم برخی از این ادوات، که فروشندگان نشان تولید زنجان را اثبات مرغوبیت آن‌ها می‌دانند، قیمتی کمتر از ۲۰۰ هزار تومان دارند که از قیمت یک ساندویچ در تهران کمتر است.

البته برخی از چاقوهای ضامن‌دار با دسته‌های چوبی، صدفی، استخوانی تا پنج میلیون تومان نیز در سایت‌های فروش این کالاها عرضه می‌شوند.

معرفی انواع ساطورهای استخوانی با ادعای قابلیت استفاده برای سفر نشان‌دهنده آن است که فروشندگان این ادوات از تبعات قانونی فروش سلاح سرد مطلع‌اند و می‌کوشند به بهانه کاربرد این چاقوها و ساطورها در شکار از خود سلب مسئولیت کنند.

چاقوی طبیعت‌گردی با غلاف چرم به قیمت سه میلیون تومان، تبر مخصوص کمپینگ با قیمت ۶۸۰ هزار تومان، چاقو و پوست‌کن مخصوص سلاخی ۴۰۸ هزار تومان، چاقوی چوپانی ۳۶۰ هزار تومان،  تنها نمونه‌هایی از ارزان‌ترین سلاح‌های سردند که در یکی از سایت‌های عرضه انواع چاقو موجودند.

در همین سایت نمونه‌ چاقوی سفارشی و کلکسیونی تا قیمت ۲۰ میلیون تومان نیز عرضه شده‌ است.

تنوع سایت‌ها و کانال‌های تلگرامی فروش انواع سلاح سرد روند تهیه این ادوات در ایران را آسان و امکان خرید آن را حتی برای نوجوانان ممکن ساخته است.

نوجوانان و جوانان در برخی مناطق ایران با صرف مبالغ ۲۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان می‌توانند انواع قمه و شمشیر و چاقو‌های مخصوص سلاخی را خریداری کنند.

همچنین با مراجعه به بازار تهران در چهارراه سیروس می‌توان مشاهده کرد که بخشی مخصوص فروش انواع چاقو وجود دارد که از دیرباز به راسته چاقوفروشان مشهور است.

در کنار انواع چاقوها، پنجه‌بکس یکی از رایج‌ترین محصولاتی است که در فهرست سلاح سرد قرار دارد. پنجه‌بکس پاراکورد ۲۷۰ هزار تومان، طرح اژدها ۳۲۰ هزار تومان، تاشو حلقه‌ای ۲۵۰ هزار تومان، و نمونه‌های حکاکی‌شده که قیمت‌هایی چند میلیون تومانی دارند.

به نظر می‌رسد مسئله افزایش آمار جرایم خشن به نحوه عرضه و تولید انواع چاقو و دیگر ادوات سلاح سرد محدود نیست.

افزایش این آمار به موازات رشد نرخ سرقت و زورگیری، مسئله تاثیر فقر و کاهش سطح امنیت را مورد توجه قرار داده است. در مواردی شهروندان برای محافظت از خود به استفاده از انواع اسپری‌های فلفل، پنجه‌بوکس و چاقوهای جیبی روی آورده‌اند.

در اختیار داشتن انواع سلاح سرد در مواردی یک نزاع ساده را به جرمی خشن با قتل‌های برنامه‌ریزی‌نشده بدل کرده است.