ظرفیت دفاعی و تهاجمی ایران و اسرائیل چقدر است؟

تشدید تنش‌ها این دو دشمن دیرینه منطقه‌ای را تا آستانه جنگ پیش برده است

تصویر تزئینی از پرچم ایران و اسرائیل‌- AI Generated/Independent Persian

در پی حمله جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل که نزدیک به ۲۰۰ موشک بالستیک پرتاب کرد، و نشان‌دهنده تشدید درگیری میان این دو دشمن دیرینه است، ترس و نگرانی‌ از وقوع جنگی تمام‌عیار در سراسر خاورمیانه رو به افزایش است.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران اعلام کرد که این موشک‌‌پرانی در پاسخ به عملیات نظامی ارتش اسرائیل علیه حزب‌الله، گروه شبه‌نظامی تحت حمایت تهران، از جمله حمله زمینی به لبنان بود. 

در ۱۷ سپتامبر، در مجموعه حملات انفجار دستگاه‌ها، بی‌سیم‌ها و پیجرهای اعضای حزب‌الله منفجر شدند، که بیش از ۲۳۰۰ مجروح به جا گذاشت و به تشدید جدی تنش‌ها میان دو کشور منجر شد.

از آن زمان، تعدادی از فرماندهان ارشد، از جمله حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، کشته شده‌اند، و در همین حال، نیروهای اسرائيلی بیروت و مناطق مرزی جنوب لبنان را هدف حملات هوایی قرار داده‌اند.

پس از ماه‌ها ردو‌بدل شدن تهدیدهای تند‌و‌تیز، ایران موشک‌هایی به نقاط مختلف در سراسر اسرائیل شلیک کرد که باعث شد آژیرهای خطر حمله هوایی در سراسر این کشور به صدا درآید و غیرنظامیان در پناهگاه‌های بمب پناه بگیرند.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، وعده تلافی داده و گفته است ایران «تاوانش خواهد داد»‌ــ اما دو کشور چقدر برای جنگ آمادگی دارند؟

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

آماری که اندیشکده موسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی (IISS) منتشر کرده است نشان می‌دهد اسرائیل ۱۶۹ هزار و ۵۰۰ نیروی فعال و یک ارتش ذخیره شامل ۴۶۵ هزار نیرو در اختیار دارد. افرادی که در حال حاضر در خدمت‌اند ۱۲۶ هزار نفر در ارتش، ۹۵۰۰ نفر در نیروی دریایی و ۳۴ هزار نفر در نیروی هوایی را شامل می‌شوند.

در همین حال، ایران ۶۱۰ هزار نیروی فعال دارد که ۳۵۰ هزار نفر در ارتش، ۱۹۰ هزار نفر در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، و ۱۵ هزار نفر در پدافند هوایی و ۱۸ هزار نفر در نیروی دریایی را شامل می‌شود. ایران همچنین با توجه به خدمت سربازی اجباری برای مردان ایرانی بالای ۱۸ سال، یک نیروی ذخیره ۳۵۰ هزار نفری دیگر در اختیار دارد، در حالی که اسرائیل بیشتر زنان و مردان جوان بالای ۱۸ سال را، با لحاظ برخی معافیت‌ها، به خدمت سربازی فرا می‌خواند.

هر کشور چقدر برای نیروی نظامی‌اش هزینه می‌کند؟

گفته می‌شود که ایران در سال ۲۰۲۳، مبلغ ۱۰.۳ میلیارد دلار هزینه کرده است، در حالی که اسرائیل در سال گذشته ۲۷.۵ میلیارد دلار هزینه کرده است. در شرایطی که اسرائیل در پی جنگ غزه هدف حملات بیشتر قرار گرفته است، این رقم افزایش ۲۴ درصدی [بودجه نظامی] در دولت بنیامین نتانیاهو را نشان می‌دهد.

توانمندی هوایی، دریایی و زمینی دو کشور چقدر است؟

بر اساس گزارش «توازن نظامی ۲۰۲۳» که موسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی منتشر کرده است، ایران ۱۷ زیردریایی تاکتیکی، ۶۸ قایق گشتی و جنگنده ساحلی و همین‌طور ۱۲ ناو آب‌خاکی و ۱۱ ناوچه آب‌خاکی در اختیار دارد.

اسرائیل دارای پنج زیردریایی و ۴۹ قایق گشتی و جنگنده ساحلی است، در حالی که نیروی هوایی‌‌اش از ۳۴۵ جنگنده رادارگریز پیشرفته اف‌-۳۵ ساخت آمریکا و ۴۳ هلیکوپتر تهاجمی بهره می‌برد.

اسرائیل همچنین حدود ۴۰۰ تانک جنگی، ۳۵۰ آتشبار توپخانه و بیش از ۱۱۹۰ نفربر زرهی در اختیار دارد.

در همین حال، ایران به ۳۱۲ هواپیمای جنگی عملیاتی متکی است، که بیشتر جنگنده‌های قدیمی‌تر روسی مانند سوخو و میگ را شامل می‌شود. برآورد می‌شود که ایران ۱۰ هزار و ۵۱۳ تانک جنگی، ۶۷۹۸ آتشبار توپخانه و ۵۰ هلیکوپتر داشته باشد، در حالی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نیز پنج هلیکوپتر دیگر در اختیار دارد.

این کشورها چگونه از خود دفاع می‌کنند؟

یکی از بزرگ‌ترین سازوکارهای دفاعی اسرائیل گنبد آهنین است، یک سامانه‌ راداری که موشکی را که نزدیک می‌شود، سرعت و مسیرش را شناسایی می‌کند و تشخیص می‌دهد آیا خطری برای غیرنظامیان اسرائیلی ایجاد می‌کند یا خیر.

اگر تشخیص داده شود که پرتابه خطری ایجاد می‌کند، مرکز کنترل به واحد شلیک موشک اجازه می‌دهد تا موشک‌هایی برای ساقط کردنش پرتاب کند، و گفته می‌شود که ۹۰ درصد کارایی دارد.

در حمله شامگاه سه‌شنبه تهران، گنبد آهنین مسئولیت رهگیری بیشتر موشک‌ها را بر عهده داشت، در حالی که سایر سامانه‌ها از جمله فلاخن داوود و سامانه پیکان [ختس] که موشک‌های با بردهای متفاوت را رهگیری می‌کنند نیز فعال بودند.

در فوریه سال جاری، ایران سامانه کوتاه‌برد آذرخش را مستقر کرد، یک سامانه شناسایی مادون قرمز دارای رادار که اهدافی را که نزدیک می‌شوند شناسایی و رهگیری می‌کند. ایران همچنین دارای تعدادی سامانه پدافند موشکی است، که ۴۲ سامانه دوربرد اس‌-‌۲۰۰ و اس‌ـ‌۳۰۰ ساخت روسیه و سامانه بومی باور‌ـ‌۳۷۳، و ۲۷۹ سامانه کوتاه‌برد سی‌اچ‌ـ‌اس‌ای‌ـ‌۴ (CH-SA-4) و ۹کی‌۳۳۱ تور‌ـ‌ام۱ (9K331 Tor-M1) ساخت چین را شامل می‌شود. 

آیا ایران و اسرائیل تسلیحات هسته‌ای دارند؟

برآورد می‌شود که اسرائیل ۹۰ کلاهک هسته‌ای در زرادخانه‌اش داشته باشد، در حالی که تصور بر این است که ایران هنوز سلاح هسته‌ای در اختیار ندارد، اما یک برنامه هسته‌ای پیشرفته دارد.

© The Independent