باستان‌شناسان با کشف غاری که انسان‌های نخستین حدود ۶۰ هزار سال پیش از آن استفاده می‌‌کردند، به یافته‌ای شگفت‌انگیز دست یافتند که شناختی درباره پیچیدگی انسان‌های نخستین ارائه می‌دهد.

آن‌ها کف زمین غار ونگارد، واقع در ساحل جبل‌الطارق، گودالی پیدا کردند که نئاندرتال‌ها از آن برای استخراج رزین چسبناک از گیاهان چوبی استفاده می‌کردند.

موزه ملی جبل‌الطارق، متعلق به قلمرو فرادریایی بریتانیا، در بیانیه‌ای گفت: «این نتایج بسیار حائز اهمیت‌اند زیرا سطوح پیچیده‌ای از ادراک [و توانایی شناختی] در نئاندرتال‌ها را نشان می‌دهند که بیانگر آن است که آن‌ها گیاهانی را که باید انتخاب می‌شدند و فرآیند صنعتی پیچیده‌ای را که برای تولید قیر لازم بود، می‌شناختند.»

پیش از این، استخوان‌ها و ابزارهایی در محوطه غار گورهام، که میراث جهانی یونسکو شناخته می‌شود، کشف شده بود.

این قیر احتمالا برای ساخت نیزه‌های شکار گوزن سرخ، گراز وحشی و سایر حیوانات، و همچنین برای محافظت انسان‌های نخستین از خود در برابر گونه‌های شکارچی مانند شیر، گرگ و خرس استفاده می‌شد. آن‌ها ممکن است با دفن کردن گیاهان پیش از حرارت دادن آن‌ها با آتش و [درنتیجه] با قطع دسترسی به اکسیژن رزین بدون سوختن چوب را تولید کرده باشند.

گروهی متشکل از ده‌ها دانشمند بین‌المللی یافته‌های این پژوهش را در شماره این ماه مجله «کواترنری ساینس ریویوز» (Quaternary Science Reviews) منتشر کرده‌اند.

این گروه تحقیقاتی برای رسیدن به این نتایج، یک آزمایش باستان‌شناسی انجام دادند که نشان داد این گودال یا «اجاق» با [فرضیه] استخراج قیر سازگار بوده است [و ممکن است با این هدف استفاده شده باشد]. آن‌ها بقایای خاکستر، زغال‌چوب، روی، مس و آنچه احتمالا کریستال‌های قیر بوده را یافتند.
این موزه گفت: «به نظر می‌رسد طبق نتایج به‌دست‌آمده، قیر از گیاه سیستوس لادنیفر (Cistus ladanifer) استخراج می‌شده است و نه از درخت توس [یا غان]. درخت غان در این [قسمت] عرض‌های جغرافیایی مدیترانه‌ای کمیاب بوده، در حالی که رز صخره‌ای به وفور یافت می‌شده است. شایان ذکر است که [صمغ] لبدانوم به‌دست‌آمده از این گیاه تا قرن بیستم در عطرسازی، شربت سرفه و حتی ماده ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شده است.»

تا امروز، اینکه نئاندرتال‌ها چگونه قیر تولید می‌کردند ناشناخته بود.

این موزه گفت شرایط محیطی که شواهد [وجود] این مواد را دست‌کم ۴۰ هزار سال حفظ کرده، امکان ثبت «تصاویر لحظه‌ای» از فعالیت‌های آن‌ها و همچنین حفظ گرده‌ها و هاگ‌ها را که موید شرایط زیست‌محیطی خارج از غار است، فراهم آورده است.

با این حال، گفتنی است که تمامی [جامعه علمی از این فرضیه] متقاعد نشده‌اند. دو باستان‌شناس، که در این بررسی مشارکت نداشتند، اخیرا به مجله ساینس گفتند که شواهد کافی برای اثبات اینکه نئاندرتال‌ها برای تولید قیر چوب را به طرز خاصی می‌سوزانده‌اند وجود ندارد.