درست یادم نمی‌آید مشاجره لفظی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، و معاونش، جی‌دی ونس، با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، را چند بار تماشا کردم. ترامپ که در زمینه ایجاد هیجان تلویزیونی خبره است، می‌دانست آنچه در حال وقوع است، به یک محتوای جذاب و بی‌نظیر تلویزیونی تبدیل خواهد شد. به همین دلیل او به‌رغم اینکه می‌توانست این مشاجره لفظی را زودتر پایان دهد، همچنان به دعوا ادامه داد و با دادن پاسخ به سوالات خبرنگاران، بر شدت تنش افزود. البته حق با ترامپ بود، زیرا این مشاجره لفظی نه فقط یک محتوای جذاب تلویزیونی، بلکه به‌عنوان یک تحول مهم، ثبت تاریخ شد.

در واقع، زلنسکی از امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، و کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، یاد نگرفت که با ترامپ باید چگونه برخورد کند. مکرون با وجود ستایش فراوان ترامپ، از موضع فرانسه و اروپا نیز دفاع کرد و بدون اینکه ترامپ را خشمگین کند، اطلاعات نادرستش را تصحیح کرد.

استارمر نیز همین کار را انجام داد. او دعوت‌نامه رسمی شاه چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، را برای بازدید از لندن عمدا در برابر دوربین‌ها تقدیم ترامپ کرد. این دقیقا همان چیزی که استارمر برای جلب خشنودی و رضایت ترامپ، که فردی بسیار احساسی و تاثیرپذیر است، نیاز داشت تا فضای ملاقات را دوستانه‌تر کند.

اما دیدار ترامپ و زلنسکی به‌رغم شروع خوبی که داشت، به‌زودی به چنان تنش لفظی شدیدی تبدیل شد که اکنون از آن به‌عنوان یک فاجعه یاد می‌شود، زیرا در این دیدار، زلنسکی در واکنش به سخنان قبلی ترامپ که گفته بود «آنچه ما را از اروپا جدا می‌کند، اقیانوسی زیبا است» و منظورش این بود که آمریکا از مشکلات اروپا دور است و مجبور نیست برای جنگ‌هایی که ارتباطی با آن ندارد، هزینه کند، گفت: «در طول جنگ، همه با مشکلات بسیاری مواجه می‌شوند، حتی شما، اما در حال حاضر شما به دلیل اقیانوس زیبایی که دارید، آن را احساس نمی‌کنید، اما در آینده احساس خواهید کرد.» این اظهارات فضای ملاقات را متشنج کرد و به مشاجره لفظی بزرگی تبدیل شد که همه شاهد آن بوده‌ایم.

اکنون این پرسش مطرح می‌شود که برندگان و بازندگان این مشاجره لفظی غیرمنتظره چه کسانی‌اند؟

در پاسخ می‌توان گفت همه طرف‌ها از جمله زلنسکی، ترامپ و اروپا بازنده این مشاجره لفظی محسوب می‌شوند و در این میان برنده اصلی، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، و برنده دیگر، هرچند در مقیاس کمتر، جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، است. شکی نیست زلنسکی که از سه سال گذشته تاکنون تحت فشارهای شدیدی قرار دارد و برای محافظت از استقلال کشورش مبارزه می‌کند، بدون حمایت قوی‌ترین قدرت جهان، ضعیف‌تر خواهد شد و بعید به‌نظر می‌رسد که بتواند بدون پشتیبانی واشینگتن و ترامپ، به مقاومت در برابر روسیه ادامه دهد.

بازنده دیگر این ماجرا، ترامپ و به‌طور کلی ایالات متحده آمریکا است. قدرت آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، به لطف متحدهای قوی‌ آن افزایش یافت. آمریکا نمی‌تواند به‌تنهایی جنگ‌های بزرگ را در چندین جبهه مدیریت کند، در حالی که بر اساس دکترین نظامی واشینگتن، ایالات متحده باید بتواند هم‌زمان در دو جنگ بزرگ شرکت کند. بنابراین، سرمایه‌گذاری در حمایت نظامی و سیاسی از متحدان سرمایه‌گذاری بلندمدتی محسوب می‌شود که دشمنان آمریکا را تضعیف و متحدانش را تقویت می‌کند. در نتیجه، پشت کردن آمریکا به اوکراین، نه‌تنها اوکراین را تضعیف می‌کند، بلکه سرانجام ایالات متحده را هم در سراشیبی ضعف و ناتوانی قرار می‌دهد.

بازنده سوم این جدال، بدون شک اروپا است. درست همان‌طور که استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، گفت: «اروپا در وضعیتی شکننده به سر می‌برد و این وضعیت در غیاب آمریکا به‌عنوان متحد اصلی، شکننده‌تر خواهد شد». اروپا تهاجم روسیه به اوکراین را تهدیدی مستقیم علیه خود و نظام لیبرال دموکراتیکش می‌بیند، به‌ویژه اینکه پوتین بارها اعلام کرده که به‌دنبال نابودی نظام لیبرال اروپا است.

از این‌ رو، حمایت از اوکراین برای اروپا به معنای حمایت از قدرت آینده اروپا است، در حالی که ترامپ چنین دیدگاهی ندارد و اوضاع را از زاویه دیگری می‌بیند. ترامپ در سیاست خارجی خود ایدئولوژی مشخصی را دنبال نمی‌کند و تصمیم‌های او آمیخته‌ای از انگیزه‌های شخصی، احساسات و تهدیدهای اقتصادی است. به همین دلیل ترامپ با افزایش تعرفه‌های گمرکی و تهدید به تنها گذاشتن اروپا در برابر تهدید روسیه، این قاره را بیش از پیش تضعیف می‌کند، آن هم در زمانی حساس که رهبران اروپایی به حمایت آمریکا نیاز شدیدی دارند و همین امر آن‌ها را به رفتن به کاخ سفید وامی‌دارد.

اما بزرگ‌ترین برنده این تنش لفظی، ولادیمیر پوتین است. او بدون اینکه کوچک‌ترین اقدامی انجام دهد، هم اوکراین، اروپا، آمریکا و ائتلاف غربی را تضعیف و هم خود را به ترامپ نزدیک‌تر کرده است.

برنده دیگر این ماجرا، جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، است. شاید لحظه‌ای که ونس در دفاع از رئیس خشمگین خود، زلنسکی را هدف حمله قرار داد، همان لحظه‌ای باشد که ترامپ را متقاعد کرد از او به‌عنوان نامزد جمهوری‌خواهان برای انتخابات بعدی ریاست‌جمهوری ایالات متحده حمایت کند.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط