بر مبنای یک پژوهش جدید، دانشمندان آمریکایی هشدار داده‌اند که ظرف تنها ۵۰ سال دیگر، یک‌سوم تمام گونه‌های گیاهی و جانوری کره زمین، در نتیجه تغییرات اقلیمی ساخته انسان، محو خواهند شد. 

این تحقیق جدید درباره تاثیر انسان بر اکوسیستم‌ها در سرتاسر جهان، با بررسی انقراض‌های اخیر گونه‌های گیاهی و جانوری بر اثر تغییرات اقلیمی، و نیز نرخ حرکت گونه‌ها و بررسی تاثیر شرایط آب‌وهوایی در آینده، انجام گرفته شده است. 

محققان می‌گویند، این احتمالا اولین تحقیقی است که الگوهای گسترده انقراض بر اثر بحران‌های اقلیمی را، با استفاده از داده‌های اطلاعاتی اخیر موارد انقراض و نرخ حرکت گونه‌ها، تخمین می‌زند. 

این تحقیق، تازه‌ترین پژوهشی است که تصویری از تنوع بیولوژیکی کره زمین در آینده، ارائه می‌دهد. دیگر دانشمندان نیز هشدار داده‌اند که فعالیت‌های انسانی مسئول وقوع ششمین انقراض جمعی در کره زمین است. 

تیم تحقیقاتی دانشگاه آریزونا با استفاده از داده‌های مربوط به ۵۳۸ گونه در ۵۸۱ منطقه در سراسر کره زمین، بر گونه‌هایی تمرکز کرد که دست‌کم ده سال پیش در همان مرکز پژوهشی، مورد مطالعه قرار گرفته بودند. 

کارشناسان دریافتند که ۴۴ درصد از ۵۳۸ گونه در یک یا چند منطقه‌ای که سابقا زندگی می‌کردند، تاکنون منقرض شده‌اند. 

آنان همچنین از طریق داده‌های مربوط به سنجش آب‌وهوای مناطق مورد نظر، در زمان تحقیقات قبلی و فعلی، توانستند داده‌های اقلیمی جدیدی تولید کنند. 

  کریستینا رومن-پالاسیوس، از بخش اکولوژی و زیست‌شناسی تکاملی در دانشگاه آریزونا، گفت:‌ «با بررسی تغییر در ۱۹ متغیر اقلیمی در هر سامانه، توانستیم تعیین کنیم که کدام متغیر باعث انقراض‌های محلی می‌شود، و این که هر جمعیت، برای آن که منقرض نشود، تا چه میزان قادر به تحمل تغییرات است.» 

او گفت:‌ «ما همچنین تخمین زدیم که یک جمعیت با چه سرعتی می‌تواند جابه‌جا شود تا از افزایش دما به دور بماند.»

رومن-پالاسیوس افزود:‌ «با روی هم گذاشتن همه اطلاعات در مورد هر گونه، می‌‌توانیم تخمین‌های دقیقی از نرخ انقراض جهانی در مورد صدها گونه گیاهی و جانوری به‌دست آوریم.»

تحقیق اخیر، حداکثر دماهای سالانه (داغ‌ترین روزهای تابستان) را به عنوان متغیر مهمی در نظر می‌گیرد که در تعیین انقراض یک جمعیت، نقش حیاتی دارد.

 اما پژوهشگران متوجه شدند که میانگین دمای سالانه، حاکی از تغییرات محدودتر دما در مناطقی است انقراض‌های محلی که داشته‌اند. این در حالی‌ست که میانگین دما، عمدتا به عنوان رابطی برای تغییرات اقلیمی کلی استفاده می‌شود. 

پرفسور جان وینز، از دانشگاه آریزونا، گفت:‌ «معنای آن، این است که استفاده از تغییرات در دمای سالانه برای پیش‌بینی انقراض ناشی از آب‌وهوا، می‌تواند یکسره گمراه‌کننده باشد.»

پژوهشگران می‌گویند، مطالعات قبلی بر پراکندگی گونه‌ها، یا کوچ به زیستگاه‌های خنک‌تر، به عنوان ابزاری برای «فرار» حیوانات و گیاهان از اقلیم‌های در حال گرم‌شدن متمرکز بود. 

اما این تحقیق نشان می‌دهد که بیشتر گونه‌ها، با توجه به وضعیت تحرک‌شان در گذشته، قادر نیستند آنقدر سریع جابه‌جا شوند که از خطر انقراض در امان بمانند.

در عوض، پژوهشگران در این تحقیق جدید یافتند که بسیاری از گونه‌ها توانسته‌اند افزایش دماهای حداکثر را، تا حد مشخصی تحمل کنند.

حدود ۵۰ درصد از گونه‌ها وقتی به شکل محلی منقرض شدند که حداکثر دما تا بیش از نیم درجه سانتیگراد افزایش داشت، و ۹۵ درصد آنها، وقتی که دما بیش از ۹.۲ درجه سانتیگراد افزایش داشت، منقرض شده‌اند. 

 پیش‌بینی انقراض گونه‌ها، بستگی به میزان گرم‌تر شدن اقلیم‌های محلی در آینده خواهد داشت. 

پرفسور وینز گفت‌:‌ «می‌شود گفت، مثل این است که بگوییم سرنوشتتان را خودتان تعیین کنید. اگر به توافق پاریس برای مقابله با تغییرات اقلیمی پایبند بمانیم، ممکن است تا سال ۲۰۷۰، از هر ده جانور و گیاه در کره زمین، دو تا را از دست بدهیم. اما با توجه به نتایج ما، اگر انسان باعث افزایش بیشتر دما شود، ممکن است بیش از یک‌سوم یا حتی نیمی از گونه‌های گیاهی و جانوری را از دست بدهیم.» 

پیش‌بینی انقراض گونه‌ها در این مطالعه، در مورد گیاهان و جانوران شبیه به هم است، اما گفته می‌شود که انقراض‌‌ها در مناطق گرمسیری دو تا چهار برابر بیشتر از مناطقی است که آب‌وهوای ملایم دارند.

آقای رومن-پالاسیون گفت:‌‌ «این نکته یک مشکل بزرگ است، چرا که اکثر گونه‌های گیاهی و جانوری، در مناطق گرمسیری‌اند.»

این پژوهش در نشریه «آکادمی ملی علوم» منتشر شده است.