سازمان همکاری و توسعه اقتصادی گفت اتحادیه اروپا که شامل بعضی از قدرت‌مندترین اقتصادهای اروپا است ممکن است در طول چند ماه آینده دچار انقباض اقتصادی شود.

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی روز دوشنبه، ۱۲ اسفندماه گفت که امسال رشد اقتصادی جهان ممکن است در مقایسه با پیش‌بینی گذشته که ۲.۹ درصد بود تا ۱.۵ درصد پایین بیاید

این اندیشکده که شامل ۳۶ کشور از ثروتمندترین ملت‌های دنیا است، گفت ژاپن نیز ممکن است دچار رکود اقتصادی شود.

این سازمان اخطار داد ویروس کووید۱۹ از زمان بحران اقتصاد جهانی شدیدترین خطر را به رشد جهانی اقتصاد تحمیل کرده است و ممکن است باعث «تاثیر دومینو وار» شده و تاثیر شدید آن بر چین در سایر کشورهای پیشرفته دنیا تکرار شود و به شدت بر اعتماد مردم به اقتصاد، مسافرت و خرج و مخارج آنها آسیب بزند.

به گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، اقتصاد چین آسیبی شدید و رکودی کوتاه‌مدت تجربه خواهد کرد کما این که نرخ رشد اقتصادی این کشور از ۶.۱ درصد در ۲۰۱۹ به کمتر از ۵ درصد برای امسال رسیده است تا آنکه در سال ۲۰۲۱ کاملا به حالت سابق بازگردد.

لارنس بون، اقتصاددان ارشد سازمان همکاری و توسعه اقتصادی گفت: «خطر این ویروس تهدید شدیدتری را متوجه اقتصاد جهانی خواهد کرد که اکنون نیز از تجارت‌های تضعیف شده و تنش‌های سیاسی رنج می‌برد. دولت‌ها باید به سرعت برای مقابله با شیوع این بیماری فراگیر دست به کار شده و با حمایت از نظام‌های بهداشتی خود و مراقبت از مردم مطمئن شوند خانواده‌ها و تجارت‌هایی که از بیماری آسیب دیده‌اند کمک‌های بهداشتی و مالی لازم را دریافت خواهند کرد.»

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی گفت برای این که از رکود اقتصادی جلوگیری شود کارمندان باید بتوانند از خانه کار کنند. این سازمان از دولت‌ها خواست تا دست به کار شده و از صنایعی که بیش از سایرین تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته‌اند، مانند صنایع گردشگری و مسافرتی و شرکت‌های خودروسازی و سایر اقلام الکترونیکی، حمایت‌های لازم را به عمل آورند.

این سازمان همچنین از بانک‌های مرکزی خواست تا وجوه نقد اضافی را برای بانک‌ها فراهم آورند تا آنها بتوانند به تجارت‌هایی که اکنون از کاهش وجوه دریافتی آسیب دیده‌اند، کمک کنند.

گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی اظهار داشت اگر این بیماری به سرعت فراگیر شود اقتصادهای گروه ۲۰ باید طی همکاری بین‌المللی با یکدیگر چارچوب حمایت‌های پزشکی و بهداشتی هماهنگی‌های لازم را برای کمک‌های مالی و نقدی جهت بازسازی اعتماد به نفس عموم مردم و ملت‌ها طرح ریزی کنند. 

در پرتو تنش‌های تجاری و عدم قطعیت سیاسی، اروپا و ژاپن حتی قبل از شروع شیوع ویروس کرونا نیز شاهد رشد اقتصادی آهسته‌ای بودند.

پیش‌بینی یک بیماری همه‌گیر در سطح جهان باعث شد افراد هفته گذشته به سرعت سهام‌های خود در بازار بورس‌های سراسر جهان را بفروشند چرا که تاثیر تعطیلی کارخانه‌ها، پروازهای لغو شده و اخلال در چرخه سفارش و ارسال مواد اولیه باعث نگرانی سرمایه‌گذاران شده است.

شاخص ۱۰۰ بورس اوراق برتر فایننشال تایمز کمی از خسارات‌های وارده صبح دوشنبه را در پایان روز جمعه جبران کرد و یک درصد بالای نرخ آغازین هفته به فروش رفت. بازارهای سراسر جهان اما از این گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی چندان آسایش خاطر نخواهند یافت و همینطور از آمار مجزایی که نشان می‌دهد تولیدات کارخانه‌ها در چین سقوط شدیدی داشته است.

فعالیت کارخانه‌های در ماه فوریه طی سریع‌ترین سقوط خود به پایین‌ترین حد در طول تاریخ کشور رسید چرا که اقدامات مبارزه با شیوع ویروس بعضی از خط‌های تولیدی را کاملا متوقف کرده است.

شاخص ماهانه قدرت خرید مدیران که در نشریه «کایشین» منتشر شده نیز از ۵۱.۱ درصد در ژانویه به ۴۰.۳ درصد رسیده است. شاخص زیر ۵۰ درصدی حاکی از کاهش مدام تولید محصولات است.

از آنجا که بسیاری از شرکت‌ها و کشورها به واردات محصولات چینی متکی هستند کاهش نرخ تولید در این کشور در هفته‌ها و ماه‌های آینده بر تمام زنجیره عرضه مواد اولیه در سراسر جهان تاثیر خواهد گذاشت.

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی چه گفت؟

سناریوی مرکزی یا «پایه» این سازمان آن است که نرخ رشد جهانی اقتصاد امسال ۲.۴ درصد خواهد بود که از ۲.۹ درصدی که اخیرا در ماه نوامبر پیش‌بینی شده بود پایین‌تر است. با این وجود، همچنین اخطار داده است تاثیر اقتصادی ویروس کرونا هنوز خیلی غیر قطعی است و نرخ رشد اقتصاد ممکن است بیشتر هم سقوط کرده و برای امسال به ۱.۵ درصد برسد.

دلیل اصلی این سقوط کاهش تولیدات در چین است که کارخانه‌ها و شهرها برای جلوگیری از شیوع ویروس تعطیل شده و تحت قرنطینه رفته‌اند. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی می‌گوید کشورهایی که شدیدا با چین روابط تجاری دارند از جمله ژاپن، استرالیا و کره جنوبی نیز شاهد ورود آسیب به اقتصاد‌های خود خواهند بود.

به زعم این سازمان محتمل‌ترین سناریو این است که تاثیرات منفی این ویروس تقریبا به سرعت محو خواهد شد و اگر کشورهایی که از همه بیشتر در معرض ویروس کرونا هستند اقداماتی کارآمد برای مقابله با تاثیرات منفی آن اتخاذ کنند رشد جهانی اقتصاد در سال آینده می‌تواند به ۳.۴ درصد برسد.

عاقبت «تاثیر دومینو وار» چه می‌شود؟

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی می‌گوید: «ادامه طولانی و وخیم‌تر شیوع ویروس کرونا و گسترش آن در سراسر مناطق مجاور اقیانوس آرام در آسیا، اروپا و امریکای شمالی به شدت توسعه اقتصادی را تضعیف خواهد کرد.»

در این سناریو اقتصادهای اروپا و امریکای شمالی نیز به خاطر ویروس شاهد سقوط اقتصادی شدیدی خواهند بود.

تقاضای مشتریان در اکثر دنیا برای مدتی طولانی احتمال به میزانی قابل توجه کاهش خواهد یافت و کشورهایی که مسئول ۷۰ درصد تولید ناخالص داخلی در سطح جهان هستند احتمالا از آن آسیب خواهند دید.

کشورهای دیگر ممکن است قوانین سفت و سخت چین در زمینه محدود کردن رفت و آمدهای شهروندان خود را به کار نبندند ولی تاثیرات اقتصادی مشابهی بر آنها خواهد داشت. این مساله به شدت به اعتماد مردم به اقتصاد آسیب خواهد زد و باعث افزایش عدم قطعیت شده و مردم داوطلبانه سفرهای تفریحی، تجاری و ورزشی خود را محدود می‌کنند که احتمالا باعث کاهش آمار خرج عمومی خواهد شد.

در روز یکشنبه مت هنکاک، وزیر بهداشت بریتانیا گفت اگر ویروس به طور گسترده در کشور شیوع یابد احتمال قرنطینه شدن شهرهای کشور وجود دارد.

وقتی اندرو مار، خبرنگار بی‌بی‌سی، روز یکشنبه از وزیر بهداشت بریتانیا درباره احتمال قرنطینه به سبک ووهان پرسید، مت هنکاک گفت: «هیچ گزینه‌ای را از روی میز برنخواهیم داشت.»

او گفت: «آشکارا خسارات اقتصادی و اجتماعی زیادی در آن صورت به ما تحمیل خواهد شد ولی ما هیچ گزینه‌ای را در این مرحله از روی میز بر نخواهیم داشت چرا که باید مطمئن بود تمام ابزارهای موجود را هنگام نیاز در دسترس داریم.»