به رغم این که موضع گیری ائتلاف "فتح" به رهبری هادی العامری و شماری دیگر از گروه های شیعه مذهب در مخالفت با نامزدی عدنان زرفی به عنوان نخست وزیر جدید عراق تا کنون هیچ تغییری نکرده است، اما به نظر می رسد که عدنان زرفی توانسته است حمایت اکثر نمایندگان مجلس را به دست آورد. افزون بر آن، تلاش های اخیر اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس برای متحد کردن نیروهای شیعه مذهب در مخالفت با عدنان زرفی نیز بی نتیجه مانده و احتمال این که کابینه جدید از سوی پارلمان به تصویب رسد افزایش یافته، به ویژه این که کُردها و احزاب سنی مذهب هیچ مخالفتی با عدنان زرفی نشان نمی دهند.

البته عمده ترین جناح های که با نخست وزیری عدنان زرفی مخالفت دارند، عبارت اند از ائتلاف "فتح" به رهبری هادی العامری، جناح "صادقون" گروهی پارلمانی وابسته به جنبش "عصائب اهل حق" به رهبری قیس خزعلی و ائتلاف "دولت قانون" به رهبری نوری المالکی، اما جریان "حکمت ملی عراق" به رهبری عمار الحکیم تا کنون به عقیده ناظران موضع ثابت و روشنی در برابر عدنان زرفی اتخاذ نکرده است. اما عدنان زرفی افزون بر این که حمایت ائتلاف "نصر" را با خود دارد، با هیچ گونه مخالفتی از سوی ائتلاف "سائرون" که به عنوان بزرگترین گروه پارلمانی شیعه مذهب تلقی می شود و جناح های سنی مذهب و کُردها مواجه نشده است.

در همین حال، خبرگزاری رسمی عراق اعلام کرده است که عدنان زرفی رزو شنبه گذشته طرح پیشنهادی خود را برای تشکیل کابینه به مجلس داده و خواستار تشکیل جلسه برای بررسی و تصویب کابینه جدید شده است. از سوی دیگر و در چارچوب تلاش های اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس برای ایجاد وحدت میان گروه های شیعه مذهب به منظور مخالفت با عدنان زرفی، یک منبع سیاسی آگاه گفته است که مقتدی صدر، رهبر جریان صدر از دیدار با اسماعیل قاآنی خودداری کرده است. منبع یاد شده افزوده است که ابو دعاء العیساوی، مشاور نظامی مقتدی صدر پیامی را از سوی رهبر جریان صدر به اسماعیل قاآنی داده و تأکید کرده است که مقتدی صدر با هر گونه مداخله خارجی در امور داخلی عراق مخالفت دارد. از جانب دیگر و با آن که شماری از احزاب سیاسی و گروه های مسلح وفدار به ایران با تعیین عدنان زرفی به عنوان نخست وزیر مخالفت کرده و وی را متهم به وفاداری با آمریکا می کنند اما ائتلاف "سائرون" تا کنون موضع مخالفی در برابر عدنان زرفی اتخاذ نکرده است.

در همین راستا، ریاض المسعودی، نماینده ائتلاف "سائرون" در مجلس عراق در صحبتی که با ایندپیندنت عربی داشت، گفت: برخی از احزاب سیاسی سعی دارند از بحران سیاسی کنونی بهره برداری کنند و برای همین منظور با هر نامزدی که برای تصدی سمت نخست وزیری پیشنهاد شود ابراز مخالفت می کنند، اما وضعیت فعلی کشور نیازمند تشکیل دولت جدید است تا عراق هر چه زودتر از بن بست سیاسی بیرون آید.

از سوی دیگر و پس از شکست تلاش های سیاسی برای متحد کردن گروه های شیعه مذهب برای مخالفت با عدنان زرفی، گروه های مسلح وابسته به ایران با صدور اعلامیه ی مخالفت خود را با دولت عدنان زرفی ابراز داشته و نخست وزیر جدید عراق را یک گزینه آمریکایی تلقی کردند. به باور بسیاری از کارشناسان سیاسی، اقدام اخیر گروه های مسلح حاکی از شکست تلاش های اسماعیل قاآنی برای متحد کردن نیروهای شیعه مذهب در برابر عدنان زرفی است.

در پیوند به این موضوع، عقیل عباس، تحلیل گر سیاسی در صحبتی که با ایندپیندنت عربی داشت، گفت: پس از کشته شدن قاسم سلیمانی و گسترش بحران شیوع بیماری کرونا، نفوذ ایران در عراق به صورت قابل ملاحظه ی کاهش یافته است و همین امر، عامل اصلی شکست تلاش های اخیر اسماعیل قاآنی در عراق به شمار می رود و نشان می دهد که ایران نمی تواند تصمیم خود را بر تمام گروه های شیعه مذهب به گونه یکسان تحمیل کند. وی افزود: خودداری مقتدی صدر از ملاقات با اسماعیل قاآنی بیانگر همین حقیقت است، اما تردیدی نیست که مقتدی صدر نیز خواستار تنش و مخالفت صریح با ایران نیست و سعی دارد تا حدودی از پذیرش خواسته های ایران سر باز زند. عقیل عباس در ادامه سخنانش اظهار داشت که به رغم مخالفت شماری از احزاب سیاسی شیعه مذهب، اما کابینه عدنان زرفی به احتمال زیاد رای اعتماد مجلس را به دست خواهد آورد، زیرا تداوم بن بست سیاسی، کاهش شدید بهای نفت، تشدید بحران انتشار ویروس کرونا و چالش های شدید اقتصادی عراق می تواند انگیزه ی برای بیرون رفت از دشواری های کنونی باشد و زمینه تصویب کابینه عدنان زرفی را فراهم کند.

اما هشام الموازنی، کارشناس امور سیاسی عقیده دارد که نحوه برخورد بسیاری از گروه های شیعه مذهب عراقی با دولت ایران پس از کشته شدن قاسم سلیمانی شاهد دگرگونی شده است و ایران دیگر نقش سابق خود را در عراق نخواهد داشت، اکنون در پرتو همین تحول، مقتدی صدر، رهبر جریان صدر سعی می کند خود را به عنوان یک گروه سیاسی میانه رو که برای همه قابل پذیرش باشد، مطرح کند. نامبرده خاطر نشان کرد که دلیل اصلی شکست تلاش های اخیر اسماعیل قاآنی، تغییر استراژی آمریکا در قبال گروه های مسلح عراقی وفادار به ایران بود و ربطی به غیبت سلیمانی ندارد. الموازنی همچنان اظهار داشت که برخی از گروه های شیعه مذهب عراقی ابراز نگرانی می کنند که ممکن است ایران برای تأمین منافع خود در منطقه، از حمایت شماری از این گروه ها دست بکشد و آن ها را به عنوان برگه امیتاز گیری در مذاکره با واشنگتن مورد استفاده قرار دهد.

در همین حال، فلاح الذهبی، نویسنده و رونامه نگار عراقی می گوید: عدنان زرفی حمایت اکثر احزاب سیاسی و گروه های مختلف قومی را به دست آورده است اما از بیم این که هدف حمله گروه های مسلح قرار نگیرد از اعلام این موفقیت تا هنگام کسب رای اعتماد از مجلس خودداری می کند. البته ایران نیز به این حقیقت پی برده است که دیگر نفوذ سابق خود را در عراق ندارد، از این رو، سعی می کند  به حفظ منافع کمتری در عراق بسنده کند.

https://www.independentarabia.com