استاندار تهران گفت: «فکر نمیکردم تهران این حجم از عقبماندگی در توسعه داشته باشد.» محسنی بندپی که در سه دوره ششم، هفتم و هشتم مجلس شورای اسلامی به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی در کمیسیون بهداشت و درمان حضور داشته است، عنوان کرد: «هیچگاه تصور نمیکردم استان تهران این حجم از نارساییها و کمبودها را به ویژه در بخش بهداشت و درمان و همچنین در ابعاد مختلف توسعه داشته باشد.»
به گفته استاندار تهران، سالانه بین ۲۲۰ تا ۲۵۰ هزار نفر به جمعیت استان تهران افزوده میشود، اما متناسب با این حجم از جمعیت، زیرساخت ایجاد نمیشود و این امر مشکلات زیادی را بر دوش استان میگذارد. استان تهران در همه ابعاد توسعهای، اعم از حمل و نقل عمومی و ریلی، محیط زیست، فضاهای آموزشی، سرانههای ورزشی و رفاهی، با نارساییهای اساسی مواجه است.
کاستیهای زیربنایی در ساختار شهری تهران دقیقا همان چیزی است که یک پایتخت باید از آنها عاری باشد، در حالی که تهران که به عنوان سومین کلان شهر پرجمعیت خاورمیانه معرفی شده است، در داشتنحساس ترین زیرساختها دچار مشکلات حیاتی است.
تهران به شهری تبدل شده است گرفتار معضل حاشیهنشینی، کارتنخوابی، انبوه کودکان کار، معتادان، آلودگی هوا، آلودگی خاک بر اثر شورابههای زبالههای خانگی و بیمارستانی، سیستم محدود حمل و نقل عمومی، مدارس فرسوده، ساختمانهای ناایمن، کمبود سرانههای آموزشی و تفریحی، نبود امکانات ساده شهری که شهروندان دچار به نارساییهای جسمانی را به حبس در خانه وامیدارد، نبود سرویسهای بهداشتی عمومی مناسب و معضلات فرهنگی و اجتماعی مغضوب فقر و فاضلاب، که حتی صدای متولیان خود را نیز درآورده است.
به گفته استانداری تهران، ۲۳ درصد از جمعیت حاشیهنشین ساکن در بافتهای ناکارآمد شهری کشور، در استان تهران سکونت دارند. ۸۷ هزار میلیارد تومان معادل ۵۳ درصد درآمدهای مالیاتی کشور، از استان تهران تامین میشود، ولی مقامهای دولتی میگویند بودجه عمرانی متناسب با جمعیت و ظرفیتهای استان به پایتخت تخصیص نمییابد.
یکی از موضوعات مهم و جنجال برانگیز در خصوص تهران، بحث وجود ساختمانهای ناایمن در این شهر است. روزنامه فرهیختگان مورخ۳۱ تیر ۹۹ برای نخستین بار فهرست صدها ساختمان پرخطر و ناایمن شهر تهران را اعلام کرد که پیشتر اخطاریه دریافت کردهاند، ولی نسبت به آن اقدامی صورت نپذیرفته است. در این فهرست اسامی وزارتخانههای دولتی، هتلها، مراکز خرید مشهور و سینماهای تهران به چشم میخورد. برج آزادی از جمله معروفترین بناها در آن فهرست است.
بحران کرونا در ماههای اخیر موجب مطرح شدن مشکلات بسیاری در شهر تهران شد که کمبود زیرساختهای بهداشتی و درمانی از آن جمله بود؛ بهویژه کمبود تختهای بیمارستانی که به تکرار در گزارشهای مختلف از آنها یاد شد، و نبود دستگاههای اکسیژن کافی برای بیماران.
در گزارش استاندار تهران نبود زیرساختهای مناسب بهداشتی در کلانشهر تهران نیزمطرح شده است. اما گذشته از فقر امکانات بهداشتی در پایتخت، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران به تازگی از وجود ۵۰ بیمارستان فاقد ایمنی در این شهر خبر داد. اندکی بعد، معاون پیشگیری سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران نیز از صدور اخطار ایمنی برای بیش از ۴۰۰ بیمارستان و مرکز درمانی در پایتخت خبر داد. زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر تهران، نیز پیشتر در آذرماه ۹۶ با ذکر این نکته که بیش از ۹۰ درصد بیمارستانهای تهران عمری بالای ۴۰ سال دارند، از آنها به عنوان «ناایمن ترین اماکن شهر» نام برد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در پی آتشسوزیهای رخ داده در تهران طی سالهای اخیر که ساختمانهای صاحب نام هم از گزند آن در امان نبودند، بحث ناایمن بودن بناهای بسیاری در تهران مطرح شد. از جمله در سال ۹۶، ۷ هزار و ۳۳۰ ساختمان ناایمن در تهران شناسایی شده بود که زندگی در شهر تهران را مخاطرهانگیز نشان میداد. زهرا صدراعظم نوری، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران، در دی ماه ۹۶ با اعلام این آمار عنوان کرده بود که یک هزار و ۱۵۲ ساختمان از بین ۷ هزار و ۳۳۰ ساختمان ناامن، متعلق به شهرداری است. یک سال پس از آن، در سال ۹۷ محمود قدیری، معاون پیشگیری سازمان آتشنشانی تهران، از شناسایی بیش از ۲۱ هزار ساختمان ناایمن در سطح شهر تهران خبر داد. در ۱۹ تیرماه ۹۹ و پس از حادثه آتشسوزی در کلینیکی در تهران که جان پزشکان بسیاری را گرفت، محسنهاشمی، رئیس شورای شهر تهران، گفت: «بعد از حادثه پلاسکو پایشی از ساختمانهای ناایمن انجام گرفت که در نهایت اعلام شد که ۳۳ هزار ساختمان ناایمن در شهر تهران وجود دارد که از این تعداد پس از حادثه پلاسکو تا به امروز حدود ۲۲۰ ساختمان ایمن شدهاند و سه هزار و ۲۰۰ ساختمان نیز در حال ایمنسازی هستند که متأسفانه نزدیک به ۲۰ هزار ساختمان اقدام موثری درباره ایمنسازی انجام ندادند.»
طبق آمار ارائه شده از سوی پزشکی قانونی، حادثه آتشسوزی و ریزش ساختمان پلاسکوی تهران در ۳۰ دی ماه ۱۳۹۵ به کشته شدن ۲۲ نفر و مفقود شدن حدود ۳۰ نفر انجامید.
در پی آن حادثه، طرح پایش ایمنی ساختمانها توسط سازمان آتش نشانی تهران انجام شد که در جریان اجرای آن ۲۴۳ ساختمان مشابه پلاسکو شناسایی شدند.
افزایش بیش از ۴.۵ برابری تعداد ساختمانهای ناایمن شهر تهران از سال ۹۶ تا سال ۹۹ میتواند مصداق گفتههای امروز استاندار تهران باشد که عنوان کرده است، زیرساختها در تهران متناسب با افزایش جمعیت آن صورت نمیپذیرد.
کمبود ایستگاههایهای مجهز آتشنشانی از دیگر معضلات شهر تهران است. رئیس شورای شهر تهران بهتازگی اعلام کرد که بر اساس طرح جامع، تهران باید ۱۴۵ ایستگاه آتشنشانی داشته باشد که در حال حاضر فقط ۱۳۲ ایستگاه دارد.
از دیگر موارد مطرح شده توسط استاندار تهران، کمبود سرانه ورزشی در این شهر است. روزنامه همشهری در بهمن سال ۹۸ نوشت که سرانه ورزشی دراستان تهران ۴۶ صدم مترمربع است. با درنظر گرفتن جمعیت ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفری این استان، ۴۶ صدم متر مربع، مترادف با فقر سرانه ورزشی است. مدیرکل ورزش استان تهران در شهوریور ۹۸ گفت که تهران به لحاظ بهرهمندی از امکانات ورزشی محرومترین نقطه ایران است.
کمبود سرانه آموزشی در استان تهران نیز از دیگر موارد عنوان شده توسط آقای محسنی بندپی است. مهراله رخشانیمهر، رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس، با گلایه از کمبود فضای آموزشی در تهران در مهرماه ۹۸ اعلام کرد که تراکم برخی کلاسها در تهران به ۶۵ نفر میرسد و تهران از این نظر جزو محرومترین استانهای کشور است. این آمار، ورای تعداد مدارس فرسوده در شهر تهران است. در خرداد ماه امسال، علی شهری، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان تهران، از وجود ۲ هزار و ۵۰۰ کلاس درس فرسوده تهران خبر داد و گفت:«بیشترین مدارس فرسوده کشور در این استان وجود دارد.»
سالها است که مدیران شهری تهران از ضرورت مدیریت یکپارچه شهری در پایتخت سخن میگویند، ولی بهنظر میرسد که ضرورت اقدام جدی عملی برای رسیدن به آن یکپارچگی هنوز در تهران احساس نشده است و همچنان، تنها به سخن گفتن بسنده میشود.