پارلمان اتحادیه اروپا امید مذاکره‌کنندگان برگزیت برای گرفتن فرصت بیشتر در رسیدن به یک توافق را نقش بر آب کرد و بر امکان تمدید زمان مذاکرات خط بطلان کشید.

برند لانگ، نماینده آلمان در پارلمان اروپایی که ریاست کمیسیون تجارت بین‌المللی این مجلس را نیز به عهده دارد، هشدار داد: «تا قبل از ۳۱ اکتبر باید توافق حاصل شود.»

با این اظهارات، امید بریتانیایی‌ها برای رسیدن به توافق دیرهنگامی که بتواند مذاکرات را از بن‌بست بیرون بکشد، به یأس تبدیل شد.

مذاکره‌کنندگان قرار است برای هشتمین دور گفت‌وگوها هفته آینده در لندن گردهم آیند اما هر دو طرف پیش‌بینی کرده‌اند بعید است اقدامی جدی صورت گیرد.

دولت انگلستان این هفته از سوی صنایع حمل و نقل و باربری‌ها هشدار گرفت که در ژانویه آینده امکان وقوع هرج و مرج در مرزها وجود خواهد داشت و در صورتی که مشکلات در این چهار ماه باقی‌مانده برطرف نشوند، زنجیره تأمین اقلام سوپرمارکت‌ها دچار اختلال خواهد شد.

به گفته آقای لانگ در سمیناری که پارلمان اروپایی ترتیب داده بود: «خیلی واضح است که زمان دارد می‌گذرد. ما فقط تا پایان اکتبر وقت داریم و تا آن زمان توافق باید روی میز آماده باشد.»

وی افزود: «واضح است که اگر قرار است توافقی در کار باشد، باید قبل از ۳۱ اکتبر صورت بگیرد. بنابراین باید مذاکرات پیشرفتی حداقلی داشته باشد ولی تا این جا که فقط پیشرفتی بسیار بسیار جزئی داشته‌ایم و در مورد موضوعات اساسی که اصلا هیچ پیشرفتی نداشته‌ایم.»

سند تواقق چیز ساده‌ای نیست. یک توافق تجاری جامع حداقل ۵۰۰ صفحه سند است و متن آن باید رسمی و ترجمه شود و تازه پس از آن باید مورد بررسی پارلمان اروپایی قرار بگیرد.

لانگ هشدار داد که فشار زمان بسیار بالا است چرا که گفت‌وگوها حتی به مرحله‌ای نرسیده که دو طرف متون حقوقی خود را داشته باشند که بتوان آن‌ها را ترکیب کرد و به یک متن «جامع» رسید.

او گفت: «معمولا در مذاکرات تجاری، متون قدم به قدم و جلسه به جلسه تهیه شده و سپس با ادغام متون هر دو طرف در یک جا، به یک سند کامل آماده ارائه می‌رسند. در این مذاکرات وضعیت اصلا چنین نیست. ما فقط یک نوبت فرصت داریم که تمام این کارهای مهم را انجام دهیم و بنابراین تصمیم‌گیری در مورد آینده روابط تجاری انگلستان و اتحادیه اروپا کمابیش باید در هفته آینده یکسره شود.»

لانگ ادامه داد: «از جانب ما، پارلمان مهلت نهایی را ۳۱ اکتبر اعلام کرده است. متن باید تا آن موقع آماده باشد وگرنه هیچ فرصتی برای ورود به مرحله تصویب نخواهیم داشت. بنابراین به غیر از هفته بعدی، احتمالا یک جلسه دیگر هم در اکتبر خواهیم داشت که واقعا زمان کوتاهی است و فکر نمی‌کنم عملا امکان‌پذیر باشد.»

هشدارهایی مشابه در مورد فشردگی زمان هنگام گفت‌وگوهای توافق خروج نیز مطرح شد و مقامات درگیر در فرایند خروج می‌گویند با این که توافق خروج اواسط اکتبر ۲۰۱۹ انجام شد، فرآیند طولانی بازخوانی و تصویب به آن جا انجامید که انگلستان نهایتا در ابتدای فوریه ۲۰۲۰ خارج شد.

یک منبع اروپایی نزدیک به فرآیند توافقات برگزیت به ایندیپندنت گفت: «آن‌ها برای بازخوانی قرارداد، بررسی‌های حقوقی، ترجمه، تهیه گزارش‌ها و کارهای دیگر تمام ماه نوامبر و نیمی از دسامبر را لازم خواهند داشت.»

وی گفت: «شاید بتوانند مهلت را به اوایل نوامبر بکشانند ولی این کار عملا سیستم بازبینی را تحت فشار قرار خواهد داد.»

این منبع افزود: «اگر بوریس جانسون رویای رسیدن به توافق برگزیت را در آخرین دقایق گفت‌وگو با سران اتحادیه اروپا در سر می‌پروراند، احتمالا به شدت مأیوس خواهد شد. هر روزی که می‌گذرد، خطر شکست بیشتر می‌شود.»

از زمان آغاز مذاکرات تجاری در بهار، عملا پیشرفت ناچیزی صورت گرفته است. مقامات هر دو طرف می‌گویند بحران کرونا توجهات سیاسی را به جای دیگری کشانده و تماس با مقامات اصلی، که برای رسیدن به یک توافق ضروری است، بسیار دشوارتر شده است.

مهم‌ترین مسائل باقی مانده که هنوز به جایی نرسیده عبارتند از موضوع ناوگان صید ماهی اتحادیه اروپا در آب‌های انگلستان، تمدید همسوسازی انگلستان با استانداردها و مقررات اتحادیه اروپا، و چگونگی مدیریت کلی توافق به لحاظ حقوقی.

اما مشکل خاص این جا است که معلوم نیست بریتانیا حاضر باشد از قوانین «کمک دولتی» اتحادیه اروپا تبعیت کند. این قوانین ظاهرا بیشترین اختلافات را ایجاد کرده و گزارش‌ها حاکی است که بوریس جانسون می‌خواهد انگلستان قادر باشد صنایع پیش‌رو خود را خودش حمایت کند.

با تعیین پایان اکتبر به عنوان ضرب‌العجل رسیدن به توافق، آخرین فرصت برای حل بن‌بست برگزیت می‌تواند اجلاس اتحادیه اروپا در بروکسل باشد که در ۱۵ و ۱۶ اکتبر تشکیل خواهد شد و ۲۷ تن از سران اروپایی در آن شرکت خواهند کرد.

این جلسه ممکن است فضای تنفسی برای اتحادیه اروپا باشد که در مواضع خود تجدید نظر کند، گرچه منابع اروپایی می‌گویند موضوع برگزیت روی میز نیست و مسائل دیگری چون ویروس کرونا در دستور کار قرار دارد.

دیوید فراست، مذاکره‌کننده ارشد انگلستان، گفته است تیمش «گفت‌وگوهای سازنده‌ای» داشته اما «طرف اروپایی ممکن است عملا موجب کندی پیشرفت‌ها در جلسه هفته آینده شود.»

یک سخنگوی دولت انگلستان گفت: «هدف ما رسیدن به توافق است و ما تمام سعی خود را می‌کنیم که به این هدف برسیم. می‌دانیم که هنوز کارهای زیادی روی میز مانده است. ما انتظار واقع‌نگری بیشتری از اتحادیه اروپایی داریم و آن‌ها باید شرایط ما به عنوان یک کشور مستقل درک کنند.»