۲۶ سپتامبر ۱۹۶۰: در یک طرف صفحه تلویزیون یک دموکرات جوان، خوشتیپ و کاردان دیده میشود که همه چیز به نفعش است، و در طرف دیگر، معاون رییسجمهور دیده میشود که با ظاهری متزلزل در مقابل یک حریف تازهنفس جوان، از هشت سال عملکرد یک دولت دفاع میکند. دو مرد در یک صحنه خالی سیاه و سفید دیده میشوند، و آمدهاند تا درباره اقتصاد داخلی و سیاست اجتماعی بحث کنند. مردم همگی مجذوب شدهاند.
اگر امروز فیلمهای اولین مناظره تلویزیونی ریچارد نیکسون و جان افکندی را نگاه کنید، به نظر میرسد که از یک دنیای دیگر آمده است. نه لوگوی شبکههای خبری دیده میشود و نه از کف براق شیشهای روز زمین، از دویدن در میان سخن یکدیگر هم خبری نیست. مخاطبان مطیع در سکوت نشستهاند و به نامزدها بیش از یک دقیقه زمان داده میشود، تا مستقیما رو به دوربین درباره پرسشهای مربوط به سیاست داخلی توضیح دهند.
این نمایشی بود که در اولین مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری در معرض دید رایدهندگان آمریکایی قرار گرفت- رویدادی که با استانداردهای امروزی خشک و در چارچوبی بسته به نظر میرسد، اما به روش خود، چشم همگان را خیره کرده بود.
البته صنعت پیچیده تلویزیونی برای انتخابات، قبل از آن سالها بود که آغاز شده بود، به خصوص با آگهیهای «آیک را دوست دارم» که در به پیش راندن دوایت آیزنهاور به کاخ سفید در ۱۹۵۲ کمک کرد. اما برعکس کارزارهای پرزرقوبرق و بیمحتوا و در عین حال گذرایی مانند تبلیغات فرانک سیناترا با مضمون «امیدهای رفیع» برای جان اف-کندی، مناظرههای چهارگانه کندی-نیکسون مبنای آیینی را بنیان گذاشت که در آن نامزدهای انتخابات در یک مجموعه رویارویی مستقیم در مقابل هم قرار میگیرند که دست کم در فرض، میتواند تعیین کند که چه کسی آماده رفتن به دفتر بیضیشکل کاخ سفید است.
و تاکنون، تا جایی که حافظه جمعی یاری میکند، اولین مناظره در ۱۹۶۰ نقش بزرگی در شکست نیکسون داشت.
او که آن زمان معاون رییسجمهور بود، در اظهارات آغازین خود بلافاصله در موضع دفاعی قرار گرفت، و سخنانش را با این جمله شروع کرد: «بسیاری از ما میتوانیم با آن چه که سناتور کندی گفت، موافق باشیم.»
در مقابل کندی که روان و شفاف صحبت میکرد، اظهارات از قبل آماده شده نیکسون، بیانی غریب و پیچیده داشت که باعث شد در موقع صحبت، دچار اشتباه شود. او گفت: «هیچ سؤالی نیست غیر از این که این کشور نمیتواند پابرجا باشد، وقتی که به این برنامهها نگاه میکنیم، میتوانم بگویم که با بررسی آنها، اغلب میتوانیم بگوییم که آزمون یک برنامه این است که چقدر برایش هزینه میکنید.»
او در طول مناظره با تپق زدنهای بیشترش، اغلب در تصاویر عصبی و فریبکار به نظر میرسید که نگاهش از این سو به آن سو میدوید و وقتی جان کندی صحبت میکرد، لبهایش را فشار میداد. معاون رییسجمهور بدون گریم صحنه و رنجور پس از دو هفته اقامت در بیمارستان، رنگپریده بود و نتوانست تعادل و تسلط خود را متمرکز و حفظ کند.
این که آیا این رویداد بود که عرصه انتخابات را یکسره تغییر داد، هنوز سؤالی است که بیپاسخ مانده است؛ همان طور که این سؤال در مورد تقریبا تمام لحظات بهیادماندنی مناظرات در دههها صدق میکند. با این حال، این مناظره تصویر نیکسون را برای همیشه مخدوش کرد. خاطره نیکسون مشکوک، و متزلزل آن چنان در یادها ماند که حتی در یک آگهی آبجوی داف، در سریال سیمپسونها به طنز آمیخته شد (مردی که هرگز در زندگیاش داف [نام یک نوشیدنی انرژیزا] ننوشید).
در نهایت کندی پیروز شد، اما به سختی. نیکسون تصمیم گرفت چندان بر این نکته پافشاری نکند که باختش با فاصله بسیار نزدیک در انتخابات ۱۹۶۰ در واقع یک سرقت بود، که با آرای مردم به دست نیامد، بلکه ماشین سیاستمداران حامی کندی در ایالتهای مهمی چون ایلینوی و تگزاس بود که آن را به دست داد. حزب جمهوریخواه سخت جنگید تا شواهد متقنی ارائه دهد مبنی بر این که انتخابات به سرقت رفته است، اما موفق نشد؛ نیکسون حاضر به ادامه نشد. با این حال، در محافل خصوصی، او به دلیل ماندن در موضع خود مبنی بر این که با کلاهبرداری از ریاست جمهوری بازمانده، معروف است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سیر حرفهای نیکسون دو سال بعد با شکست او برای فرمانداری کالیفرنیا، به نظر از هم پاشید. او در نطق وداع خود که به دلیل تلخی شهرت دارد، با انزجار خطاب به رسانهها گفت: «دیگر نیکسونی در کار نخواهد بود که گوشمالیاش بدهید.» اما شش سال بعد بازگشت، این بار به کاخ سفید، با نتیجه گسترده سراسری، اما این قبل از آن بود که به عمق یک رسوایی ناشناخته سقوط کند. که تاکنون نیز، ناشناخته باقی مانده است.
دونالد ترامپ نیز مانند نیکسون، میگوید ریاست جمهوری از او دزدیده شده است، اما این عقیده را برای خود نگه نمیدارد و علنی میگوید. او که معتقد بود در آرای انتخاباتی سال ۲۰۱۶ علیه او تقلب شده، کمیسیونی را برای برملا کردن این تقلب که گفته میشد گسترده است، تشکیل داد؛ همان طوری که اغلب افراد خارج از کاخ سفید پیشبینی میکردند، تقلبی صورت نگرفته بود.
این بار، او که بارها در چندین ماه در نظرسنجیهای سراسری پشت سر جو بایدن مانده، اتهام تقلب را به سطح قرمز رسانده، تا جایی که فقط چند ماه قبل از روز انتخابات نتایج را تعیین نکرده و از تضمین انتقال آرام قدرت سرباز زده است. و اکنون، شصت سال پس از مواجهه خویشتنداران کندی و نیکسون، رییسجمهور آمریکا قرار است در مقابل جو بایدن در مناظره حاضر شود، کسی که به قول آقای ترامپ هم حیلهگری فریبکار و هم به شکلی جبرانناپذیر، سالخورده است.
اما با وجود همه شرایط در این دوران آخرزمانی انتخابات متاثر از همهگیری بیماری، آیا رویارویی آنان اصلا اهمیتی دارد؟ دست کم نیکسون با حضور در مناظره، با ظاهر لاغر، کمی عرقکرده، و چشمانی که در مقایسه با حریف جوان و برازندهاش دودو میزد، نیمی از راه را پیمود. آقای ترامپ انتخابات ۲۰۱۶ آرای الکترال را پس از سه مناظره کسب کرد که در آنها، از پاسخگویی به سادهترین سؤالها بازماند و رقیبانش را به زندان تهدید کرد. مشخص است که مناظرههای انتخاباتی، دیگر مثل قدیم نیستند.
© The Independent