به نظر میرسد که انتخابات اخیر آمریکا به مهمترین و شاید عجیبترین انتخابات این کشور در قرن بیستویکم تبدیل شده است.
با گذشت چند روز از اتمام انتخابات، ترامپ همچنان نتیجه انتخابات را نپذیرفته است و ادعای تقلب گسترده دارد. با آن که با پیروزی بایدن با رای الکترال بالا قطعی شده است، ترامپ ادعا میکند که این انتخابات را برده است و دموکراتها دست به تقلب گسترده زدهاند.
با این حال، تا لحظه نگارش این مقاله، برخی از اعضای کلیدی حزب جمهوریخواه و رسانههای وابسته به آن، از این صحبتهای ترامپ حمایت قاطع نکردهاند و تعدادی از آنان نیز شکست او در انتخابات را پذیرفتهاند. جرج بوش، رئیس جمهوری سابق ایالات متحده آمریکا، در پیامی پیروزی بایدن را به او تبریک گفته است، و شبکه فاکس نیوز نیز که مواضع آن نزدیک به حزب جمهوریخواه است، بهطور ضمنی بایدن را رئیس جمهوری آتی آمریکا میداند.شاید بتوان گفت ترامپ در ادعای تقلب تنها شده است و اعضای حزب کم کم به این نتیجه میرسندکه باید شکست را قبول کنند.
آسیب ترامپ به وجهه آمریکا
پیمانشکنیهای مکرر آمریکای ترامپ در قراردادهای بینالمللی سبب شده است که چهره آمریکا در دوران ترامپ بسیار مخدوش شود. خروج از پیمان اقیانوس آرام، خروج از توافق پاریس، خروج از یونسکو، خروج از توافق نیویورک، خروج از شورای حقوق بشر سازمان ملل، خروج از قرارداد نفتا و تجدید آن، و درنهایت خروج از برجام، بخشی از عهدشکنیهای آمریکا در دوران ترامپ بود.سیاستهای افراطی ترامپ در برخورد با سایر کشورها، جهان را در معرض ورود دوباره چپها و پوپولیستها به عرصه قدرت قرار داده است.
کشوری همچون آمریکا علاوه بر ثبات اقتصادی نیاز به ثبات در تصمیمگیریهای خود در عرصه سیاست خارجی نیز دارد. آمریکای ترامپ نشان داد که بسیار غیرقابلپیشبینی است. به نظر میرسد که این غیرقابلپیشبینی بودن آمریکا در دنیای مدرن، وضعیت آمریکا را بیشازپیش متزلزل کرده است. قدرت گرفتن چپها در شیلی و بولیوی یا قدرتمند شدن دوباره اصولگرایان و جناح نزدیک به حکومت در ایران را میتوان یکی از نتایج سیاستهای خارجی دولت ترامپ دانست.
حساسترین انتخابات برای آینده ایران
به نظر میرسد که این انتخابات برای ایران اهمیت زیادی داشته است. بازار دلار، طلا و بورس، تحت اخبار انتخاباتی آمریکا نوسانات شدیدی را تجربه میکنند. پس از پیروزی بایدن قیمت دلار از سقف ۳۲ هزار تومان در یک ماه گذشته، به کف حدودا ۲۲ هزار تومان نیز رسید. درحالیکه مسئولان جمهوری اسلامی ایران مدام دم از استقلال ایران و بیاثر بودن تحریمها میزنند، اما در عمل خبر مریضی ترامپ یا باخت او در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰، قیمت دلار را با نوسانات کاهشی همراه میکند. کمتر دورانی را در تاریخ انقلاب میتوان مثال زد که اخبار ریاست جمهوری آمریکا تا این میزان بر قیمت متغیرهای اقتصادی ایران اثرگذار شده باشد.
مصاحبه اخیر ظریف با شبکه CBS نیز اینطور نشان میدهد که بایدن گزینه مورد انتظار ایران بوده است. رفتار ایران نیز طی ماههای اخیر نشان میدهد که ایران دوران ریاست جمهوری ترامپ در کاخ سفید را با مدارا در حال سپری کردن است تا با بازگشت یک دموکرات به قدرت، شرایط را برای بازگشت به میز مذاکره بسنجد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رویای ترامپ قدرتمند
عده بسیار زیادی از مردم ایران کماکان تصور میکنند این ترامپ بوده است که وضعیت اقتصادی آمریکا را به دوران اوج خود رسانده است، اما به نظر میرسد این رویا در جهان خریدار چندانی ندارد. درست است که ترامپ در بسیاری از اتفاقات همچون پرداخت کمک معیشتی، وضعیت مردم را در ظاهر بهبود داده است، اما در باطن به نظر میرسد در وضعیتی قرار گرفتهایم که کنترل آن بسیار پیچیده است.
چرا بیکاری در کشوری همچون آمریکا اهمیت بالایی دارد؟
شاید بسیاری از مردم تصور کنند این رقم چندان بزرگ نیست و باید قبول کرد این رقم نسبت به آنچه در ایران رخ میدهد، چندان چشمگیر نیست، اما باید بدانیم که بیکاری در کشوری همچون آمریکا مفهوم متفاوتتری با بیکاری در کشورهایی همچون ایران دارد. در واقع، برای درک این عامل باید بدانیم آنچه مردم را تحتفشار سنگین قرار میدهد، عمدتاً «تغییر ناگهانی» در سطح رفاه است.
به دلیل ماهیت مبتنی بر اعتبار، فرد بیکار در آمریکا تغییر ناگهانی در سطح رفاه خود احساس میکند و ناگهان وضعیت زندگی بسیار سختی را تجربه خواهد کرد؛ از دست دادن خانه، ماشین، وسایل شخصی همچون موبایل، در کنار بسیاری از امکانات اولیه زندگی که همگی مبتنی بر اعتبار فرد است، از جمله مشکلاتی است که گریبان فرد بیکار را میگیرد. این تغییر ناگهانی و از دست دادن همهچیز طی مدتزمان چند ماه، فشار روانی زیادی به افراد وارد کرده است و همین عامل است که میتواند یکی از عوامل تعیینکننده نتایج در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده باشد.
آیا ایران با آمریکا به توافق پایدار خواهد رسید؟
فیل نایت در کتاب «کفش باز» به این موضوع اشاره میکند که اگر از مرزها کالا رد نشود، احتمالاً در آینده گلوله رد خواهد شد. به نظر میرسد راهکار تعادلی برای یک رابطه پایدار میان ایران و آمریکا، افزایش مشارکتهای اقتصادی مشترک دو کشور باشد. شاید مسئولان جمهوری اسلامی ایران برجام را پایان یک فرایند دیدند، در صورتی که برجام میتوانست آغاز یک مشارکت گسترده باشد. توسعه ارتباطات اقتصادی میان ایران و آمریکا شاید تنها راهکار بلندمدت یک توافق باشد. اگر آمریکاییها سرمایهگذاری گستردهای در ایران داشته باشند یا بازار فروش مناسبی برای محصولات آنها وجود داشته باشد، احتمالاً لابیهای قدرت، توافق را به سمت پایدارتری خواهند برد.
درنهایت، باید گفت که با وجود برد بایدن در انتخابات، آنچه کشورها را وادار به ماندن در یک توافق میکند، انگیزههاست. اگر انگیزهای برای هیچیک از طرفین وجود نداشته باشد، آن توافق نیز به نتیجه نخواهد رسید. شاید تجارت مشترک بتواند همان انگیزهای باشد که منجر به یک توافق پایدار شود.