نگرانی اسرائیل نسبت به رویکرد واشنگتن با پرونده ایران در حال افزایش است، به ویژه این‌که تل‌آویو اصرار بر عدم بازگشت به توافق‌هسته‌ای یا حداقل ایجاد اصلاحاتی در برجام دارد تا از عدم پیشرفت تهران در تولید سلاح‌های هسته‌ای اطمینان حاصل کند.

در حالی که تل‌آویو سعی دارد جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا را برای جلوگیری از بازگشت به برجام تحت فشار قرار دهد، اسرائیل ادعا می‌کند که در حال حاضر برای چنین توافقی آماده نیست و مقامات امنیتی معتقدند که اصرار واشنگتن برای بازگشت به برجام، برای اسرائیل تنها یک گزینه باقی می‌گذارد و آن هم راه حل نظامی است.

در پی ظهور نشانه‌هایی نسبت به گرایش دولت جدید آمریکا برای امضای توافق‌نامه با ایران و اظهارات ایرانیان در مورد نزدیک شدن زمان پایان یافتن تحریم‌ها، نهادهای امنیتی و سیاسی اسرائیل، راه‌های مقابله با این موضوع را مورد بحث قرار می‌دهند.

طبق اطلاعاتی که از تحقیقات دستگاه امنیتی اسرائیل در این باره به بیرون درز کرده و رسانه‌های اسرائیلی آن را بازتاب داده اند، واشنگتن قصد دارد با تعلیق وضعیت تا ماه ژوئن آینده، مرحله اول بازگشت به توافق‌نامه را به اجرا درآورد. به گفته اسرائیلی‌ها، ایالات متحده متعهد شده است قبل از شروع مذاکرات با متحدانش در خاورمیانه مشورت کند. روزنامه یدیعوت آحارونوت این پرسش را مطرح کرده است که "دقیقاً چه کسی با چنین هیئت آمریکایی ملاقات خواهد کرد؟ نخست وزیر؟ وزیر امنیت؟ رئیس سازمان امنیت ملی؟ رئیس اداره سیاسی - امنیتی در وزارت امنیت؟ مسئول پروژه؟ در واقع، چه کسی موضوع را در اسرائیل هماهنگ می‌کند؟ و چه کسی در این میان سیاست را دیکته می‌کند؟"

البته پرسش‌های یادشده، نشان‌دهنده آشفتگی و هرج و مرج در اسرائیل است، افزون بر این‌که اختلافات داخلی نیز بر میزان نگرانی‌ها می‌افزاید. مئیر بن شابات، مشاور امنیت ملی اسرائیل در پیامی به بنی‌گانتز، وزیر امنیت اسرائیل، خاطرنشان کرد که موضع تل‌آویو بر اساس پژوهش سازمان امنیت ملی، توسط بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر کشور تعیین می‌شود. در پاسخ به این پیام، بنی‌گانتز اظهار داشت که "مسئله ایران، منفعت تجاری شخص معینی نیست"، بنابراین، در این مورد تمام دستگاه‌های امنیتی نقش خواهند داشت و تصمیم نهایی درکابینه و با تصویب نخست وزیر گرفته خواهد شد.

از سوی دیگر، افزایش اختلافات داخلی در دولت اسرائیل و گسترش ناسازگاری میان نهادهای سیاسی و نظامی، بیانگر ناهماهنگی در اسرائیل است و به همین دلیل، نخست وزیر و وزرای وی از حزب لیکود، بخش راهبری ارتش را در جریان تصمیمات خود قرار نمی‌دهند و تمام اطلاعات در دفتر نخست وزیر باقی می‌ماند و شکی نیست که این روند در فرجام می‌تواند مانع برقراری ارتباط میان تل‌آویو و واشنگتن شود. طبق پیش‌بینی مقامات امنیتی، آمریکایی‌ها ناگزیر می‌شوند مرحله نخست را بدون انتظار برای تشکیل دولت جدید پس از انتخابات پارلمانی اسرائیل که قرار است در ماه مارس آینده برگزار شود، آغاز کنند.

البته اجرای مرحله اول، مسیر رسیدن به مرحله دوم برنامه ایالات متحده که شامل آغاز مذاکرات در مورد توافق هسته‌ای می‌شود را سریعتر از آن‌چه اسرائیل انتظار دارد، هموار خواهد کرد.

بر اساس گزارش روزنامه یدیعوت آحارونوت، ایالات متحده در دو مسیر جداگانه مذاکره کار خواهد کرد، نخست در مورد برنامه هسته‌ای و دوم در مورد توسعه موشک‌های بالستیک و توطئه‌های ایران در خاورمیانه.

در همین حال، مقامات امنیتی اسرائیل به تصمیم‌گیرندگان این کشور توصیه می‌کنند که برای جلوگیری از پیشبرد برنامه هسته‌ای ایران، راه حل نظامی را کنار نگذارند. از سوی دیگر، آویو کوخاوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل از طرحی که برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران تهیه کرده بود، پرده برداشت، در این طرح، تخمین زده شده است که تهران برای تولید نخستین بمب هسته‌ای حداقل به یک سال زمان نیاز دارد، بنابر این، کوخاوی به ارتش دستور داده است در پرتو تحقیقات انجام شده برای مقابله با ایران آمادگی بگیرد.

در همین حال، بنی‌گانتز اعلام کرد که اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد که "ایران در سال‌های اخیر در زمینه پژوهش و توسعه، جمع آوری مواد غنی‌شده و قابلبت‌های تهاجمی، پیشرفت بسیاری کرده و دولت ایران، دستیابی به سلاح هسته‌ای را به عنوان یکی از اهداف مهم و استراتژیک خود تلقی می‌کند." گانتز افزود که "اسرائیل در مواجهه با چنین وضعیتی، اقدام نظامی را از گزینه‌های مقابله با ایران حذف نخواهد کرد."

از سوی دیگر و به دنبال اظهارات گانتز، یعقوب نیگل، رئیس پیشین امنیت ملی اسرائیل و مشاور سابق امنیتی نتانیاهو، نسبت به اقدام بازگشت به توافق‌نامه هسته‌ای با ایران هشدار داد. وی دولت اسرائيل و متحدانش در منطقه را برای همکاری با ایالات متحده به منظور جلوگیری از بازگشت به توافق هسته‌ای و حفظ تهدید نظامی علیه برنامه هسته‌ای ایران فراخواند. وی تأکید کرد که هدف از تهدید نظامی به معنای تشویق به جنگ نیست، بلکه به معنای واداشتن ایران به نگرانی نسبت به احتمال نابودی تأسیسات هسته‌ای آن کشور است.

یعقوب نیگل با اشاره به گزارشی، اظهار داشت که تهران در حال کار روی غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۲۰ درصد است، افزون بر آن‌که سانتریفیوژهای پیشرفته‌تری را در تأسیسات زیرزمینی خود نصب کرده است.

نیگل افزود: در صورت پافشاری دولت آمریکا به توافق با ایران، اسرائیل باید از هیچ تلاشی برای جلوگیری از حفظ "برنامه هسته‌ای غیرنظامی" در تأسیسات زیرزمینی ایران و الزام آن کشور به عدم برخورد با سه عنصر اساسی برنامه هسته‌ای غیرقانونی، یعنی برنامه تسلیحاتی و ابزارهای حمل آن، حفظ مواد رادیواکتیو مانند اورانیوم در تمام سطوح غنی‌سازی شده، پلوتونیوم و فناوری تولید جنگ افزارهای هسته‌ای، دست بردار نباشد.

همچنان، «یعقوب عمیدور» ژنرال بازنشسته ارتش اسرائیل که قبلاً سمت ریاست امنیت ملی اسرائیل را بر عهده داشت از موضع نیگل حمایت کرده و در نشست پژوهشی در مورد برنامه هسته‌ای ایران که توسط موسسه استراتژی و امنیت اورشلیم برگزار شد، تأکید کرد که در صورت عدم ایجاد اصلاحات در برجام، اسرائیل باید برای اطمینان از عدم دستیابی تهران به بمب هسته‌ای، اقدام نظامی را به عنوان تنها گزینه در مقابله با ایران تلقی کند. عمیدور خاطرنشان کرد که باید پیشاپیش از موفقیت گزینه نظامی برای جلوگیری از تولید سلاح هسته‌ای توسط ایران، اطمینان حاصل شود.