برگزاری نشست تجاری اروپا و ایران بار دیگر با انتقادهای فراوان روبه‌رو شده است. منتقدان با اشاره به نقض گسترده حقوق بشر و «فعالیت‌های شرورانه» در منطقه، گسترش دادوستد با حکومت جمهوری اسلامی ایران را محکوم می‌کنند.

این نشست که از روز دوشنبه، ۱۱ اسفندماه، به مدت سه روز به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود، ابتدا قرار بود اواخر آذرماه با سخنرانی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، و جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برگزار شود؛  اما به‌دنبال اعدام روح‌الله زم، روزنامه‌نگار و مدیر کانال تلگرام آمدنیوز در ایران و موج اعتراض‌ها به این نشست، برگزاری آن به تعویق افتاد.

به گزارش اورشلیم پست، روز یکشنبه گزارش‌هایی از انصراف مقام‌های اتحادیه اروپا، ازجمله جوزپ بورل، از شرکت در این نشست سه‌روزه منتشر شد. 

همچنین بررسی فهرست سخنرانان نشست نشان می‌دهد هیچ‌یک از مقام‌های ارشد اتحادیه اروپا و ایران در آن سخنرانی ندارند. 

نمایندگان پارلمان اروپا، روز جمعه هشتم اسفندماه، در نامه‌ای خطاب به جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، شارل میشل، رییس شورای اروپا و اورزولا فون‌در‌لاین، رییس کمیسیون اروپا، خواستار آن شده بودند که به‌دلیل نقض حقوق بشر و حمایت رژیم ایران از تروریسم، هیچ‌یک از مقام‌های این اتحادیه ازجمله جوزپ بورل، در نشست تجاری اروپا و ایران شرکت نکنند.

در این نامه که به امضای ۲۲ نماینده پارلمان اروپا رسیده بود، همچنین به محکومیت اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی اشاره شده بود که ماه جاری در دادگاه بلژیک به‌دلیل برنامه‌ریزی برای حمله تروریستی به نشست سازمان مجاهدین خلق در فرانسه در سال ۲۰۱۸ محکوم شد. 

نمایندگان پارلمان اروپا خواسته بودند که هرگونه روابط با ایران به توقف «شکنجه و اعدام‌ها» در ایران و همچنین «فعالیت‌های شرورانه» این کشور در خارج از مرزهایش مشروط شود. آن‌ها نوشته بودند: «بی‌رحمی رژیم در اعدام زندانیان برای جلوگیری از اعتراض‌ها در آینده، نارضایتی قزاینده در جامعه ایران را به‌طور کامل نادیده می‌گیرد و خلاف ارزش‌های اروپایی است.»

آنا فوتیگا، عضو لهستانی پارلمان اروپا و نویسنده‌ این نامه، در حساب توییتر خود نوشته بود: «ایران بالاترین نرخ سرانه اعدام را دارد. در بسیاری از موارد مجازات‌های اعدام پس از محاکمه‌های آشکارا ناعادلانه‌ و همراه با اعتراف‌های زیر شکنجه اجرا می‌شوند. بنابراین ما از رهبری اتحادیه اروپا می‌خواهیم روابط خود با ایران را به رعایت حقوق بشر مشروط کنند.»

هم‌زمان بسیاری از ایرانی‌ها نیز در توییتر از دادوستد تجاری اتحادیه اروپا با ایران انتقاد کردند و ژیو وانگ، پژوهشگر آمریکایی- چینی که به مدت سه‌سال در ایران زندانی بود، نیز با انتقاد از جوزپ بورل، در حساب توییتر خود نوشت: «گسترش روابط تجاری اتحادیه اروپا و ایران نشان‌دهنده رضایت آن از وحشی‌گری‌های رژیم ایران در داخل و خارج از آن کشور است و تنها به بدتر شدن رفتار این رژیم می‌انجامد.» 

البته به نوشته وال‌استریت‌ژورنال در روز یکشنبه، انصراف بورل از شرکت در این نشست بیشتر به تصمیم اخیر تهران مبنی‌بر مخالفت با جلسه مشترک با اروپایی‌ و آمریکایی‌ برای گفت‌وگو درمورد احیای توافق هسته‌ای نسبت داده می‌شود.

اورشلیم پست در سال ۲۰۱۹ گزارش داده بود که ریچارد گرنل، سفیر وقت ایالات متحده آمریکا در آلمان، اصرار کرده بود که مؤسسه «بورس و بازار»، یکی از برگزارکنندگان نشست تجاری اتحادیه اروپا و ایران، باید به‌دلیل نقض تحریم‌های آمریکا علیه رژیم ایران، مورد تحریم قرار گیرد.