یادی کنیم از نمایش فدراسیون فوتبال که در یک سال اخیر بارها درباره کسب میزبانی جام ملت‌های آسیا مانور خبری راه انداخته بود اما در ۲۴ ساعت اخیر، میزبانی تیم‌های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا و میزبانی تیم ملی در بازی‌های راهیابی جام جهانی، از ایران گرفته شد.

کمیته مسابقات کنفدراسیون فوتبال آسیا، بحرین را به عنوان میزبان چهار بازی پایانی ایران در مسابقات راهیابی به جام جهانی قطر انتخاب کرد. این انتخاب ای‌اف‌سی، صعود تیم ملی ایران را به شدت دشوار می‌کند. ایران باید در سه بازی از چهار بازی باقیمانده میزبان می‌شد و با توجه به موقعیت ضعیف تیم ملی در جدول بازی‌ها، از دست رفتن میزبانی می‌تواند خطر از دست رفتن فرصت حضور در جام جهانی قطر را افزایش دهد. اگر فوتبال ایران به جام جهانی صعود نکند، با وجود بحران اقتصادی که با آن دست به گریبان است، آنگاه بسیار سخت می‌تواند به رهایی خود از بحران‌ها فکر کند، چون درآمدها و فرصت‌های ارزشمندی را از دست می‌دهد.

تماس محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، با جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا و شیخ سلمان، رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا به نتیجه‌ای منجر نشد که میزبانی ایران را تضمین کند. مسعود سلطانی‌فر، وزیر ورزش و جوانان، نیز به اینفانتینو و شیخ سلمان نامه نوشت اما تصمیم ای‌اف‌سی، میزبانی بحرین بود.

رضا صالحی امیری، رئیس کمیته ملی المپیک ایران، می‌گوید که میزبانی بحرین در انتخابی جام‌جهانی، حاصل یک تبانی بوده که کنفدراسیون فوتبال آسیا اعلام و فیفا مقابل آن سکوت کرده است.

فدراسیون فوتبال قصد دارد به دادگاه عالی ورزش شکایت کند اما بعید به نظر می‌رسد تعیین میزبانی، قابل شکایت کردن باشد. روابط عمومی فدراسیون فوتبال ایران درباره میزبانی بحرین اعلام کرد: «اگر قرار باشد جلسه‌ای با اینفانتینو داشته باشیم یا به دادگاه عالی ورزش شکایت کنیم، حتما این کار را می‌کنیم، چون این یک ظلم آشکار است.»

اما محرومیت تیم ملی از میزبانی، پایان ماجرای لغو میزبانی فوتبال ایران نیست. پرسپولیس، استقلال، تراکتور و فولاد، تیم‌های ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا نیز نمی‌توانند حریفان خود را در ایران میزبانی کنند.

فراموش نکنیم که لغو میزبانی تیم‌های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا، پس از شلیک سپاه به پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمای اوکراینی و مرگ دلخراش ۱۷۶ سرنشین و خلبان و خدمه پرواز، اتفاق افتاد. از دی‌ماه ۹۸ میزبانی ایران لغو شد و ای‌اف‌سی، امن نبودن آسمان ایران برای پرواز و سفر تیم‌ها به ایران را دلیل این تصمیم اعلام کرد.

سال ۹۸ مقامات ورزشی ایران و مدیران چهار باشگاه ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان، در مذاکرات خود ای‌اف‌سی اصرار داشتند که این محرومیت حذف شود اما ای‌اف‌سی تصمیم خود را گرفته بود. تیم‌های ایرانی حتی به کناره‌گیری از مسابقات تهدید کردند اما آن تصمیم، تغییر نکرد. پیش از آن نیز، مناقشه سیاسی ایران و عربستان منجر به دردسر برای رقابت‌های ورزشی شده بود و دو کشور حاضر نبودند تیم‌های ورزشی خود را به خاک حریف بفرستند.

اما یک سال بعد، شیوع کرونا و برگزاری متمرکز لیگ قهرمانان در قطر باعث شده است که دو مسئله محرومیت ایران از میزبانی در لیگ قهرمانان آسیا و مسئله ایران و عربستان، دیگر بحث‌برانگیز نشود. بازی‌های فصل گذشته لیگ قهرمانان در قطر برگزار شد اما در فصل جدید لیگ قهرمانان آسیا که برنامه‌ آن اعلام شده است، باز هم از میزبانی تیم‌های ایرانی خبری نیست. این‌بار شیوه کنترل ایران در شرایط همه‌گیری کرونا و امکانات اندک کشور برای برگزاری مسابقات با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، تیم‌های ایرانی را از میزبانی بازی‌ها محروم کرده است.

وزیر ورزش ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر رفتن یا نرفتن استقلال به عربستان، گفته است: «فعلا تصمیمی در این باره نگرفته‌ایم. طبیعتا فدراسیون فوتبال باید در این مورد تصمیم بگیرد. مطمئنا ما هم ملاحظات سیاسی خود را خواهیم داشت و متناسب با اتفاقات گذشته و پیگیری‌هایی که انجام خواهیم داد، تصمیمات مقتضی را می‌گیریم.»

ایران به دلیل ضعف در زیرساخت‌های ورزشی، توان میزبانی بازی‌های قاره‌ای را ندارد. اما فارغ از این، تحریم‌های بانکی، تلویزیون انحصاری ایران که حق پخش بازی‌ها را پرداخت نمی‌کند و محدودیت‌های اجتماعی ایران که گردشگری ورزشی را به خطر می‌اندازد و دلایل پرشمار دیگر، باعث می‌شود که ای‌اف‌سی میزبانی رقابت‌های قاره را به ایران ندهد. اگر سوال این است که در شرایط موجود ایران، آیا چاره‌ای پیدا می‌شود؟ پاسخ احتمالا یک کلمه است: خیر.

برنامه بازی‌های راهیابی جام جهانی قطر

چین، میزبان گروه A

تیم‌ها: چین، سوریه، فیلیپین، مالدیو و گوآم

کویت، میزبان گروه B

تیم‌ها: کویت، استرالیا، اردن، نپال و چین‌تایپه

 بحرین، میزبان گروه C

تیم‌ها: بحرین، ایران، عراق، کامبوج، هنگ‌کنگ

 عربستان، میزبان گروه D

تیم‌ها: عربستان، ازبکستان، سنگاپور، یمن و فلسطین

 قطر، میزبان گروه E

تیم‌ها: قطر، عمان، افغانستان، هند و بنگلادش (حضور قطر به عنوان میزبان جام جهانی نمادین است)

 ژاپن، میزبان گروه F

تیم‌ها: ژاپن، قرقیزستان، تاجیکستان، میانمار و مغولستان

 امارات، میزبان گروه G

تیم‌ها: امارات، ویتنام، مالزی، تایلند و اندونزی

 کره‌جنوبی، میزبان گروه H

تیم‌ها: کره‌جنوبی، ترکمنستان، لبنان، کره‌شمالی و سریلانکا

برنامه بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا

کنفدراسیون فوتبال آسیا، میزبانان مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۲۱ را اعلام کرد. کشورهای امارات، عربستان و هند میزبانی را بر عهده دارند.

گروه A، میزبان: عربستان-ریاض

الهلال عربستان، شباب الاهلی امارات، استقلال تاجیکستان و برنده پلی‌آف یک غرب (الغرافه قطر-ای‌جی‌ام‌کی ازبکستان)

گروهB، میزبان: امارات-شارجه

شارجه امارات، تراکتور ایران، پاختاکور ازبکستان و برنده پلی‌آف ۲ غرب (الوحده عربستان-نیروی هوایی عراق)

گروهC، میزبان: عربستان-جده

الدحیل قطر، الاهلی عربستان، استقلال ایران و الشرطه عراق

گروه D، میزبان: عربستان-ریاض:

السد قطر، النصر عربستان، الوحدات اردن و برنده پلی‌آف ۳ غرب (فولاد ایران-العین امارات)

گروه E، میزبان، هند-گوآ:

پرسپولیس ایران، الریان قطر، گوآی هند و برنده پلی‌آف ۴ غرب (الوحده امارات-الزورای عراق)