روز یکشنبه آینده برابر با ۱۳ ژوئن، بنیامین نتانیاهو که طولانی‌ترین دوره نخست‌وزیری در تاریخ اسرائیل را سپری کرده است، در نشست ویژه مجلس این کشور که به مخالفان دولت رای اعتماد می‌دهد، مقام خود را از دست خواهد داد و در صورت موفقیت مخالفان در کسب رای اعتماد از مجلس، دولت جدید در همان روز سوگند هم یاد خواهد کرد.
این در حالی است که ائتلاف جدید که به احتمال زیاد قدرت را در اسرائیل در دست می‌گیرد، چهره‌های از طیف‌های مختلف سیاسی عقیدتی را گرد هم آورده است که از آن جمله، حزب اسلامگرای «راعم» محافظه‌کار است که برای نخستین بار به عنوان یک حزب عربی مستقل به ائتلاف حاکم اسرائیل پیوسته است. افزون بر آن، در این ائتلاف یک حزب ملی یهودی و شش حزب دیگر از جناح‌های راست و چپ اسرائيل حضور دارند. این گروه از متحدان به ظاهر ناهمگون ادعا می‌کنند که انتخابات اخیر بیشتر از اینکه رای‌گیری باشد، همه‌پرسی در مورد سیاست‌هایی بوده که بنیامین نتانیاهو آن‌ها را دنبال می‌کرده است.
شکی نیست که دولت بایدن به دلیل مشکلات و چالش‌هایی که دولت جدید آمریکا و دولت دموکرات سابق به رهبری باراک اوباما در حفظ روابط صمیمانه با بنیامین نتانیاهو با آن روبه‌رو بوده‌اند، از تغییرات ایجاد شده در اسرائیل استقبال می‌کند؛ به ویژه اینکه روابط باراک اوباما با نتانیاهو با نهایت اهمال و بی‌توجهی روبه‌رو بوده است؛ در حالی که واشنگتن و تل‌آویو در یک وضعیت از پیش تعریف شده، همواره روابط گسترده و ویژه‌ای دارند. همچنین به نظر می‌رسد که تنش‌های دوران اوباما تا حدود زیادی بر جانشین دموکرات وی، رئیس‌جمهور بایدن، تاثیر گذاشته است.
از نظر نتانیاهو، نفتالی بنت، جانشین احتمالی وی، در چندین مورد بحث‌انگیز توانایی مقابله با بایدن را ندارد و اگر از او خواسته شود که روند شهرک‌سازی در کرانه باختری را متوقف کند، در برابر خواسته‌های واشنگتن سر خم خواهد کرد. این در حالی است که مقامات دولت جدید آمریکا از هر فرصتی برای دیدار و گفت‌وگو با مخالفان برجسته نتانیاهو از جمله بنی‌گانتز استفاه کرده‌اند. با این حال، بعید است که دولت بعد از نتانیاهو، علی‌رغم علاقه‌مندی به اصلاح روابط بین مقامات اسرائیلی و حزب دموکرات، موفقیت‌ها و دستاوردهایی را که نتانیاهو با حزب جمهوری‌خواه در دوره ریاست جمهوری ترامپ در مورد پرونده درگیری اسرائیل و فلسطین به دست آورده است، کنار بگذارد.
همچنین مشخص نیست که آیا کنار رفتن نتانیاهو از قدرت به واشنگتن و تل‌آویو کمک می‌کند تا راه‌حل‌هایی برای اختلافات اصلی سیاسی بین دو کشور پیدا کنند. با آنکه بنیامین نتانیاهو خلاف این موضوع را ادعا می‌کند، نفتالی بنت تاکنون تمایل خود را به دادن امتیاز در مورد پرونده شهرک‌سازی نشان نداده است و گزارش‌ها حاکی از آن است که نفتالی بنت وعده داده است که فعالیت شهرک‌ها را متوقف نخواهد کرد.
بنابراین، متحدان نفتالی بنت در ائتلاف چپ در مورد یافتن راه‌حل به او فشار خواهند آورد اما مشخص نیست که چپ‌گرایان در ائتلاف جدید، سرمایه سیاسی کافی برای تحمیل تغییرات اساسی به نخست‌وزیر آینده را دارند یا خیر. علاوه بر نگرانی‌های فوری در مورد پرونده شهرک‌سازی، چشم‌اندازها برای رسیدن به یک راه‌حل گسترده‌تر و دائمی برای ایجاد کشور فلسطین در اسرائیل پس از نتانیاهو، تا به حال در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. البته نفتالی بنت در مخالفت دیرینه نه تنها با راه‌حل دو کشور، بلکه با تاسیس کشور فلسطین به هر نوعی که باشد، از نتانیاهو سخت‌گیرتر است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در پیوند به پرونده هسته‌ای ایران، نتانیاهو مایل بود سر سیاست واشنگتن در قبال ایران، با آمریکا وارد کشمکش شود و در عمل نیز گام‌هایی در این راستا برداشت اما ممکن است دولت جدید چنین تمایلی نداشته باشد که کاخ سفید را در مورد یکی از اهداف اصلی سیاست خارجی بایدن برای بازگشت به برجام با چالش روبه‌رو کند. البته نفتالی بنت و متحدانش ممکن است به انتقاد از توافق هسته‌ای که هنوز هم بسیاری از اسرائیلی‌ها با آن مخالفند، ادامه دهند. نتانیاهو می‌تواند این تلاش‌ها علیه برجام را تقویت کند. همچنان که قصد دارد علیه عادی‌سازی روابط با ایران در صفوف مخالفان به مبارزه بپردازد؛ اما این احتمال که فشار مداوم واشنگتن و برخی از شرکای ائتلاف، زمینه را برای احیای برجام با ایجاد برخی تغییرات در آن فراهم می‌کند را نمی‌توان منتفی دانست؛ هرچند این امر به پویایی داخلی در دولت ائتلاف جدید که شامل جریان‌های کاملا تقسیم شده است، بستگی دارد.
کنار رفتن نتانیاهو از قدرت ممکن است فضای خصومت شخصی بین تل‌آویو و کاخ سفید را تغییر دهد اما مسائل سیاسی بزرگی در روابط اسرائیل و آمریکا وجود دارد که در حال حاضر هیچ راه‌حلی برای آن‌ها یافت نمی‌شود. با این حال، به نظر می‌رسد که اختلاف‌نظرها در مورد فلسطین و ایران با رکود بیشتری مواجه شوند. بایدن با فشار فزاینده نسل جدید قانون‌گذاران دموکرات که سعی در ایجاد اصلاحاتی در روابط ویژه ایالات‌متحده و اسرائيل -که از دهه ۱۹۶۰ به بعد حمایت گسترده هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواهان را با خود دارد- روبه‌رو است. این قانون‌گذاران از جمله شماری از نمایندگان همچون رشیده طلیب، ایلهان عمر، الکسندریا اُکاسیو-کورتز و برخی دیگر که در حال رشد و گسترش نفوذ هستند، بازتاب دهنده اتفاق‌نظر فزاینده در افکار مترقی آمریکا مبنی بر این موضوعند که اسرائیل کشوری با تفکر «آپارتاید» است که برای سرکوب سازماندهی شده فلسطینیان و «پاکسازی قومی» در سرزمین فلسطین در تلاش است.
البته تصویب قرارداد اخیر فروش اسلحه به ارزش ۷۳۵ میلیون دلار به اسرائیل در دولت بایدن، خشم ده‌ها دموکرات را برانگیخت؛ به طوری‌که خواکین کاسترو، نماینده تگزاس، در مورد «زمان فروش این تسلیحات» و پیامی که این اقدام در مورد لزوم فوریت آتش‌بس به اسرائیل و جهان می‌فرستد و نیز پرسش‌های مطرح شده در مورد قانونی بودن حملات نظامی اسرائیل که به کشته شدن غیرنظامیان در غزه منجر شد، ابراز نگرانی کرد.
در نتیجه، می‌توان گفت که تغییر احتمالی دولت در اسرائیل ممکن است موفق شود نتانیاهو را حذف کند اما بعید است که این دولت بتواند برای رفع اختلافات میان واشنگتن و تل‌آویو راه‌حل‌های بنیادی ارائه دهد.
