یکی از دو کرگدن سفید شمالی بازمانده در جهان به دلایل «اخلاقی» از برنامه تولید مثل بلندپروازانه برای نجات این گونه‌ در خطر انقراض خارج شد.

محققان کنسرسیوم حفاظتی بایورسک با اشاره به خطرات و دلایل ایمنی گفتند کشت تخمک از ناجین ۳۲ ساله را متوقف خواهند کرد. بایورسک روز پنجشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «بعد از سنجش خطرات و فرصت‌ها برای هر مورد و کل گونه، این تصمیم‌گیری انجام شد و گزینه دیگری وجود ندارد.»

به این ترتیب فاتو دختر ناجین ـ دیگر کرگدن سفید شمالی باقی‌مانده روی کره زمین - تنها اهدا کننده و تنها امید نجات این گونه از انقراض خواهد بود.

سودان، آخرین کرگدن نر این گونه سال ۲۰۱۹  در مرکز حراست حیات وحش اوُل پجتا در کنیا از دنیا رفت. ناجین و فاتو تحت امنیت بالایی در همین مرکز زندگی می‌کنند. اسپرم‌های سودان پیش از مرگش برای لقاح مصنوعی جمع‌آوری شده و استفاده می‌شود.

از سال ۲۰۱۹ این کنسرسیوم بین‌المللی در حال جمع‌آوری تخمک‌های ناجین و فاتو برای یک برنامه تولید مثل است که پیشتر در کرگدن‌ها آزمایش نشده است.

در این برنامه گروهی از دامپزشکان بین‌المللی، تخمک‌های کرگدن ماده را تحت بیهوشی در یک عمل دو ساعته و پرخطر خارج می‌کنند. سپس تخمک‌ها برای لقاح به آزمایشگاهی در ایتالیا فرستاده می‌شود و آن‌جا برای تولید جنین از اسپرم برداشت شده از دو نر مختلف در گذشته استفاده می‌شود.

محققان سال‌ها برای تحقیق و توسعه این روش وقت صرف کرده‌اند. پس از افزودن ۳ جنین در ماه ژوییه تاکنون ۱۲ جنین از این طریق تولید شده‌اند.

محققان بایورسک گفتند تصمیم‌گیری در مورد بازنشسته کردن ناجین «بسیار دشوار بود» زیرا آن‌ها باید مسئله را هم از نظر حفظ این گونه و هم از نظر رعایت حقوق اخلاقی یک جانور بررسی می‌کردند.

دکتر فرانک گورتز و دکتر استفان اینگولو می‌گویند: «تصمیم‌گیری در باره خارج کردن گزینه‌ای از برنامه حفاظت گونه‌ها به دلیل ملاحظات مربوط به سلامت اغلب زیاد طول نمی‌کشد. اما وقتی این حیوان ۵۰ درصد از جمعیت موجود را تشکیل می‌دهد باید چندین بار مسئله را بررسی کرد زیرا تاثیر چشمگیری بر دورنمای برنامه حفاظت دارد.»

در سونوگرافی اخیر ناجین چندین توده کوچک و خوش‌خیم در دهانه رحم، درون رحم و همچنین یک کیست در تخمدان چپ دیده شده است اما این برای ناجین پایان خط نیست.

حالا ناجین نقش ارزشمندی به عنوان سفیر حفاظت از گونه خود ایفا خواهد کرد. از نمونه‌های بافتی او در تحقیقات سلول‌های بنیادی و تلاش برای انتقال دانش و رفتار اجتماعی او به زادگان این گونه استفاده خواهد شد.

ناجین و فاتو قادر به حمل جنین نیستند و بنابراین مادران جانشین از جمعیت کرگدن سفید جنوبی انتخاب خواهند شد.

ناجین سال ۱۹۸۹ در باغ وحشی در جمهوری چک متولد شد و در سال ۲۰۰۹ به مرکز حراست حیات وحش اوُل پجتا در کنیا انتقال یافت و در آن‌جا تحت حفاظت در برابر شکارچیان غیرقانونی زندگی می‌کند.