بر اساس اعلام بانک مرکزی ایران، متوسط قیمت خرید یک مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران از ۳۲ میلیون تومان فراتر رفته است که این رقم نسبت به زمان مشابه سال قبل افزایشی ۱۷.۷ درصدی را نشان می‌دهد. نرخ اجاره‌بهای مسکن در تهران هم در آبان ۱۴۰۰ نسبت به زمان مشابه سال قبل حدود ۵۲ درصد افزایش یافته که این میزان افزایش از سال ۱۳۹۳ تاکنون بی‌سابقه بوده است. این گزارش میانگین رشد سالیانه نرخ‌ اجاره‌بهای مسکن در کل ایران را نزدیک به ۵۵ درصد اعلام کرده است.

آماری که بانک مرکزی ایران روز دوشنبه، ۷ آذر، در سایت رسمی خود منتشر کرد نشان می‌دهد که نرخ اجاره‌بهای مسکن در ایران در مدت یک سال، بیش از دو برابر شده، در حالی‌ که در میزان درآمد و دستمزد کارگران و مستمری‌بگیران هیچ تغییری ایجاد نشده است.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، یکی از دلایل افزایش قیمت‌‌ها در بازار اجاره مسکن در تهران رکود بازار خریدوفروش است. از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا آبان ۱۴۰۰، قیمت مسکن در شهر تهران ۶۱۱ درصد و نرخ اجاره‌بها حدود ۱۴۰ درصد افزایش یافته‌ است.

موضوع قابل‌توجه این است که رشد صعودی قیمت‌ها هر سال نسبت به سال قبل شتاب بیشتری گرفته؛ به‌ طوری‌ که شاخص رشد سالیانه کرایه مسکن در شهر تهران که در آبان ۱۳۹۶ معادل ۹.۶ درصد بوده، در آبان سال ۱۳۹۷ به ۱۷ درصد رسیده است. در آبان ۱۳۹۸ رشد سالیانه اجاره‌بها ۳۱.۴ درصد بوده که در آبان ۱۳۹۹ این رقم به ۲۸.۷ درصد رسیده و در آبان ۱۴۰۰ معادل ۵۱.۶ درصد شده است.

افزایش ۵۵ درصدی نرخ اجاره‌بهای مسکن در سال ۱۴۰۰ در حالی‌ اعلام می‌شود که بر اساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا، میزان مجاز افزایش اجاره‌بهای مسکن در شهرهای بزرگ ۲۵ درصد است. با این حال در ماه‌های گرم سال و هم‌زمان با شروع فصل‌ جابه‌جایی‌ها، گزارش‌های متعددی منتشر شد که از افزایش سرسام‌آور نرخ اجاره‌‌بها حکایت داشت.

برخی از مشاوران املاک در گفت‌وگو با رسانه‌های داخلی ایران اعلام کردند که به دنبال افزایش اجاره‌‌بهای مسکن و ناتوانی شهروندان از تامین این مبالغ بسیاری از ساکنان شرق و غرب تهران به مناطق حاشیه‌ای کوچ کرده‌اند. مقصد ساکنان شرق تهران مکان‌هایی چون بومهن و پردیس بود و ساکنان غرب نیز به مناطقی مثل وردآورد و گرمدره رفتند.

گزارشی که روزنامه همشهری در تابستان ۱۴۰۰ از یک انبار بزرگ در حاشیه تهران منتشر کرد، نشان می‌داد که تعداد زیادی از مستاجران به دلیل ناتوانی در پرداخت اجاره‌، وسایل خود را به انبارها منتقل کرده و خود به خانه اقوام رفته‌اند.

پیش‌تر مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک، با بی‌نتیجه خواندن نرخ‌گذاری دولتی در بازاری که در اختیار بخش خصوصی است، گفته بود: «وقتی تورم ۴۴ درصد است و شما سقف افزایش اجاره‌بها را ۲۵ درصد تعیین می‌کنید، تعادل در اقتصاد را به هم می‌زنید. این باعث می‌شود تا مالکان از اجاره دادن واحدها خودداری کنند که به کاهش خانه‌های اجاره‌ای، فشار تقاضا و افزایش نرخ‌ در آینده منجر می‌شود.»

وزارت راه‌ و شهرسازی به‌تازگی در گزارشی اعلام کرده است که حدود ۶۴ درصد از متوسط درآمد خانوارها در تهران و دیگر کلان‌شهرها به پرداخت اجاره‌بهای مسکن اختصاص می‌یابد.

رشد ۶۱۱ درصدی قیمت مسکن

در حال حاضر میانگین قیمت یک مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران ۳۲ میلیون تومان است. بر اساس گزارش بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، از سال ۱۳۹۶ تاکنون یعنی در مدت چهار سال، قیمت مسکن در تهران ۶۱۱ درصد افزایش یافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سیر صعودی قیمت مسکن در مدت یک سال گذشته نیز ادامه یافته؛ به‌ طوری‌ که در آبان ۱۴۰۰ نسبت به زمان مشابه سال قبل ۱۷.۷ درصد بیشتر شده است.

بر اساس گزارش پایگاه خبری فرارو، قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در منطقه ۱ تهران، یکی از مناطق مرفه‌نشین این شهر، از متوسط متری ۷۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان شروع می‌شود و در منطقه ۲۲، غربی‌ترین نقطه تهران، به ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌رسد.

بررسی‌ها در حومه‌ شهرها و مناطق حاشیه‌ای نیز نشان می‌دهد که سیر صعودی قیمت‌ها به این مناطق نیز سرایت کرده است؛ به‌ طوری‌ که بنا بر گزارش خبرگزاری دانشجو، در حال حاضر قیمت مسکن در حومه و اقمار شهر تهران از ۵.۲ میلیون تومان در ملارد شروع می‌شود و تا ۶۱.۵ میلیون تومان در لواسان می‌رسد. همچنین قیمت مسکن در پرند که کمترین زیرساخت‌ها در آن ایجاد شده و دسترسی به آن با وسایل حمل‌ونقل عمومی ارزان‌ هم ممکن نیست، حالا متری ۵.۸ میلیون تومان است.