روز جمعه پنجم فروردین، (۲۵ مارس) علی اکبر محرابیان، وزیر انرژی جمهوری اسلامی ایران، در سفر به منطقه مرزی سیستان و بلوچستان ایران گفت که طالبان باید حقآبه ایران را به طور کامل بپذیرند و اجازه دهند آب رود هیرمند به ایران سرازیر شود و از عملی نشدن تعهد طالبان در این زمینه سخن گفت. طالبان دلیل باز نشدن آب هیرمند به سوی ایران را مشکلات فنی عنوان میکنند.
وزیر انرژی جمهوری اسلامی ایران با اشاره به کمآبی مناطق سیستان و بلوچستان ایران، گفت: «در سال گذشته مقدار کمی از آب هیرمند به سوی ایران آزاد شد، اما این جریان زود متوقف گردید و ما دوباره با مشکل کم آبی مواجه شدیم.»
او در ادامه افزود که در سه ماه اخیر بارها با مقامهای طالبان در مورد به رسمیت شناختن حقآبه جمهوری اسلامی ایران صحبت کرده است و آنان اطمینان دادهاند که میپذیرند، اما هنوز کار عملی در این زمینه انجام نشده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سوم اسفند سال گذشته، وزارت انرژی و آب طالبان با انتشار اطلاعیه اعلام کرد که به معاهده آب هیرمند که در سال ۱۳۵۱ میان ایران و افغانستان منعقد شده است، پایبند است و بسته شدن مسیر آب هیرمند به سوی ایران عمدی نیست، بلکه به دلیل مشکلات فنی است. این وزارت تاکید کرد که در تلاش است تا مشکلات فنی مزبور حل شوند.
اما با گذشت یک ماه از نشر این اطلاعیه، هنوز وزارت انرژی جمهوری اسلامی ایران از نرسیدن آب هیرمند به خاک ایران شکایت دارد.
موضوع حقآبه ایران از رود هیرمند بحث جدیدی نیست و از سالها پیش معضل بزرگی میان دولتهای افغانستان و ایران بوده است. در طول سالهای جنگ و حتی در دهه اول حکومت جمهوریت در افغانستان، آب هیرمند بدون هیچ کنترلی به خاک ایران سرازیر میشد و دولت ایران با استفاده از این آب، تاسیساتی در مرز بین افغانستان و ایران ایجاد کرده بود. اما با احداث سد کمالخان بر روی آب هیرمند، مسیر آب هیرمند به سوی ایران مسدود شد. هرچند دولت پیشین افغانستان حقآبه ایران را از رود هیرمند قبول داشت، اما به گفته کارشناسان حوزه آبهای فرامرزی افغانستان، دولت ایران خواستار آب بیشتر از حقآبه خود بود و این موضوع سبب بروز مشکلاتی در این زمینه میان دولتهای دو کشور شده بود. محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، در مراسم گشایش سد کمالخان اعلام کرد که پس از این، آب افغانستان را به قیمت نفت میفروشد.
اما حامد کرزی، رئیس جمهوری اسبق افغانستان، در گفتوگو با خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که روز سهشنبه، ۱۷ اسفند ۱۴۰۰منتشر شد، از طالبان خواست تا از دادن آب به ایران دریغ نکنند و حتی اگر این کشور آب بیشتر نیاز دارد، بدون توجه به معاهده و توافق، در اختیار آن بگذارند.