به رغم درخواستهای حزب کارگر برای تصویب قانون جدیدی تا خانوارها بتوانند ۲۰۰ پوند در سال صرفهجویی کنند، دولت بوریس جانسون با تاکید مجدد بر انرژی هستهای و بهرهبرداری از هیدروژن، از راهکار ملی جدید خود در مورد انرژی که مدتها با تاخیر روبهرو شده بود رونمایی کرد و در همین حال، تصمیم دارد مانع کنونی برای توربینهای بادی واقع در ساحل را بردارد.
پیش از آن که کواسی کوارتنگ، وزیر بازرگانی، از این راهکار رونمایی کند، حرکتی که به دلیل اختلافات با وزارت دارایی بر سر تامین مالی آن متوقف شد، نخستوزیر ادعا کرد که این راهکار «میتوانست» ۹۵ درصد از برق بریتانیا را تا سال ۲۰۳۰ با کربن کم تامین کند و ۴۰ هزار شغل جدید در صنایع پاک پدید آورد.
جانسون با اشاره تلویحی به مشکلات انرژی که در حال حاضر کشورهای اروپایی در برابر خود میبینند که نتیجه تجاوز روسیه به اوکراین است و باعث تحریمهای شدید علیه مهاجم شده است، و دولتهای اروپایی با قبول هزینه نهچندان اندک آن، با اتخاذ موضع اخلاقی در برابر این جنگ از قبول گاز صادر شده آن سر باز زدهاند، گفت: «این راهکار وابستگی ما را به منابع نیرویی که در معرض قیمتهای بیثبات بینالمللی قرار دارند و از کنترل ما خارج است، کاهش میدهد و به این ترتیب، میتوانیم از خودکفایی بیشتر انرژی با صورتحسابهای ارزانتر برخوردار شویم.»
این طرح، بلندپروازی دولت را برای ساختن هشت رآکتور هستهای جدید، تحت نظارت نهاد جدیدی به نام «گریت بریتیش نوکلیر» (Great British Nuclear) به نمایش میگذارد و هدف آن پیشبرد خودکفایی انرژی از طریق تهیه ۲۵ درصد برق بریتانیا تا سال ۲۰۵۰ است، اما احتمالا هنوز شبهههایی در مورد تامین و توانایی پرداخت مالی آن وجود دارد.
«شورای ملی زیرساخت» (National Infrastructure Commision) هشدار داده است که «تحویل نیروگاههای هستهای در بازه زمانی کوتاه بسیار دشوار است» و ممکن است تا اواسط دهه ۲۰۴۰ به بهرهبرداری نرسد.
این نگرانی برای امثال استیو مالکین، مدیرعامل گروه پایایی «پلنت مارک» (Planet Mark) هم وجود دارد که هشدار داد این فناوری «دهها سال طول میکشد تا به بهرهبرداری برسد و هزینه بالای ساخت آن نیز مطمئنا به معنای تاخیر مداوم است و علاوه بر آن، هزینههای پاییندستی گزافی را همراه خواهد داشت.»
به این ترتیب نیروی هستهای دقیقا چیست؟ فوایدش کدام است و به عنوان فناوری چقدر «پاک» بهشمار میآید؟
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به زبان ساده، انرژی هستهای از شکافتن اتمها (فرآیندی به نام کافش) به وجود میآید که گرما تولید میکند و این گرما به نوبه خود برای گرم کردن عامل خنککننده که معمولا آب است، و برای تولید بخار و چرخاندن توربینها به کار میرود تا الکتریسیته کمکربن تولید کند.
بریتانیا که اولین برنامه هستهای غیرنظامی دنیا را در سال ۱۹۵۶ تاسیس کرد، در حال حاضر ۱۱ رآکتور هستهای عملیاتی در پنج منطقه از کشور دارد که همه آنها را شرکت «ایدیاف انرژی» (EDF Energy) اداره میکند که در مجموع ۱۶.۱ درصد الکتریسیته ما را در سال ۲۰۲۰ تولید کرده است.
۱۰ واحد از آنها رآکتورهای پیشرفته گاز سرد بهشمار میروند که در دهه ۱۹۷۰ و ۸۰ ساخته شدهاند و قرار است این دهه از رده خارج شوند، اما یکی از جدیدترین و جالبترین راکتورها «سایزول بی ایدیاف» (EDF's Sizewell B) در ساحل سافلک است که در ۱۹۹۵ به بهرهبرداری رسیده و محل قرار گرفتن تنها «رآکتور آب تحت فشار» (pressurised water reactor) بریتانیا است.
این مدل، کپسول فولادی سختی در هستهاش دارد که حاوی سوخت اورانیومی است که به گلولههای سرامیکی به پهنای یک سانتیمتر تقسیم شده است، و فقط یکی از آنها به اندازه ۱۵۰ گالن نفت یا ۸۰۰ کیلوگرم زغال سنگ، پتانسیل انرژی دارد.
این گلولهها پشت سر هم در میلههای فلزی مهر و موم شده ۱۲ فوتی (تقریبا ۳.۶۶ متر) چیده میشوند و صدها عدد از آنها به عنوان مجموعههای سوخت دستهبندی میشوند.
داخل رآکتور، نوترونهای فرودی به طرف اتمهای اورانیوم شلیک میشوند که باعث میشود بشکنند و نوترون بیشتری آزاد کنند و در نتیجه با اتمهای دیگر برخورد کنند و باعث شکستن آنها به دو قسمت شوند؛ اثری چندگانه یا واکنشی زنجیرهای که مقدار زیادی گرما تولید میکند.
این عمل باعث میشود آبی که در اطراف است تا ۳۰۰ درجه سانتیگراد گرم شود و فقط با فشار اتمسفری شدید جلو جوشیدن و بخار شدن آن را میگیرند.
آب داغ تحت فشار که شکل مایع آن حفظ شده است، با پمپ سردکننده به صورت جریان ثانوی آبی با فشار کمتر داخل شبکهای از لولهها به گردش درمیآید و دور قسمت بیرونی آنها جریان مییابد و باعث میشود که گرمای لولهها سرانجام آب را به جوش آورد و تبدیل به بخار کند، سپس از داخل یک مجموعه از ژنراتورها عبور میکند و آنها را با سرعت سه هزار دور در دقیقه میچرخاند و ژنراتور مکانیکی را راه میاندازد.
سپس، پیش از این که ترانسفورماتوری این انرژی را به ولتاژ بالای مورد نیاز شرکت گرید نشنال (Grid National) برای انتقال از طریق خطوط نیرو به خانهها و ساختمانهای ما تبدیل کند، یک میدان الکترومغناطیسی این انرژی را به صورت نیروی برق در میآورد.
در ضمن بخار دوباره به صورت آب تقطیر میشود و وقتی چرخه دوباره آغاز شد، مورد استفاده مجدد قرار میگیرد.
برای این فرآیند از اورانیوم استفاده میکنند، فلزی که داخل سنگها در سراسر جهان یافت میشود، زیرا میتوان به یکی از دو ایزوتوپ اصلی طبیعی موجود در آن، یعنی اورانیوم-۲۳۵ برای واکنش کافش تکیه کرد.
متاسفانه این ایزوتوپ فقط یک درصد اورانیوم دنیا را تشکیل میدهد و بر اساس گفته آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اورانیوم -۲۳۸ غیرواکنشی بسیار رایجتر است.
پیش از این که اورانیوم- ۲۳۵ بتواند به عنوان سوخت رآکتور مورد استفاده قرار گیرد، باید غنیسازی شود، سپس برای سه تا پنج سال قابل استفاده است و پس از آن برای محافظت مردم و محیط زیست ا از مسمومیت با تشعشعات سمی، باید به طرز ایمن دفع شود.
در حالی که زباله رادیواکتیو و دفع آن ایراد اصلی نیروی هستهای است- و در کنار هزینه چشمگیر ساخت زیربناهای ضروری- خبر خوب این است که در مقایسه با سوختهای فسیلی مقدار خیلی کمتری دیاکسید کربن تولید میکند و به این ترتیب، ضمن فراهم کردن منبع نیروی ثابت و قابل اعتماد، برای جو ضرر کمتری دارد.
دولت بریتانیا در توجیه برنامههای کنونی که حول محور هستهای است، به گزارشهای اخیر هر دو کمیته تغییرات اقلیمی و آژانس بینالمللی انرژی استناد میکند که در آنها چنین نتیجهگیری شده است که در صورتی که بریتانیا بخواهد به انتشار خالص کربن صفر برسد و شروع به مهار اثرات گرمایشی جهان کند، فناوریهای تجدیدپذیر در کنار هستهای، مانند پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی، نقش کلیدی ایفا میکنند.
کمیته اقتصادی سازمان ملل متحد در اروپا نیز اعلام کرد: «اگر فناوریهای هستهای کنار گذاشته شوند، اهداف اقلیمی دنیا محقق نخواهد شد.»
© The Independent
