دعوایی که ۴۹ سال در ایالات متحده بر سر تصمیم‌گیری در مورد سقط جنین در دیوان عالی و در حوزه حقوقی در جریان بود، بر سر درستی و نادرستی یا مجاز و غیر‌مجاز بودن سقط جنین نیست. البته این کشمکش در عرصه​‌های اخلاقی، دینی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جریان داشته و خواهد داشت، اما در حوزه​ حقوقی موضوع بر سر میزان دخالت و نوع دخالت حکومت فدرال در سقط جنین است و نه آزادی یا ممنوعیت آن.

دیدگاه محافظه‌کاران حقوقی این است که تعیین تکلیف سقط جنین به ایالت‌ها مربوط می‌شود و نمایندگان مردم در مجالس ایالتی یا دیوان عالی ایالت‌ها باید در این مورد تصمیم بگیرند. موضع حقوقی چپ نیز این است که چون نمایندگان مردم یا قضات دیوان عالی در برخی ایالت‌ها به آزادی سقط جنین رای نمی‌دهند، دولت فدرال باید این موضوع را بر آن‌ها تحمیل کند و اگر دولت فدرال نتوانست از طریق کنگره این کار را انجام دهد، دیوان عالی کشور باید این کار را انجام دهد. همین دیدگاه به رای دیوان عالی کشور در سال ۱۹۷۳ در دعوای «رو در برابر وید» (Roe vs. Wade)  منجر شده است.

به این ترتیب در دعوای حقوقی که به دیوان عالی ارجاع شده است، بحث بر سر آزادی و نبود آزادی سقط جنین نیست و رسانه​‌ها یا مقام‌هایی که موضوع را به این شکل مطرح می‌کنند به عوام‌فریبی، فعالیت حزبی و بسیج نیروهای سیاسی و اجتماعی مشغول‌اند. بنابراین اگر چنان‌ که به نظر می‌آید دیوان عالی حکم «رو در برابر وید» را نقض کند سقط جنین ممنوع نمی‌شود، بلکه موضوع به ایالت برگشت داده خواهد شد و هر ایالت برای خود تصمیم خواهد گرفت.

دیدگاه چپ یک دیدگاه دولت‌گرا در سطح دولت فدرال است. چپ‌ها همانند موضوع اقتصاد، فرهنگ، سیاست و دین خواهان تمرکز قدرت در دست دولت مرکزی‌اند تا هنگامی‌ که دولت مرکزی را به دست گرفتند همه​ سیاست​‌های خود را به‌راحتی و بدون دردسر به اجرا بگذارند. در مقابل، جناح راست در ایالات متحده به صالح بودن دولت مرکزی و تمرکز قوا در آن و نیز درگیر کردن قوه​ قضاییه در امر سیاست‌گذاری باور ندارد.

نقشه​ موجود ایالت‌ها در موضوع سقط جنین

فرض کنیم که دیوان عالی تصمیم‌گیری در مورد سقط جنین را به ایالت‌ها بازگرداند. در آن صورت آیا سقط جنین در سراسر ایالات متحده چنان ‌که مقام‌های دموکرات یا رسانه‌های عمومی در آمریکا می‌گویند ممنوع خواهد شد؛ پاسخ قطعا منفی است. از ۵۰ ایالت، ۱۷ ایالت با تصویب مجالس ایالتی یا حکم دیوان عالی ایالتی قبلا سقط جنین را آزاد کرده‌اند. یازده ایالت دیگر نه محدودیتی برای سقط جنین تصویب کرده‌​اند و نه از آن حمایت می‌کنند و ۲۳ ایالت دیگر نیز در ۴۹ سال اخیر محدودیت‌هایی در این زمینه تصویب کرده‌​اند. تنها ۱۲ ایالت با نقض «رو در برابر وید» یا بر اساس تصویب ممنوعیت ایالتی یا بازگشت به شرایط قبل از حکم «رو در برابر وید» سقط جنین را ممنوع خواهند کرد. یازده ایالت دیگر سقط جنین را به‌طورکلی ممنوع نخواهند کرد و شرط‌هایی برای آن گذاشته‌اند مانند شرط ضربان قلب یا سقط جنین قبل از هفته‌های خاص (۱۵ هفته در تگزاس) یا به شرایط قبل از «رو در برابر وید» گذر خواهند کرد.

توجیه‌های حقوقی چپ

چپ آمریکایی غیر از باور ایدئولوژیک به آزادی سقط جنین تا روز تولد به دو موضوع در چهارچوب حقوقی اشاره می‌کند. موضوع اول حق سقط جنین در قانون اساسی بر اساس حرمت حیطه خصوصی و روابط جنسی است. حق سقط جنین در قانون اساسی آمریکا ذکر نشده است. همچنین دخالت دولت مرکزی در موضوع سقط جنین ربطی به آزادی روابط جنسی ندارد، چون در اینجا شخص ثالثی به‌ نام جنین وارد می‌شود. موضوع دوم به خطر افتادن جان زنان در سقط جنین و تعقیب زنان در ایالت‌هایی است که در آن‌ها سقط جنین ممنوع شده است. توجه داشته باشید که ممنوعیت سقط جنین، زنانی را که مرتکب این عمل می‌شوند در معرض تعقیب قرار نمی‌دهد و تنها پزشکان و موسسه‌های انجام‌دهنده را مسئول می‌داند و دوم این ‌که با پیشرفتی که در امر پیشگیری و حتی ممانعت از حاملگی بعد از رابطه​ جنسی (قرص روز بعد) صورت گرفته و نیز امکان رفتن زنان به ایالت‌های دیگر، چنین خطرهایی بسیار کاهش یافته است. در برخی داروخانه​​‌ها و درمانگاه‌​های آمریکا که شعبه​‌هایی در سراسر کشور دارند تا ۱۶ وسیله پیشگیری از بارداری که برخی قیمت چندانی نیز ندارند، عرضه می‌شود.

دو سر طیف و میانه

اگر از بحث حقوقی و فدرالیسم و دولت‌گرایی خارج شویم و به ابعاد سیاسی، اجتماعی و مذهبی سقط جنین بپردازیم، با دو موضع در دو سر طیف و انواعی از دیدگاه‌های میانه مواجه می‌شویم. دیدگاه راست در یک سر طیف این است که سقط جنین حتی در موارد زنای با محارم، در خطر بودن مادر و حاملگی به دلیل تجاوز جنسی و مشکلات جدی جنین ممنوع است، چون جنین از لحظه لقاح، انسان محسوب می‌شود و سقط جنین آدمکشی است. این دیدگاه در باورهای مذهبی یا ایدئولوژیک ریشه دارد.

دیدگاه چپ در سر دیگر طیف این است که تا لحظه​ به دنیا آمدن می‌توان جنین را سقط کرد و حق مادر است که در این مورد تصمیم بگیرد. چپ تا اینجا پیش رفته است که دولت را مسئول پرداخت هزینه​ سقط جنین می‌داند. این دیدگاه ناشی از دولت‌گرایی چپ در موضوع بهداشت و درمان عمومی است. دولت آمریکا سالانه میلیاردها دلار برای سقط جنین در داخل و خارج از آمریکا هزینه می‌کند. به همین دلیل یک کارآموز چپ‌گرا نظرهای قضات دیوان عالی را خارج از روال عادی افشا کرد. هدف از افشای نظر قضات دیوان عالی در مورد نقض این حکم قبل از اعلام رسمی (که در ایالات متحده بی‌سابقه بود) صرفا ایجاد فشار و ارعاب قضات بود. هماهنگی سیاستمداران چپ، رسانه‌ها و فعالان سیاسی در واکنش هماهنگ بعد از افشاگری علیه دیوان عالی (افشاگری در موردی که فسادی وجود ندارد) این هدف را نشان می‌دهد.

در میان این دو دیدگاه نسبتا مطلق‌انگار، انواعی از دیدگاه​‌ها با اتکا به نوع حامله شدن (مجاز دانستن سقط در شرایط تجاوز جنسی و زنای با محارم)، زمان سقط (مجاز دانستن سقط در ماه‌های اول از شش هفته تا سه ماه اول)، شرایط مادر (مجاز بودن در شرایط حاملگی و وضع حملی که جان مادر را به خطر بیندازد) و شرایط بچه (عقب‌ماندگی ذهنی و شرایط دشوار جسمانی) وجود دارد.

افکار عمومی چه می‌گوید؟

نظرسنجی‌های متعدد نشان می‌دهند که اکثریت مردم آمریکا دیدگاه‌های میانه دارند و دو سر طیف در اقلیت‌اند. اما صدای این دو سر طیف در رسانه​‌ها بیشتر شنیده می‌شود و همین موضوع بحث‌ها را تندتر کرده است. حدود ۶۰ درصد آمریکایی‌ها سقط جنین در سه ماه اول را تایید می‌کنند. وقتی به سه ماه دوم می‌رسیم حمایت از سقط جنین به یک‌سوم کاهش می‌یابد و در سه ماه سوم حمایت‌ها به ۱۳ درصد می‌رسد. بیش از ۷۵ درصد مردم بر این باورند که اگر بارداری برای جان مادر خطرناک یا حاصل تجاوز و زنای با محارم باشد، در سه ماه اول (۸۳ درصد) یا دوم (۷۵ درصد) سقط جنین باید آزاد باشد. در صورت مشکلات جسمانی (۶۷ درصد) و ذهنی (۵۶ درصد) جنین، این ارقام کاهش می‌یابد.

این موضوع البته در سطح برخی ایالت‌ها به این شکل نیست و در یک سیستم فدرال در سطح ایالت‌ها مردم حق دارند قوانین مورد نظر خود را تصویب و اجرا کنند. همان‌طور که در ویرجینیا، فرماندار سابق ایالت سقط جنین را تا لحظه​ تولد قانونی می‌داند، مجلس ایالتی اکلاهما همه​ انواع سقط جنین را غیرقانونی اعلام می‌کند. این‌ها از لوازم نظام فدرال است. اکثریت جامعه​ آمریکا نمی‌توانند اراده​ خود را بر یک ایالت تحمیل کنند. گروه‌های چپ که در بسیاری از موضوع‌های اجتماعی شیفته​ تنوع‌اند در حوزه باورها و سیاست‌ها نمی‌توانند این تنوع را تحمل کنند.

اگر جامعه​ آمریکا و سیاستمداران و رسانه‌ها از مسیر میانه گذر کنند، اکثریت را در نظر بگیرند و دموکراسی و اراده مردم در هر ایالت را به رسمیت بشناسند و فعالان سیاسی تهدید به شورش و آتش زدن دیوان عالی را کنار بگذارند، تنش​‌ها در مجادله بر سر سقط جنین کاهش می‌یابد.