وبسایت خبری-تحلیلی اکسیوس چهارشنبه، چهارم خردادماه، از قول سهتن از مقامهای فعلی و پیشین ایالات متحده گزارش داد که دو نفر از مشاوران ارشد جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، در یک سفر محرمانه در عربستان سعودی بهسر میبرند. براساس این گزارش، هدف از این سفر، گفتوگو درباره توافقی احتمالی میان عربستان سعودی، اسرائیل و مصر، توافقی برای افزایش تولید نفت و همچنین درباره روابط دوجانبه واشنگتن و ریاض است.
این خبر درحالی منتشر شده است که پس از ماهها سردی روابط میان دو کشور، جو بایدن درحال بررسی سفری احتمالی در اواخر ماه آینده به عربستان سعودی و دیدار با شاهزاده محمد بنسلمان، ولیعهد آن کشور، است. درصورت قطعیشدن برنامه این دیدار، اواخر ماه ژوئن (اوایل تیرماه) بهعنوان بخشی از سفر برنامهریزیشده بایدن به خاورمیانه انجام خواهد شد.
به گفته منابع خبری اکسیوس، دستیابی به مجموعهای از تفاهمها میان واشنگتن و ریاض برسر روابط دوجانبه، افزایش تولید نفت سعودی و توافق احتمالی میان سه کشور با میانجیگری ایالات متحده، برای تصمیمگیری درمورد انجام سفر بایدن به عربستان سعودی، تعیینکننده خواهد بود.
درپی بحران اوکراین، مقامهای کاخ سفید از عربستان سعودی انتظار داشتند که با افزایش قابل توجه تولید نفت خود، در بحبوحه تحریمهای روسیه، به حل بحران صعود قیمت جهانی سوخت کمک کند؛ اما عربستان سعودی با استناد به توافقش با اوپکپلاس (کشورهای تولیدکننده نفت بهاضافه روسیه)، از افزایش تولید نفت نیز خودداری کرده است. با توجه به اینکه مدت توافق کشورهای اوپکپلاس در ماه سپتامبر سال جاری بهپایان میرسد، این میتواند فرصتی برای توافق ایالات متحده با عربستان سعودی درمورد سطح تولید نفت در آینده باشد.
براساس گزارش اکسیوس، برت مکگورک، مدیرکل امور خاورمیانه و شمال آفریقا در شورای امنیت ملی آمریکا و هماهنگکننده امور خاورمیانه در کاخ سفید، و آموس هاکستین، مشاور ارشد وزارت خارجه در امور امنیت جهانی انرژی، روز سهشنبه، سوم خردادماه، برای دیدار با مقامهای ارشد سعودی وارد عربستان سعودی شدهاند.
علاوهبر این، براساس گزارشهای رسمی دو کشور، شماری از نمایندگان کنگره آمریکا نیز روز سهشنبه در دیداری با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در شهر جده عربستان، با او درمورد روابط دو کشور و مسائل مشترک گفتوگو کردند.
پیشتر شبکه خبری سیانان آمریکا از برت مکگورک و آموس هاکستین بهعنوان مقامهای آمریکایی یاد کرده بود که از چند ماه پیش در پشت صحنه برای ترمیم روابط با عربستان سعودی کار میکنند و از ماه دسامبر گذشته (آذرماه ۱۴۰۰) تاکنون چهاربار به آن کشور سفر کردهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
باراک راوید، خبرنگار اکسیوس، نوشته است کاخ سفید از اظهار نظر درمورد سفرجاری این دو مقام خودداری کرده و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در پاسخ به سوالی در این زمینه گفته است: «در حال حاضر هیچ سفر رسمی برای اعلام وجود ندارد.» سفارت عربستان سعودی در واشنگتن نیز به درخواست برای اظهار نظر درباره موضوع، پاسخی نداده است.
آکسیوس پیش از این گزارش داده بود که دولت بایدن «بیسروصدا» درحال میانجیگری در مذاکراتی میان عربستان سعودی، اسرائیل و مصر بوده است که در صورت موفقیت، میتواند نخستین گام درمسیر «عادیسازی روابط» بین عربستان سعودی و اسرائیل باشد.
این مذاکرات شامل نهاییکردن انتقال دو جزیره راهبردی تیران و صنافیر در دریای سرخ از مصر به حاکمیت عربستان سعودی با رضایت اسرائیل و همچنین گامهای بالقوه کوچکی ازسوی عربستان سعودی برای عادیسازی روابط با اسرائیل است. بهنتیجهرساندن این گفتوگوها، یک دستاورد مهم سیاست خارجی برای دولت بایدن در خاورمیانه خواهد بود.
اکسیوس مینویسد که شاهزاده فیصل بنفرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، روز سهشنبه در جریان نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس، در پاسخ به سوالی درباره گزارش مربوط به مذاکرات سهجانبه، آن را رد نکرد، اما گفت که باید گامهای بیشتری درمسیر یافتن راهحلی برای درگیری اسرائیل و فلسطینیها برداشته شود. او گفت: «ما همیشه عادیسازی را نتیجه نهایی یک مسیرمیدانیم. عادیسازی [روابط] منطقه با اسرائیل منافعی خواهد داشت، اما تا زمانی که قادر به رسیدگی به مسئله فلسطین نباشیم، نمیتوانیم از این منافع بهرهمند شویم.»
وزیر امور خارجه سعودی همچنین گفت: «این واقعیت که مسئله [فلسطین] حلنشده مانده است، همچنان عامل بیثباتی قابلتوجهی در منطقه است. اولویت باید این باشد که [ببینیم] چگونه روند صلح اسرائیل و فلسطین را پیش ببریم و اگر این اتفاق بیفتد، به نفع کل منطقه خواهد بود.»
در مقابل، اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهوری اسرائیل، نیز در نشستی دیگر که در همایش داووس گفت عربستان سعودی کشور مهمی است و اسرائیل مایل است که آن هم به توافقنامه ابراهیم بپیوندد. او افزود: «اما این یک فرآیند است و زمان میبرد.»